%0 Journal Article %T نگاه متفاوت برنارد ویلیامز به مسئولیت اخلاقی %J پژوهش‌های فلسفی -کلامی %I دانشگاه قم %Z 1735-9791 %A تمدن فرد, فاطمه %D 2020 %\ 06/21/2020 %V 22 %N 2 %P 119-143 %! نگاه متفاوت برنارد ویلیامز به مسئولیت اخلاقی %K برنارد ویلیامز %K مسئولیت اخلاقی %K اراده آزاد %K اختیار %K عمل ارادی %K شانس اخلاقی %R 10.22091/jptr.2020.5597.2345 %X مقاله حاضر با نگاهی تحلیلی-انتقادی به بررسی دیدگاه برنارد ویلیامز در مورد مسئولیت اخلاقی می­پردازد. در حالیکه شهودات اخلاقی ما و نظریه­های اخلاقی­ مبتنی بر آنها مانند کانت، بر آن است که تمام انسان‌ها به لحاظ برخورداری یکسان از عقل و اختیار، از مسئولیت اخلاقی برابری برخوردارند، یعنی تحسین و سرزنش آنها مشروط به این عناصر غیرتجربی و عمل حاصل از آنهاست، برنارد ویلیامز با نگاهی ارسطو‌مآبانه، بنیان مسئولیت اخلاقی را تجربی دانسته و با گسستن پیوند ضروری بین اختیار و مسئولیت اخلاقی، شهودات اخلاقی ما و نظریه­ کانت و امثال آن را به چالش می­کشد. وی با ابتکار شانس اخلاقی و استناد به آن، حتی عمل ارادی انسان را متأثر از شانس مقوم (یعنی ظرفیت‌ها، استعدادها، و توانایی‌های درونی هر فرد)و شانس منتج (یعنی عوامل مختلف روان‌شناختی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و ... مؤثر بر نتیجه عمل)دانسته و با نقض عمل کاملا اختیاری، مسئولیت اخلاقی را مفهومی سطحی یا ناخالص قلمداد می­کند.وی در مواجهه با مشکل مسئولیت اخلاقی، تقریری خاص از سازگارگرایی و مشروط به جدایی از شهودات اخلاقی ارائه می­دهد. این مقاله با مقدمه­ای درباره ویلیامز و بحث مسئولیت اخلاقی، به تبیین مفهوم و شرایط مسئولیت اخلاقی ویلیامز می­پردازد. سپس با نقد ویلیامز بر سازگارگرایان و ناسازگارگرایان، تقریر سازگارگرایی خاص او رابیان می­کند. در نهایت، با ارزیابی دیدگاه ویلیامز، آن را دیدگاهی به واقع جبرگرایانه و ناقض اختیار و مسئولیت اخلاقی دانسته و پایه مستندات و استدلالات آن را ضعیف می­یابد. به همین دلیل، پذیرفتن آن را دشوار و غیرقابل دفاع می­داند.    %U https://pfk.qom.ac.ir/article_1629_db9aa5045abc6cd3ee01392e7f43fcef.pdf