• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter Telegram
فصلنامه پژوهش‌های فلسفی - کلامی
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 20 (1397)
دوره دوره 19 (1396)
دوره دوره 18 (1395)
دوره دوره 17 (1394)
دوره دوره 16 (1393)
دوره دوره 15 (1392)
دوره دوره 14 (1391)
دوره دوره 13 (1390)
شماره شماره 52
شماره شماره 51
شماره شماره 50
دوره دوره 12 (1389)
دوره دوره 11 (1388)
دوره دوره 10 (1387)
دوره دوره 9 (1386)
دوره دوره 8 (1385)
دوره دوره 7 (1384)
دوره دوره 6 (1383)
دوره دوره 5 (1382)
دوره دوره 4 (1381)
دوره دوره 3 (1380)
دوره دوره 2 (1379)
دوره دوره 1 (1378)
سبحانی فخر, قاسم. (1390). ادراک حسی از منظر ابن‌سینا، سهروردی و ملاصدرا. فصلنامه پژوهش‌های فلسفی - کلامی, 13(50), 91-105. doi: 10.22091/pfk.2011.115
قاسم سبحانی فخر. "ادراک حسی از منظر ابن‌سینا، سهروردی و ملاصدرا". فصلنامه پژوهش‌های فلسفی - کلامی, 13, 50, 1390, 91-105. doi: 10.22091/pfk.2011.115
سبحانی فخر, قاسم. (1390). 'ادراک حسی از منظر ابن‌سینا، سهروردی و ملاصدرا', فصلنامه پژوهش‌های فلسفی - کلامی, 13(50), pp. 91-105. doi: 10.22091/pfk.2011.115
سبحانی فخر, قاسم. ادراک حسی از منظر ابن‌سینا، سهروردی و ملاصدرا. فصلنامه پژوهش‌های فلسفی - کلامی, 1390; 13(50): 91-105. doi: 10.22091/pfk.2011.115

ادراک حسی از منظر ابن‌سینا، سهروردی و ملاصدرا

مقاله 6، دوره 13، شماره 50، زمستان 1390، صفحه 91-105  XML اصل مقاله (270 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/pfk.2011.115
نویسنده
قاسم سبحانی فخر*
استادیار دانشگاه بوعلی سینا
چکیده
 مقالۀ حاضر معنای علم و ادراک و انواع و مراتب آن را از دیدگاه سه حکیم بزرگ ابن‌سینا، سهروردی و ملاصدرا تبیین کرده و ادراک حسی را از منظر این سه حکیم توضیح داده است. ابن‌سینا و سهروردی هر کدام علم و ادراک را به گونه‌ای تعریف کرده‌اند. ملاصدرا این تعریف‌ها را نقد کرده و خود تعریفی نو آورده است. وی علم و ادراک را از سنخ وجود می‌داند نه از سنخ ماهیت. به نظر او علم و ادراک چهار نوع است: حسی، خیالی، وهمی و عقلی. ولی سهروردی و ملاصدرا آن را سه نوع می‌دانند، با این تفاوت که سهروردی علم وهمی را در خیال مندرج می‌داند و ملاصدرا آن را در علم عقلی مندرج دانسته است. ابن‌سینا علم حسی را مادی ولی ملاصدرا آن را مجرد می‌داند و در واقع به نظر او علم حسی ایجاد صورتی مشابه صورت خارجی توسط نفس است.
 
 
کلیدواژه ها
ادراک حسّی؛ ادراک عقلی؛ ادراک خیالی؛ مجرّد؛ مادّی؛ علم حصولی؛ علم حضوری
عنوان مقاله [English]
Avicenna and Surawardi and Mulla sadra’s View On Sense Perception
نویسندگان [English]
Ghasem Sobhani Fakhr
چکیده [English]
This essay explains the meaning of knowledge and perception as well as
different kinds and levels of them, moreover, illuminates sense perception
from Avicenna, Surawardi and Mulla sadra’s point of view. Avicenna and
Surawardi define knowledge and perception differently. But Mulla sadra
criticized their explanations innovating in the definition of knowledge and
perception. He believed the origin of knowledge and perception is
Existence but not Essence. In Avicenna’s eye, knowledge and perception
are divided into four main categories: 1: Sensory, 2: Imaginary, 3: Illusory,
4: Intellectual although Mulla sadra and Surawardi divided them into three
categories. Having a closer look, surawardi inserted illusory knowledge in
imaginary one, but Mulla sadra inserted it in intellectual knowledge.
Avicenna regards sense knowledge as material one while it is regarded as
abstract knowledge in Mulla sadra's eye. In fact, Mulla Sadra regards the
created form by soul similar to the form of appearance as sense knowledge.
 
 
کلیدواژه ها [English]
sense perception, intellectual perception, imaginary perception, abstract, material, existence, essence, acquisitive knowledge, knowledge by presence
مراجع
  1. ابن‌سینا، 1363، المبدأ و المعاد، مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل با همکاری دانشگاه تهران.
  2. –––––––، 1364، النجات، نشر مرتضوی.

3. –––––––، 1375، النفس من کتاب الشفا، با تحقیق حسن حسن‌زادۀ آملی، مکتب الاعلام الاسلامی.

  1. –––––––، 1380، الشفاء الالاهیات، با مقدمۀ ابراهیم مدکور.
  2. –––––––، 1392، التعلیقات، با تحقیق و مقدمۀ عبدالرحمن بدوی، مصر.

6. –––––––، 1403، الاشارات و التنبیهات، با شرح نصیرالدین طوسی، دفتر نشر کتاب.

7. الرازی، فخرالدین، 1411، المباحث المشرقیه فی علم الالاهیات و الطبیعیات، انتشارات بیدار.

8. سهروردی، شهاب الدین یحیی، 1396، مجموعه مصنفات، با تصحیح و مقدمه هنری کربن، ج1 و 2.

9. شیرازی، صدرالدین، 1354، المبدأ و المعاد، با مقدمه و تصحیح سیّد جلال‌ا‌لدین آشتیانی، انتشارات انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران.

  1. –––––––، 1363، مفاتیح الغیب، با تصحیح و مقدمۀ خواجوی، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  2. –––––––، 1981، الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت، دار الاحیاء الاتراث العربی، ج1، 2، 3، 7، 8، 9.
  3. –––––––، بی‌تا، تعلیقات بر الاهیات شفا، انتشارات بیدار.

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,535
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 807


با تشکر از شما؛ نظر شما با موفقیت ذخیره شد و پس از بررسی در سامانه نمایش داده خواهد شد.
ارسال نظر در مورد این مقاله


نام را وارد کنید.

نشانی پست الکترونیکی را به درستی وارد کنید.

سمت / سازمان را به درستی وارد کنید.

توضیحات را وارد کنید (حداقل 10 کلمه)
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Journal Management System. Designed by sinaweb.