TY - JOUR ID - 466 TI - عاقله اصل حمیت از خانواده JO - پژوهش‌های فلسفی -کلامی JA - JPTR LA - fa SN - 1735-9791 AU - محامد, علی AD - استادیار گروه فقه ومبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم Y1 - 1999 PY - 1999 VL - 1 IS - 2 SP - 69 EP - 89 KW - عاقله KW - عصبه KW - قتل خطایی KW - جنایت خطایی KW - دیه KW - ضامن جریره KW - تقسیط دیه DO - 10.22091/pfk.1999.466 N2 - از نظر همه مذاهب اسلامی دیه قتل و جنایت خطایی به ترتیب ارث بر عهده چند طایفه است. عاقله عبارتند از: خویشاوندان ذکور جانی که منتسب به پدر باشند، آزادکننده جانی، ضامن جریره و امام.مقاله حاضر دارای دو بخش است: در بخش اول نویسنده ابتدا عاقله را از نظر لغت‌شناسان و فقها تعریف کرده آنگاه اجماع فقهای اسلام و روایات رسیده از ائمه علیهم‌السلام  در اثبات عاقله را مورد بررسی قرار داده است. سپس به کیفیت تقسیط دیه بر افراد عاقله پرداخته و با بیان نظرت مختلف، به این نتیجه رسیده که حکم عاقله، حکم حکومتی است و لذا تقسیط دیه به عهده حاکم شرع است تا اختلافی بوجود نیاید.نویسنده در بخش دوم ابتدا به فلسفه تشریع این حکم پرداخته و نتیجه گرفته که عاقله پیمان شرعی و اختیاری، به منظور حمایت از خانواده است. سپس به اشکالات مخالفان پاسخ داده و به این نتیجه رسیده که این حکم از احکام مترقی اسلام است.   UR - https://pfk.qom.ac.ir/article_466.html L1 - https://pfk.qom.ac.ir/article_466_8dc3abe713cd9959d4e5d54033a598ac.pdf ER -