@Article{اسلامی2006, author="اسلامی, سید حسن", title="حق به‌ْمَرگی از دیدگاه مسیحیت و اسلام", journal="پژوهش‌های فلسفی -کلامی", year="2006", volume="8", number="1", pages="31-52", abstract="مرگ از روی ترحم یا به‌مرگی، از مسائل بنیادی اخلاق زیستی است که از جهات گوناگونی بررسی می‌شود. آیا می‌توان به استناد اصول اخلاقی به کشتن بی‌درد کسانی اقدام کرد که خود، برای رهایی از درد و رنج پایان‌ناپذیر خویش، خواستار آن هستند؟ این نوشتار پس از مقدمه‌ای به بحث  خود در پنج عنوان می‌پردازد:  نخست این عمل را بر اساس عناصر اصلی اوتانازی (euthanasia)، به گونه‌ای روشن تعریف و انواع را آن معرفی می‌کند؛ دوم، دیدگاه مسیحیت را درباره این عمل  باز می‌گوید؛ سوم؛ به تحلیل دیدگاه اسلام درباره این عمل می‌پردازد؛ چهارم، دلایل موافقان اوتانازی را گزارش می‌کند که آنان برای اثبات نظر خود بیشتر به دو دلیل استناد می‌کنند: نخست اصل خودآیینی فردی و دیگری اصل شفقت و نوع‌دوستی؛ پنجم به تحلیل  و بررسی این دلایل می‌پردازد و کاستی های آنها را نشان می‌دهد.  ", issn="1735-9791", doi="10.22091/pfk.2006.275", url="https://pfk.qom.ac.ir/article_275.html" } @Article{دیباجی2006, author="دیباجی, سید محمد علی", title="نوآوری‌های ابن سینا در علم النفس", journal="پژوهش‌های فلسفی -کلامی", year="2006", volume="8", number="1", pages="53-89", abstract="نگرش ارسطو به نفس و بدن بر دیدگاه او دربارة اجسام، یعنی ماده و صورت  مبتنی است، اما حرکت، تغذیه، تخیل و تعقل را  که انواع حیات هستند  از اعمال نفس  بر می شمرد تا تفاوت آن را با دیگر صورت‌ها بیان کند. نگاه متفاوت ابن سینا به مسأله مادی یا مادی نبودن نفس و نسبت آن با جسم، بقا یا فنای نفس پس از بدن، به ضمیمة نوآوری‌های او در مباحثی چون اثبات وجود نفس، ماهیت ذهن، ادراکات حسی، حس باطن، قوای عقلی، تعامل نفس و بدن، نسبت عقل فعال با عقل انسانی، مسائل فراوان علمِ نبوّات و رابطة آنها با ماهیت و کارکرد نفس و ده­ها مسئله دیگر، باعث شد تا او نفس­شناسی را جدا از مجموعه علوم طبیعیات به طور مستقل مطالعه کند و در حقیقت، علم النفس را از نو، برپایه‌های متفاوت با دیدگاه ارسطو، بنیان نهد و تدوین نماید.  ", issn="1735-9791", doi="10.22091/pfk.2006.276", url="https://pfk.qom.ac.ir/article_276.html" } @Article{توسلی2006, author="توسلی, حسین", title="رابطة حق و عدالت", journal="پژوهش‌های فلسفی -کلامی", year="2006", volume="8", number="1", pages="91-109", abstract="پرسش از رابطة حق و عدالت، مجال مناسبی را برای بازنمود برخی از مهم‌ترین تقابل‌های فکری در زمینة ارزش‌های بنیادین سیاسی مثل عدالت، برابری، آزادی و حقوق بشر می تواند فراهم کند. با توجه به این‌که عده‌ای از اندیشه ورزان معاصر  علاوه بر اختلاف در مبانی، تفاوت‌های روش‌شناسانه با هم دارند لازم است میان حق و عدالت در سطوح و لایه‌های معرفتی متعددی نسبت‌سنجی شود. این نوشتار به اختصار با ذکر برخی از نمونه‌های بااهمیت‌تر به این مهم می‌پردازد و مدخلی را برای ورود به فضای امروزی بحث در اختیار خوانندة فارسی زبان قرار می دهد.    ", issn="1735-9791", doi="10.22091/pfk.2006.277", url="https://pfk.qom.ac.ir/article_277.html" } @Article{فولادی2006, author="فولادی, محمد and یوسفی, محمد رضا", title="سبب و مسبب از دیدگاه جبر عارفانه مولوی", journal="پژوهش‌های فلسفی -کلامی", year="2006", volume="8", number="1", pages="111-134", abstract="جبر و اختیار یکی از موضوعات مهم کلامی است که از دیرزمان بادیدگاه های گوناگون مورد توجه بوده است و هر یک از پیروان عقاید مختلف با دیدگاه خاص خود به این موضوع پرداخته‌اند. یکی از دیدگاه های معروف در این مسأله دیدگاه عرفا