ملاصدرا با براهین عقلی و برپایه‌ی مبانی فلسفی خود، توانست به گونه‌ای خاص، معاد جسمانی که مورد تصریح شرایع مقدسه قرار گرفته است، را مبرهن سازد. او معتقد شد که بدن عنصری با ارتقاء وجودی – زوال نقایص – و تبدیل به بدن مثالی، در نشئه‌ی دیگری مورد تعلق نفس قرار می‌گیرد. در عقیده‌ی صدرالمتألّهین با توجه به گره خوردن هویت شخصی، به بقای صورت و نیز حفظ بقای شخصی در مسئله‌ی اشتداد، عینیتِ بین بدن عنصری و بدن مثالی محفوظ است. این نظریه، با تمام اتقانی که داشت، مورد اعتراض برخی از صاحب‌نظران قرار گرفت. از جمله‌ی این معترضین آقاعلی حکیم معروف به مدرّس زنوزی بود. وی تعطیل بدن عنصری، را نپذیرفت و معتقد شد بدن عنصری بعد از عروض مرگ در اثر حرکت جوهری و با ارتقای وجودی، به افقی از وجود نائل می‌شود که می‌تواند دوباره مورد تعلق نفس واقع شود. در این مقاله به شیوه‌ی تحقیق کتابخانه‌ای نظریه‌ی حکیم زنوزی تقریر و مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد.
Critical Rereading of Modarres Zenooni's view about Bodily Resurrection
نویسندگان [English]
Fardin Jamshidimehr1؛ Abbas Javareshkian2
چکیده [English]
The issue of resurrection is regarded one of the most important issues in Islamic philosophy and theology. Belief in men's resurrection after death and their attaining to their deserving perfection appropriate to their acquired deeds and sciences is regarded as one of the principles of Islam. Contrary to Mulla Sadra's disposition, the philosopher Aqha Ali Modarres Zenoozi who is regarded a scholar in Sadrian philosophy, believes in the resurrection of material body with regard to the issue of bodily resurrection. The present paper directs some criticisms against Modarres Zenooni's view about bodily resurrection, based on Sadrian philosophy. Then it takes into consideration the most important argument of those who believe in the resurrection of material resurrection which is based on religious outwards.
کلیدواژه‌ها [English]
bodily resurrection, material body, imaginal body, identification, Mulla Sadra, Aqha Ali Hakim Zenoozi
مراجع
1 – آشتیانی سیدجلالالدّین، (1384) «شرح بر زادالمسافر ملاصدرا»، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر
3 – ابراهیمیدینانی غلامحسین، (1381) «معاد از دیدگاه حکیم مدرس زنوزی»، چاپ پنجم، تهران: انتشارات حکمت
4 – ابنسینا حسین بن عبدالله، (1382) «الأضحویّة فی المعاد» تحقیق از حسن عاصی، چاپ اول، تهران: شمستبریزی
5 - رفیعی قزوینی سیدابوالحسن، (1386) «مجموعه حواشی» به تصحیح غلامحسین رضانژاد، چاپ اول، تهران: انجمن حکمت و فلسفه
6 – سبزواری ملاهادی، (1981) «تعلیقه بر اسفار اربعه»، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث (این کتاب در ضمن کتاب اسفار ملاصدرا چاپ شده و به صورت مستقل به زیور طبع آراسته نگشته است.)
7 – سبزواری ملاهادی، (1386) «شرحالمنظومة فی المنطق و الحکمة» تحقیق از محسن بیدارفر، چاپ اول، قم: بیدار
8 – طباطبایی محمدحسین، (1417) «المیزان فی تفسیرالقرآن»، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعهی مدرسین حوزهی علمیهی قم
9– طباطبایی محمدحسین، (1388) «نهایةالحکمة» تصحیح و تحقیق از غلامرضا فیاضی، چاپ سوم، قم: مؤسسهی آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
10 – علویقزوینی سیدعلی، «معاد جسمانی از منظر دو حکیم آقاعلی مدرس زنوزی و آیتالله رفیعی قزوینی»، (بهار 1388) جاویدان خرد، ش2، 71-92
ابتدای صفحه