ORIGINAL_ARTICLE
بازبینی شروط و براهین استحاله تسلسل
چکیده تسلسل عبارت است از ترتب یک شیء بر شیء دیگر یا وابستگی یک شیء به شیء دیگر تا بینهایت. بر استحاله تسلسل براهین متعددی اقامه شده که مهمترین آنها چهار برهان طرف و وسط، اسد و اخصر، تطبیق و وجود، و رابط و مستقل است. میرداماد مجرای براهین تسلسل را فقط سلسله صعودی دانسته، دو شرط ترتب و اجتماع در وجود را برای تسلسل محال شرط میداند. ولی محمدحسین طباطبایی آن را در هر دو جانب صعود و نزول جاری کرده، سه شرط فعلیت، ترتب و اجتماع در وجود را در تسلسل محال شرط میداند. در این مقاله اثبات شده است که براهین استحاله تسلسل فقط در جانب صعود جاری است و در خصوص سلسله نزولی ساکت است؛ تسلسل محال دارای دو شرط ترتب و اجتماع در وجود است و تسلسل فقط در علل تامه محال است. کلیدواژهها:
https://pfk.qom.ac.ir/article_13_717f49344fdd21002a1753e8ad06d27f.pdf
2014-08-23
7
20
10.22091/pfk.2014.13
تسلسل
صعود
نزول
میرداماد
طباطبایی
عسگر
دیرباز
a.dirbaz5597@gmail.com
1
دانشیار دانشگاه قم
LEAD_AUTHOR
محمود
صیدری
2
استادیار فلسفه دانشگاه شاهد
AUTHOR
ابن سینا، حسین بن عبداللَّه، 1385، الالهیات من کتاب الشفاء، تصحیح: حسن حسنزاده آملى، قم، انتشارات بوستان کتاب قم، چاپ دوم.
1
جوادى آملى، عبدالله، 1382، رحیق مختوم، قم، مرکز نشر اسراء، چاپ دوم، ج 7.
2
جوادى آملى، عبدالله، 1382، رحیق مختوم، قم، مرکز نشر اسراء، چاپ دوم، ج 8.
3
دامادحسینى، باقر، 1374، قبسات، تصحیح: مهدى محقق، تهران، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
4
شیرازى، صدرالدین، 1383، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، تصحیح: ابراهیم امینى و فتحاللَّه امید، قم، نشر مصطفوی، چاپ دوم، ج 2.
5
سبزواری، هادی، 1383، تعلیقات اسفار، تصحیح: ابراهیم امینى و فتحاللَّه امید، قم، مصطفوی، چاپ دوم، ج 2.
6
طباطبائى، محمدحسین، 1383، تعلیقات اسفار، تصحیح: ابراهیم امینى و فتحاللَّه امید، قم، مصطفوی، چاپ دوم، ج 2.
7
طباطبایی، محمدحسین، 1424، نهایة الحکمة، تصحیح: عباس زراعی سبزواری، قم، مؤسسةالنشر الاسلامی، چاپ هفدهم.
8
فارابى، ابونصر، 1381، تصحیح: على اوجبى، تهران، انجمن آثار و مفارخ فرهنگى.
9
فیاضى، غلامرضا،[بىتا]، تعلیقه بر نهایةالحکمة، قم، مؤسسه آموزشى پژوهشى امام خمینى(ره)، چاپ دوم، ج 3.
10
مصباحیزدى، محمدتقى، 1405هـ.ق، تعلیقة على نهایةالحکمة، قم، مؤسسه در راه حق.
11
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی روشها و ویژگیهای پژوهشی ویلفرد مادلونگ در مطالعات شیعی
چکیده ویلفرد مادلونگ یکی از برجستهترین و تأثیرگذارترین شیعهشناسان دوره معاصر است. آثار وی، برخلاف بسیاری از آثار اسلامشناسان و شیعهشناسان مغربزمین، در شناخت و توصیف ابعاد گوناگون اسلام بسیار موفق بوده، به طوری که حتی جوامع اسلامی و شیعی نیز آثار وی را میپسندند و میپذیرند. به نظر میرسد سهم بالایی از این موفقیت به دلیل توجهی است که او به نکات روششناسانه دارد. آثار وی در مطالعات شیعی، در مقایسه با آثار دیگر شیعهشناسان غربی، نقاط قوت یا ویژگیهای پژوهشی خاصی دارد که مهمترین آنها عبارتاند از: توجه به منابع اصیل و معتبر اسلامی و شیعی، تفکیک موضوعی و روشی منابع، توجه به فضا و تاریخ حوادث و آموزهها، فهم آموزهها در راستای یک نظام فکری، اشراف نسبتاً کامل به ابعاد گوناگون اسلام، شناخت دقیق دانشمندان و آثار معتبر ایشان، و نیز تسلط به زبان عربی، که مادلونگ با بهرهگیری از آنها توانسته است توجه مسلمانان و شیعیان را به آثار خود جلب کند و حتی تحسین ایشان را برانگیزد. رعایت کردن نکات فوق باعث شده است او را از جرگه مستشرقان مغرض و جاهل جدا کنند و در میان پژوهشگران منصف جای دهند. این مقاله روشها و منابع مورد استفاده و نیز شیوههای پژوهشی مادلونگ را، در معرفی تشیع به جوامع غربی، میکاود و ضمن مقایسه آن با آثار برخی دیگر از شیعهشناسان میکوشد تمایز و برتری آثار وی را نشان دهد.
https://pfk.qom.ac.ir/article_14_e3b30bd3371c2c728338fcbcf4ce5c47.pdf
2014-08-23
23
44
10.22091/pfk.2014.14
شرقشناسی
شیعهشناسی
روششناسی
ویلفرد مادلونگ
مستشرقان
احمد
بهشتی مهر
ahmadbeheshtimehr@gmail.com
1
استادیار دانشگاه قم
LEAD_AUTHOR
محمود
تقی زاده داوری
2
دانشیار دانشگاه قم
AUTHOR
1.الخزاز القمی، علی بن محمد، 1401، کفایه الاثر فی النص علی الائمه الاثنی عشر، قم، بیدار.
1
2.صدوق، محمد بن علی، 1405، کمال الدین و تمام النعمه، تصحیح علی اکبر الغفاری، قم، موسسه النشر الاسلامی.
2
3.ــــــــــــــ، 1404، عیون اخبار الرضا، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات.
3
4.طباطبائی، سیّدمحمّدحسین، 1354، شیعه در اسلام، مقدمه سیّدحسین نصر، تهران، کتابخانه بزرگ اسلامی، چاپ ششم.
4
5.کوربان، هنری، 1414، الشیعه الاثنیعشریه، ترجمه ذوقان قرقوط، قاهره، مکتبه مدبولی، ط. الثانیه.
5
6.مادلونگ، ویلفرد، 1387، مکتبها و فرقههای اسلامی در سدههای میانه، ترجمه جواد قاسمی، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، چاپ دوّم.
6
7.ــــــــــــــ، 1388، جانشینی حضرت محمّد
پژوهشی پیرامون خلافت نخستین، ترجمه احمد نمایی، جواد قاسمی، محمّد جواد مهدوی و حیدررضا ضابط، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، چاپ چهارم.
7
8.ولهاوزن، یولیوس، 1375، تاریخ سیاسی صدر اسلام؛ شیعه و خوارج، ترجمه محمودرضا افتخارزاده، قم، دفتر نشر معارف اسلامی.
8
Anawati, Georges, 1995, ˝ʿIṢMAH˝, The Encyclopedia of Religion, ed. Mircea Eliade, vol. 7, p. 465, New York, Macmillan.
9
Chittick, William, 1987, The Psalms of Islam Al-ṢṢaḥīifat Al-Sajjadiyya, translated with an introduction and annotation, Qum, Ansarian.
10
Clarke, Linda, 2001, Shi’ite Heritage, Editor and translator, Linda Clarke, New York, Global Publication.
