نظریه لاک: رضایت یا قرارداد

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه مفید

چکیده

یکی از مباحث محوری فلسفه را می­توان " الزام سیاسی" عنوان کرد. در هسته اصلی بحث، حق حکم راندن برای حاکم از یک سو و توجیه بایستی و لزوم اطاعات شهروندان از یک حکومت و یا نظام سیاسی از سوی دیگر می­باشد. نظریات متعددی در تبیین مساله فوق مطرح شده است. در این مقاله به طرح نظریه فیلسوف انگلیسی؛ جان لاک و نقد و بررسی آن می‌پردازیم. مدعای این نظریه که به " نظریه رضایت" مشهور می­باشد به اجمال این است که مشروعیت حکومت­ها و الزام شهروندان به اطاعت از آنها مبتنی بر رضایت ایشان نسبت به حکومت و قوانین و قراردادهایش است.
 

تازه های تحقیق

نتیجه

لاک بحث خود را با توصیف "وضع طبیعی" آغاز می‌کند. وضع طبیعی، وضعیت بشر قبل از تحقق جامعه مدنی است. البته انسانها در وضع طبیعی نیز به شکل اجتماع زندگی می‌کنند؛ چرا که بشر ذاتاٌ موجودی اجتماعی است. قانونی که در این وضعیت حاکم است" قانون طبیعی" است. قانون طبیعی احکام اخلاقی عقل است که در وضعیت طبیعی راهنمای انسانها است.

کاملاٌ روشن نیست که لاک وضع طبیعی را تا چه میزانی به صورت فرضیة صرف می‌داند و تا چه اندازه آن را واقعیت تاریخی می‌پندارد، اما برخی سخنان او نشان می­دهد که وی بیشتر تمایل دارد که وضع طبیعی را به عنوان مرحله‌ای  که حقیقتاٌ در تاریخ بشر وجود داشته، بپذیرد.

وی در چند موضع تصریح دارد که مردم بوسیلة قراردادی اجتماعی، حکومتی مدنی تأسیس می­کنند و از وضع طبیعی خارج می‌شوند .لاک در عین اینکه به تحقق قرارداد اجتماعی میان انسانها در وضعیت طبیعی اشاره می­کند، در مواردی هم دلیل تأسیس جامعة سیاسی را  رضایت شهروندان می­داند و شهروندان از باب وفای به پیمان ملزم‌اند از فرامین حکومتی که خود به وجود آورده­اند تبعیت کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Locke’s Social Theory: Contract or Consent?

نویسنده [English]

  • Maryam Lārijāni
چکیده [English]

Political obligation” is a pivotal subject in the political philosophy. The core of the discussion is that, on one hand, the governor has the right to rule, and on the other hand, the citizens must obey a political system. In this concern, there have been propounded several theories. The present essay attempts to examine critically English philosopher John Locke’s notion of political obligation. In brief, Lock’s social theory, known as consent theory, holds that the legitimacy of the governments and the obligation of citizens to obey the governor are based on the consent of the governed.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • political obligation
  • legitimacy
  • implicit
- اسکروتن، راجرز؛ 1382، تاریخ مختصر فلسفه جدید، ترجمه اسماعیل سعادتی خمسه، تهران، انتشارات حکمت.
2- پایکین، ریچارد؛ 1402 ه. ق،  کلیات فلسفه، ترجمه سید جلال الدین مجتبوی، تهران، انتشارات حکمت.
3- جونز، ویلیام تامس؛ 1380،  خداوندان اندیشه سیاسی (جلد دوم : از ماکیاولی تا بنتام)، علی رامین، تهران، انتشارات جامعه وسیاست.
4- راسل، برتراند؛ 1365، تاریخ و فلسفه غرب، ترجمه نجف دریابندری، تهران، انتشارات علمی، دانشگاه صنعتی شریف.
5- کاپلستن، فردیک؛ 1360، کانت، ترجمه منوچهر بزرگمهر، تهران، نشر نی.
6- مکفرسن، بی ؛  1380 ،هابز، توماس ولویاتان،  ترجمه حسین بشیریه، تهران، نشر نی.
7- مگی، بریان؛ 1377، فلاسفه بزرگ، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران، انتشارت خوارزمی.
8- هورتن، جان؛ 1384، الزام سیاسی، ترجمه محمد اسلامی و دیگران(زیر نظر صادق لاریجانی)، مشهد، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
9- Horton, John ; 1992, POLITICAL OBLIGATION. Atlantic Highlands: Humanities press.
10-Lock, John; 1993, TWO TREATISES OF GOVRRNMENT. Edited By Charles. Sherman, London: Appleton-century- crofts
11-Nozik, Robert; 1991, ANARCHY, STATE AND UTOPIA, Oxford: Blachwell
12- Searl, John;1984, SPEECH ACTS. Cambridge: CambridgeUniversity Press.
CAPTCHA Image