است  که در میراث ادبی – عرفانی بازتاب گسترده ای دارد. مولوی به عنوان یکی از نظریه‌پردازان این موضوع در مثنوی معنوی با شیوة خاص خود، داستان و ضرب المثل که شیوة قرآنی است، به طرح آن پرداخته است. در این مقاله با اشاره به پیشینه مباحث کلامی و تأثیر آن در فرهنگ و اندیشة ایرانیان، به بررسی دیدگاه عارفانة مولانا پرداخته شده است. وی با طرح مسائلی همچون سبب و مسبب، سبب سازی و سبب سوزی، رابطة جبر و توکل، جبر خاصه و حدود اختیار انسان، افکار و اندیشه هایش را بیان کرده است. او در عین اینکه قدرت فائقه و جباریت حق را نشانة عجز وزاری انسان و نهایتاً جبر می‌داند، با بیان پشیمانی و شرم آدمی از اعمالش او را دارای اختیار و انجام عمل آگاهانه معرفی می‌کند.  ", issn="1735-9791", doi="10.22091/pfk.2006.278", url="https://pfk.qom.ac.ir/article_278.html" } @Article{رحمتی2006, author="رحمتی, حسین علی", title="گونه‌شناسی تطبیقی رویکرد آشتیانی و مطهری به فلسفه غرب", journal="پژوهش‌های فلسفی -کلامی", year="2006", volume="8", number="1", pages="135-161", abstract="بیش از یک قرن از آشنایی ایرانیان با فلسفه‌های جدید غرب می‌گذرد.گونه‌شناسی روی­کرد اندیش‌وران ایرانی با این فلسفه، از موضوع‌هایی است که امروزه بایستی بررسی و تحلیل شود.  این نوشتار، روی کرد متفاوت مرحوم سید جلال الدین آشتیانی و استاد شهید مرتضی مطهری را به فلسفه غرب بررسی می کند و نوع رویارویی شهید مطهری را دفاع‌پذیرتر، مفیدتر و کارآمدتر می سنجد. در این مقاله، پس از برخی مباحث مقدماتی، دیدگاه‌های این دو اندیشمند درباره فلسفه غرب به‌گونه‌ای تطبیقی و آن­گاه دلیل‌های برتری روی‌کرد مطهری بیان خواهد می شود.با این وجود ،شیوه مطهری نیز کاستی‌هایی دارد که درپایان مقاله به آنها اشاره خواهد شد.    ", issn="1735-9791", doi="10.22091/pfk.2006.279", url="https://pfk.qom.ac.ir/article_279.html" } @Article{فاضلی2006, author="فاضلی, سید احمد", title="نظام‌واره تجلّی در مکتب عرفانی ابن عربی", journal="پژوهش‌های فلسفی -کلامی", year="2006", volume="8", number="1", pages="163-185", abstract="تحلیل عالم به معنای ماسوی الله، پس از وحدت وجود، از اساسی­ترین مسائل عرفان نظری است. این نوشتار ضمن برشماری مقدمات لابدی بحث، تجلّی را به منزله نظامی که متصدی تبیین و تحلیل کثرات است، بررسی می‌کند. ویژگی این مقاله، اتقان انتساب مدعیات به اهل عرفان وبه خصوص نحله محیی‌الدینی است، این ویژگی از آن­جا مهم می‌نماید که در برخی از یادداشت‌های محققان، بعضی تصورات غیرواقعی، به گونه جازمانه به شیخ اکبر نسبت داده می‌شود. تنها راه پیش­گیری ازاین آسیب پژوهشی در همه حوزه‌ها از جمله عرفان نظری، التزام به طرح دقیق نظرات مورد تحقیق است، به گونه ای که آشکارکنندة عبارات اهل عرفان باشد. از این رو، روش نویسنده، توجه دو چندان به ذکر راوی­گونه کلمات شیخ اکبر و شارحان وی، آمیخته به تحلیل آنهاست.    ", issn="1735-9791", doi="10.22091/pfk.2006.280", url="https://pfk.qom.ac.ir/article_280.html" } @Article{سورکی2006, author="سورکی, سید محمد حسینی", title="بررسی و نقد نظریه خودگرایی اخلاقی", journal="پژوهش‌های فلسفی -کلامی", year="2006", volume="8", number="1", pages="187-222", abstract="خودگرایی اخلاقی یکی از نظریه‌های اخلاقی در حوزه اخلاق هنجاری است. در این مقاله با اشاره به اقسام و تقریرهای خودگرایی اخلاقی و ارتباط آن با خودگرایی روان‌شناختی به طرح، تحقیق و بررسی ساختار ومؤلفه‌های این نظریه پرداخته شده و ادله موافقان و مخالفان این نظریه مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است.  ", issn="1735-9791", doi="10.22091/pfk.2006.281", url="https://pfk.qom.ac.ir/article_281.html" }