گورو در رساله های اوپانیشاد

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشیار ادیان و عرفان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

    در این مقاله می کوشیم ضمن بیان مقدمه ای کوتاه پیرامون اوپانیشادها و طرح بسیاری از مسائل فلسفی-عرفانی، قلمرو معنایی گورو، اقسام گورو، اوصاف شاگرد و گورو، آداب و تعالیم گورو و نقش آن در منازل سلوک را در تفکر عرفانی اوپانیشادها بحث و بررسی کنیم. پر واضح است که در فلسفه و ادبیات عرفانی شرق یکی از سنن هندویی که در آن حضور گورو بسیار پررنگ است اوپانیشادها می باشد. تا آنجا که اگر بگوئیم اوپانیشادها، رساله هایی پیرامون گفتگوی شاگردان با گورو است سخنی به گزاف نگفته ایم.
      در فلسفه ی ودایی، گورو به مثابه ی هر یک از خدایان سه گانه هندویی یعنی برهما، شیوا و ویشنو تصویر شده است. در این متون، گورو بیشتر جنبه عینی دارد. از این رو، اغلب از آن به برهما و ریشی تعبیر می شود، یعنی پیشوایان دینی که حقایق ازلی و اسرار مربوط به آیین قربانی را به نومریدان تعلیم می دهند. اما در تفکر عرفانی اوپانیشادها گورو گاهی جنبه عینی و گاهی جنبه ذهنی دارد. جنبه عینی گورو همان دهیرا و انسان نامشوّش است. این در حالی است که جنبه ذهنی گورو به مرشدی معنوی و راهنمایی درونی اطلاق می شود که پس از طی منازل سلوک در ژرفای وجود نومرید اهل سلوک به ظهور می رسد و هدایت او را بر عهده می گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Guru in the Upanishads' Texts

نویسنده [English]

  • Saied Geravand
چکیده [English]

Offering a brief introduction to Upanishads and stating several mystical-philosophical issues, the present article seeks to investigate the semantic realm of Guru, types of Guru, the qualities of Guru and his disciples, the rituals and teachings of Guru, and their role in the waystations of mystic journey in the mystical thought of the Upanishads. No doubt, the Upanishads is one of the Hindu traditions in the philosophy and the mystical literature of the East, in which the Guru has a significant presence. So, it is not exaggeration to say that the Upanishads are collections of texts about the Guru's dialogues with his disciples. In Vedic philosophy, the Guru is depicted as each one of three gods of the Hinduism, i.e., Brahma, Shiva and Vishnu. In these texts, the Guru is more with an outer aspect, so he is often interpreted as Brahma and Rishi (sage), that is, the religious leaders who teach the eternal truths and secrets of sacrificial rituals to their new disciples. However, the Guru sometimes is of outer or inner aspect in the authentic philosophy of Upanishads. The Guru's outer aspect is not but the very Dhira and the undisturbed man, whereas the inner aspect of the Guru refers to the spiritual and the inner guide who manifests in the depth of new disciple's existence and guides him, after traversing the waystations of mystic journey.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Upanishads
  • Philosophy of the Upanishads
  • disciple
  • Guru
  • waystations of mystic journey

مراجع

  1. احمد جام (ژنده پیل)، احمد بن ابوالحسن (1390). انس التائبین، تصحیح و توضیح: علی فاضل، تهران: انتشارات توس، چاپ دوم.
  2. اسمارت، نینیان (1383). تجربه دینی بشر، ترجمه: مرتضی گودرزی، تهران: چاپ اول.
  3. اشرف امامی، علی (1382). «بررسی مضامین مشترک در بریهد آرنیکه اوپانیشاد و عرفان اسلامی»، در: معارف، دوره بیستم، ش52، ص112-148.
  4. انصاری هروی، خواجه عبدالله (1375). صد میدان، مقدمه و حواشی و تصحیح: عبدالحی حبیبی، تهران: دنیای کتاب، چاپ اول.
  5. باقری، مهری (1385). دین‌های ایران باستان، تهران: قطره، چاپ اول.
  6. بهار، مهرداد (1380). ادیان آسیایی، ویراسته: ابوالقاسم اسماعیل‌پور، تهران: چشمه، چاپ سوم.
  7. توچی، جوزپه (1388). مندله (نظریه و عمل)، ترجمه: ع. پاشایی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ اول.
  8. جلالی نایینی، سید محمدرضا (1372). گزیده سرودهای ریگ ودا، تهران: نقره، چاپ سوم.
  9. چاترجی، ساتیش چاندرا؛ داتا، دریندرا موهان (1384). معرفی مکتب‌های فلسفی هند، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان، چاپ اول.
  10. دویچ، الیوت (1391). بود و نمود، معرفی مکتب ادویته ودانته: عرفان وحدت وجود هندویی، ترجمه: محبوبه هادینا، قم: نشر ادیان، چاپ اول.
  11. راداکریشنان، سروپالی (1367). تاریخ فلسفه شرق و غرب، ترجمه: خسرو جهانداری، تهران: علمی فرهنگی، چاپ دوم، ج1.
  12. راداکریشنان، سروپالی (1379). شیوه زندگی هندو، ترجمه: سید رضا آهی دشتی، تهران: ماکان، چاپ اول.
  13. زینر، روبرت چالز (1388). عرفان هندو و اسلامی، ترجمه: نوری‌سادات شاهنگیان، تهران: سمت، چاپ اول.
  14. سرّ اکبر (اوپانیشاد) (1358). ترجمه: محمد داراشکوه، مقدمه و حواشی: دکتر تاراچند و جلالی نایینی، تهران: علمی، چاپ هشتم.
  15. شایگان، داریوش (1375). ادیان و مکتب‌های فلسفی هند، تهران: امیرکبیر، چاپ چهارم، ج1.
  16. شایگان، داریوش (1382). آیین هندو و عرفان اسلامی (بر اساس مجمع البحرین داراشکوه)، ترجمه: جمشید ارجمند، تهران: فرزان روز، چاپ اول.
  17. شری ایشه اوپانیشاد (آیین عمل و تفکر آریایی) فلسفه اصیل ودایی (بی‌تا). ترجمه و تفسیر: آ. سی. باکتی ودانتا سوامی پرابوپاد، بی‌جا: بی‌نا.
  18. محمودی، ابوالفضل (1392). مشرق در دو افق، مقدمه‌ای بر مطالعه مقایسه‌ای عرفان اسلامی و هندویی (ابن‌عربی، شنکره و رامانوجه)، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ اول.
  19. میرفندرسکی، ابوالقاسم (1385). منتخب جوگ باسشت، تصحیح و تحقیق و ترجمه: سید فتح‌الله مجتبایی، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، چاپ اول، ج1.
  20. ناس، جان بی. (1372). تاریخ جامع ادیان، ترجمه: علی‌اصغر حکمت، تهران: انقلاب اسلامی، چاپ پنجم.
  21. هاردی، فرید هلم (1377). ادیان آسیا، ترجمه: عبدالرحیم گواهی، تهران: دفتر نشر مرکزی اسلامی، چاپ دوم.
  22. هینلز، جان آر. (1385). فرهنگ ادیان جهان، ویراسته: ع. پاشایی، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، چاپ اول.
    1. Belvalker, S.; Ranade, R. D. (1927). History of Indian Philosophy, vol. 2, The Creative Period, New Delhi: Motilal Banarsidass Publishing.
    2. Bhattacharyya, Benoytosh (1964). An Introduction to Buddhist Esoterism, India: The Chowkhamba Sanskrit Series Office.
    3. Chitkara, M. G. (2002). Encyclopedia of Buddhism: vol. 5,  Delhi: A. P. H. Publishing Corporation.
    4. Cole, W. Owen; Sambhi, Piara Singh (1997). A Popular Dictionary of Sikhism, United States of America: Curzon Press.
    5. Cornille, Catherine (2005). "Guru," Encyclopedia of Religion, Edited by: Thamson Gale, vol. 6, USA: Macmillan.
    6. Dasgupta, S. (1973). A History of Indian Philosophy, vol. 1 & 2, Cambridge/Delhi: Motilal Banarsidass Publishing.
    7. Dasgupta, S. (1996). Hindu Mysticism, Delhi: Motilal Banarsidass Publishing.
    8. Flood, Gavin (2005). Companion to Hinduism, Cambridge, Blakwell Publishing.
    9. Kanitkar, V. P.; Cole, Owen (1995). Hinduism, London: Motilal Banarsidass Publishing.
    10. Olivelle, Patriek (1986). “samnyasa”, Encyclopaedia of Religion, Mircca Eliade (ed.), vol. 13, New York: Macmillan.
    11. Singh, Giyani Udham (2005). Sacha Guru, Singh Brothers, Amritsar, (Gurumukhi).
    12. Singh, N. Dharmdeo (1999). A Study of Hinduism, Vikas Publishing House, PVT LTD, Delhi- 110020.
    13. Sivananda, Sri Swami (1957). Guru Bhakti Yoga, India: The Divine Life Society.
    14. The Dhammapada (1950). with introductory essays, pali text, English translation by S. Radhakrishnan, Madras: Oxford University Press.
    15. The Principal Upanishads (1997). S. Radhakrishnan, India: Harper Collins Publishers.
    16. The Thirteen Principal Upanishads (1951). Translated by Robert Ernest Hume, Madras: Oxford University Press.
    17. The Upanisads (2001). Translated by F. Max Muller, 2 vols, Richmond, Surry: Curzon Press.
    18. Werner, Karel (1993). Love Divine, New Delhi: Curzon Press.
Williams, Paul; Tribe, Anthony (2000). Buddhist Thought, London & New York: Routledge
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار