چیستی معجزه: بررسی دیدگاه سویین‌برن و محمدحسین طباطبایی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای فلسفه تطبیقی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

2 عضو هیئت علمی دانشگاه مفید قم

چکیده

بحث از چیستی معجزه و مسائل مربوط به آن، از دیرباز محل توجه دانشمندان بوده است و نظر به خارج عادت بودن آن و با توجه به اینکه امور طبیعت هدفمند و غایت‌محور است و معجزه صبغه‌ای خارج از شکل معمول موجودات طبیعت دارد موجد دیدگاه‌های متفاوتی در تعریف اعجاز شده و موضوع مطالعه اندیشمندان به خصوص متکلمان واقع شده و نظر آنها را به حقیقت معجزه و کیفیت تحقق آن جلب کرده است. لذا می‌توان گفت معجزه مهم‌ترین و اصیل‌ترین امر خارق‌العاده‌ای است که روایات تاریخی متقن وقوع آن را به اثبات رسانده است. در قرون اخیر، به دنبال تشکیک هیوم در بحث اعجاز، دانشمندان غربی و اسلامی برای دفاع از اعتقادات دینی خود به بررسی اعجاز و مداقه در آن پرداخته‌اند که از میان این دانشمندان، سویین‌برن کوشیده است با ابتنا بر آرای گذشتگان سنت غربی، مانند توماس آکوئیناس، تعریف خاصی از معجزه ارائه داده، معقولیت باور به معجزه را در نظام فکری مسیحیت مطرح کند. از میان دانشمندان اسلامی نیز محمدحسین طباطبایی با تعریف دقیق معجزه سازگاری آن را با قانون علیّت شرح و بسط داده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Nature of Miracle in Muslim and Western Thinkers’ View

نویسندگان [English]

  • Farajollah Barati 1
  • Amir Divani 2
چکیده [English]

Religious scholars have long discussed about the nature of miracle and its relevant issues. Since miracle is an unusual event but natural events are meaningful and end-oriented, it has caused different views about its definition, became a subject of study for thinkers, especially theologians, and attracted their attention to the reality of miracle and how it happens. Therefore, it can be said that miracle is the most important and authentic supernatural thing whose occurrence is approved by valid historical narratives. In recent decades and following Hume’s skeptical view about miracle, however, Muslim and western thinkers have studied and deliberated on miracle to defend their religious beliefs. Among western thinkers, Swinburne has tried to provide a specific definition of miracle and discussed the rationality of believing in miracle in the intellectual system of Christianity by relying on the views of predecessors of western tradition such as Thomas Aquinas; and among Muslim thinkers, Allamah Tabatabaii has provided a precise definition of miracle and discussed its compatibility with causality. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • miracle
  • Islam
  • West
  • Allamah Tabatabaii
  • Swinburne

مراجع

  1.  

    1. قرآن کریم.
    2. کتاب مقدس.
    3. ابن‌منظور، محمد بن مکرم (1405). لسان العرب، قم: نشر ادب الحوزه.
    4. احمدی، محمد امین (1389). معجزه تناقض‌نما یا غیب‌نمون: نگرشی نو به معجزه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول.
    5. اشعری، ابوالحسن (1400). مقالات الاسلامیین، به اهتمام: هلموت ریتر، بی‌جا: انتشارات الاسلامیه.
    6. پترسون، مایکل و دیگران (1379). عقل و اعتقاد دینی، ترجمه: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: انتشارات طرح نو.
    7. تفتازانی، سعدالدین (1409). شرح المقاصد، قم: انتشارات شریف رضی.
    8. تیلیش، پل (1381). الهیات سیستماتیک، ترجمه: حسین نوروزی، تهران: انتشارات حکمت، ج1.
    9. جر، خلیل (1363). فرهنگ لاروس، تهران: امیرکبیر، ج1.
    10. حلّی، حسن بن یوسف (1417). کشف المراد، تعلیقه: حسن حسن‌زاده آملی، ج7، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
    11. خویی، ابوالقاسم (1395/1993). البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار الزهراء، (از: نرم‌افزار المعجم، نسخه سوم، مرکز معجم فقهی، 1383).
    12. الراغب الاصفهانی، ابی القاسم (بی‌تا). المفردات، طهران: المکتبه المرتضویه.
    13. رحیمی اصفهانی، غلامحسین (1362). درس‌هایی از اصول عقاید اسلامی، قم: حکمت.
    14. زبیدی، محمد مرتضی (1373). تاج العروس، بی‌جا: انتشارات دارالفکر.
    15. زمانی، محمود (1377). «ترجمه کتاب مفهوم معجزه و نقد آن»، پایا‌ن‌نامه کارشناسی ارشد دین‌شناسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم.  
    16. طباطبایی، محمد حسین (1372). المیزان فی تفسیر القرآن، ج1، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    17. طباطبایی، محمد حسین (1374). تفسیر المیزان، ج1، ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    18. طباطبایی، محمد حسین (بی‌تا الف). اصول فلسفه و روش رئالیسم، مقدمه و پاورقی: مرتضی مطهری، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج5.
    19. طباطبایی، محمد حسین (1362). اعجاز قرآن، بی‌جا: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.
    20. طباطبایی، سید محمد حسین (بی‌تا ب). مباحث علمی در تفسیر المیزان، قم: نشر تافته، ج3.
    21. غزالی، امام محمد (1962). الاقتصاد فی الاعتقادات، مقدمه و تعلیقات: ابراهیم آکاه و حسین آقای، قاهره.
    22. غزالی، ابوحامد محمد (بی‌تا). تهافت الفلاسفه، ترجمه: علی‌اصغر حکمت، قاهره: دارالمعارف.
    23. معتزلی، قاضی عبدالجبار (بی‌تا). اللغه، الغنی فی ابواب التوحید و العدل، ج15، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    24. مفید، شیخ محمد بن نعمان (1393). النکت الاعتقادیه، تهران: المکتبه المرتضویه.
    25. ملکیان، مصطفی (بی‌تا). سلسله درس‌گفتارهای کلام جدید (منتشرنشده)، قم: مؤسسه امام صادق (ع).

    26. Flew, Antony (1971). "Miracles", in: Paul Edwards (ed.) (1971). Encyclopedia of philosophy, Vol. 4, P. 346.

    27. Tilich, Paul (1953). "Systematic Theology", London: Nisbet.

    28. Pope Benedict XIV (1738). "Deservorum Dei Beatificattion et Beatorum Canonization, iv: De Miraculis", Bologna.

    29. Swinburne, Richard (ed.) (1989). Miracles, New York: Macmillan Publishing Company, London Collier Macmillan Publishers.

    30. Swinburne, Richard (1968). "The Concept of Miracle", The Philosophical Quarterly, vol. 18, NO. 73, pp. 320-328.

     

ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار