TY - JOUR ID - 1330 TI - برابری عصیان و تجرّی در نقض قانون اراده JO - پژوهش‌های فلسفی -کلامی JA - JPTR LA - fa SN - 1735-9791 AU - دیوانی, امیر AD - دانشیار گروه فلسفه دانشگاه مفید، قم، ایران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 21 IS - 1 SP - 47 EP - 69 KW - قانون اراده KW - تکلیف KW - جدل طبیعی KW - تجرّی KW - عصیان DO - 10.22091/pfk.2017.1678.1530 N2 - تاریخ دریافت:  ۱۶/۱۰/۱۳۹۶         |           تاریخ پذیرش:  ۲۴/۰۷/۱۳۹۷ این نوشته ناظر است به نسبت تجرّی [= گستاخی، بی‌پروایی] با قانون اراده و این‌که آیا در موارد تجرّی قانون اراده نقض شده است یا به تعبیر دیگر، آیا در تجرّی، از قانون اراده سرپیچی، عصیان و تمرّد شده است. این نوشته بر موقعیت فعل خارجی که تجرّی در ضمن آن واقع شده است، متمرکز نیست. از این‌رو، می‌توان بحث حاضر را در مواردی جاری دانست که اصلاً فعل خارجی صورت نگرفته است؛ موقعیتی که مکلّف به دلیل یک مانع خارجی از انجام دادن عمل برخلاف قانون دست می‌کشد و تجرّی را تا حیطۀ خارج از نفس خود امتداد نمی‌دهد. نشان داده خواهد شد که بی‌شک، در منطقۀ جدل و ستیزۀ طبیعی، نقض قانون اتفاق نیفتاده است؛ همان‌طور که در موارد عصیان از قانون مسلماً این نقض به فعلیّت رسیده است. در این میان، نقض فاعلی قانون موارد تجرّی را از نظر حکمی به عصیان ملحق می‌سازد، بلکه می‌توان گفت متجرّی در نقض فاعلی قانون هیچ تفاوتی با عاصی و متمرّد از قانون ندارد. 🞕 دیوانی، امیر. (۱۳۹۸). برابری عصیان و تجرّی در نقض قانون اراده. فصلنامه پژوهش‌های فلسفی۔کلامی. ۲۱  (۷۹)  ۴۷۔۷۰.  https://doi.org/ 10.22091/pfk.2017.1678.1530 UR - https://pfk.qom.ac.ir/article_1330.html L1 - https://pfk.qom.ac.ir/article_1330_1163ba68e8e8127fdbf2c9582774912c.pdf ER -