عناصر اصلی دیدگاه ابطال‌پذیری و ناسازگاری‌های درونی آن

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه اصفهان.

چکیده

حدس، ابطال، تقدم نظریه بر مشاهده، تقرب به صدق و واقع‌گرایی عناصر اصلی دیدگاه ابطال‌پذیری را تشکیل می‌دهند. در این نوشتار ضمن بازخوانی این عناصر به برخی از نارسایی‌ها و ناسازگاری‌های درونی این دیدگاه اشاره کرده و استدلال می‌کنیم که اگر مشاهده نقشی ایجابی در پیدایش نظریه نداشته باشد تضمینی برای تقرب به صدق نخواهیم داشت. ضمن آنکه برخی از بیان‌های اندیشة تقدم نظریه بر مشاهده نیز با واقع‌گرایی ناسازگار است و در نهایت دیدگاه پوپر مستلزم نوعی شک‌گرایی عمیق است.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Principal Elements of Refutability Approach and Its Internal Inconsistencies

نویسنده [English]

  • Reza Sadeghi
چکیده [English]

Conjecture, refutation, priority of theory to observation, verisimilitude and
realism are the principal elements of refutability approach. Restating these
elements, this paper is going to show some of its internal inconsistencies and
argue that if observation wouldn’t play a positive role in making theory, there
is no guarantee for verisimilitude to be achieved. Besides, it makes clear that
some statements of priority of theory to observation are inconsistent with
realism. And finally, it will be stated that the Popperian approach involves a
kind of deep skepticism.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • conjecture
  • refutationism
  • priority of theory to observation
  • realism
  • verisimilitude
  1. پوپر، کارل، 1358، فقر تاریخی‌گری، احمد آرام، تهران، خوارزمی، چاپ دوم.
  2. ––––––– ، 1368، حدس‌ها و ابطال‌ها: رشد شناخت علمی، احمد آرام، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم.
  3. ––––––– ، 1372، واقعی‌گری و هدف علم، احمد آرام، تهران، سروش.
  4. ––––––– ، 1374، شناخت عینی: برداشتی تکاملی،  احمد آرام، تهران، اندیشه‌های عصر نو.
  5. ––––––– ، 1370، منطق اکتشافات علمی، احمد آرام، تهران، سروش.
  6. ­­­­­­––––––– ، 1379، اسطوره چارچوب در دفاع از علم و عقلانیت، علی پایا، تهران، طرح نو.

 

CAPTCHA Image