یکی از موضوعات اصلی و مهم‌ترین دغدغه فکری بشر خداوند است. انسان‌ها برای شناخت و اثبات و اعتقاد به او جلّ جلاله دست کم به دو راه عمده توجه کرده‌اند که عبارتند از: عرفان و فلسفه. طرفداران هر کدام از این شیوه‌ها مدّعی‌اند که از دیگران موفق‌تر بوده‌اند. یکی از استدلال‌هایی که هر کدام از دو شیوه، مدّعی توفیق در تبیین آن است، برهان صدّیقین است. این برهان در حکمت متعالیه بیشتر از هر مکتب فلسفی و عرفانی دیگری، تقریر و تبیین شده است. در این مقاله، برهان صدیّقین با استفاده از مبانی حکمت متعالیه به گونه‌ای تقریر گردیده است که به تبیین وحدت شخصی وجود پرداخته و با استفاده از دیدگاه‌های شاخص‌ترین صاحب‌نظران شیوه حکمت متعالیه، بداهت وجود مورد تبیین قرار گرفته است و این ادّعا با تحلیل عمیق و نهایی علت و معلول و ارجاع آن به تشأن و تجلّی با توجه به آخرین دیدگاه‌های حکمت متعالیه ملاصدرا و پیروان مکتب وی تبیین گردیده است. و در پایان، پنج تقریر نوین از مؤلّف نوشتار حاضر جهت تبیین وحدت شخصی وجود، ارائه گردیده است که علاوه بر این که صورت برهانی این تقریرات محفوظ است از ذکر مقدماتی که دیگران درصدد حذف آنها بوده‌اند ولی عملاً چنین نشد، پرهیز شده است.
The Argument of the Truthful and Particular Unity of Existence
in Transcendent Theosophy
نویسندگان [English]
Qobd Mohammadi Sheikhi1؛ Ahmad abedi2
چکیده [English]
God has always been one of the most important intellectual concerns of human beings. To know, to prove and to believe in God, human beings have paid attention to at least two ways: Mysticism and Philosophy. In the framework of these two intellectual disciplines, there have been presented different theistic arguments, one of which is the Argument of the Truthful. In time, such proof has received several expositions. Utilizing the most prominent experts of Transcendent Theosophy, the essay describes in detail the self-evidence of existence; then, it presents a profound analysis of the cause and effect, so that the essay refers the principle of causality to the divine self-manifestation, that is to say, the relation between the Lord of manifestations and His manifestations. And at the end, it offers five new expositions of particular unity of existence.
کلیدواژه ها [English]
particular unity of existence, non-conditioned existence as the source of
division, self-evidence of existence, argument of the Truthful, Transcendent
Theosophy
مراجع
1ـ ابن سینا، حسین‌بن عبدالله، 1381 هـ .ش، الاشارات والتنبیهات، قم، انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم (به تحقیق مجتبی زارعی) چاپ اول.
2ـ ابن عربی، محمد محی‌الدین، 1375 هـ .ش، فصوص الحکم (به قلم ابوالعلاء عفیفی)، انتشارات الزّهرا، چاپ سوم.
3ـ آشتیانی، میرزا مهدی، 1377 هـ.ش، اساس التوحید، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ اول.
4ـ آمِدی، عبدالواحد، 1385 هـ.ش، غررالحکم، ترجمه محمدعلی انصاری، مؤسسه انتشارات امام عصر(عج)، چاپ سوم.
5ـ حلّی، حسن بن یوسف، 1371 هـ.ش، کشف المراد، قم، منشورات شکوری، چاپ دوّم.
8 ـ ـــــــــــــــ، 1371هـ.ش، شرح منظومه، قم، انتشارات لقمان، چاپ اول.
9ـ طباطبایی، سیدمحمدحسین، 1370 هـ.ش، اصول فلسفه و روش رئالیسم، قم، انتشارات صدرا، چاپ دوم.
10ـ طوسی، محمدبن‌حسن، 1366 هـ.ش، آغاز و انجام (با مقدمه و شرح و تعلیقه حسن‌زاده آملی، حسن) تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اوّل.
11ـ ملاصدرا، محمدبن ابراهیم (صدرالمتألهین)، بی‌تا، الحکمة‌المتعالیة فی‌الاسفارالاربعة العقلیة، قم، منشورات شکوری، ج 2 و 6.
ابتدای صفحه