11
_________, 2005, ˝IṢMAH˝, The Encyclopedia of Religion, ed. L. Jones, New York, Macmillan.
12
Goldziher, Ignaz, 1981, Introduction to Islamic Theology and Law, translated by Andras and Ruth Hamori, Princeton, Princeton University Press.
13
Hodgson, G. S. Marshal, 1991, ˝DJAʿFAR AL-ṢĀDIḲ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 2, Leiden ,Brill.
14
Kohlberg, Etan, 1993,.˝Muḥammad B. ʿAli (Al-BAḲIR)˝. The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 7, P. 397-400, Leiden: Brill.
15
Kohlberg, Etan; Mohammad Ali Amir-Moezzi, 2009, Revelation and Falsification, The Kitāb al-qirā’āt of Ahmad b. Muhammad al-Sayyārī, Leiden, Brill.
16
Madelung, Wilferd, 1976, "The sources of Isma'ili law" Journal of Near Eastern Studies", vol. 35, p. 29-40.
17
ــــــــــــ, 1986 (a), ˝AL-KULAYNĪ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition vol. 5, P.362-363, Leiden, Brill.
18
ــــــــــــ, 1986 (b), ˝HISHĀM B. AL-ḤAKAM˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol.3, Leiden, Brill.
19
ــــــــــــ, 1986 (c), ˝IMĀMA˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol.3, Leiden, Brill.
20
ـــــــــــــ, 1989, ˝The Hāshimiyyāt of al-Kumayt and Hāshimī Shiʿism˝, Studia Islamica, No. 70, p. 5-26.
21
ـــــــــــــ, 1991, ˝MAYMŪN B. AL-ASWAD AL-ḲADDAḤ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 6, P. 917, Leiden, Brill.
22
ــــــــــــــ, 1993 (a), ˝AL-MUFĪD˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol.7, P. 312-313, Leiden, Brill.
23
ـــــــــــــ, 1993 (b), ˝MUḤAMMAD B. ʿALĪ AL-RIḌĀ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition vol. 7, Leiden, Brill.
24
ـــــــــــــ, 1993 (c), Muḥammad B. ʿAli (Al-BAḲIR)˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 7, P. 397-400,Leiden, Brill.
25
ــــــــــــــ, 1995, ˝IMAMATE˝, Encyclopedia of Religion, 2nded. Jones Lindsay, vol. 7, p.114-119, Detroit, Macmillan Reference.
26
ــــــــــــــ, 1997 (a), ˝AL-KARAKĪ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition vol. 4, P. 610, Leiden, Brill.
27
ـــــــــــــ, 1997, (b)˝ʻIṢMA˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 4, Leiden, Brill.
28
ــــــــــــــ, 1997 (c), ˝KASHSHI˝ ,The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition vol. 4, P. 711, Leiden, Brill.
29
ـــــــــــــ, 1997 (d), ˝SHĪʿA˝,The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol.9, Leiden, Brill.
30
Momen, Moojan, 1985, An Introduction to Shiʿi Islam, Oxford, Oxford University Press.
31
Morris, James Winston, 1995, ˝TAQIYAH˝, The Encyclopedia of Religion, ed. Mircea Eliade, New York, Macmillan.
32
Pinault, David, 1968, What Is Islam?, London, Longmans.
33
ــــــــــــــ, 1992, The Shiites, New York, St. Martin’s Press.
34
Schmidtke, Sabine, 2001, "an Interview", Shi‘a Studies, no. 1, April-June.
35
Vaglieri, L. Veccia, 1986, ˝ʿALĪ B. ABĪṬĀLIB˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 1, Leiden, Brill.
36
Watt, William Montgomery, 1999, Islam A Short History, Oxford, one world.
37
ORIGINAL_ARTICLE
دیلتای و کارکرد بنیادین مسائل هرمنوتیک در علوم انسانی
دیلتای از جمله کسانی است که به نشانههای تاریخی توجه، و آنها را وارد بحث هرمنوتیک کرده است. هرمنوتیک دیلتای نشاندهنده یک جریان فکری بین نظریهپردازان قرن نوزدهم است که پرورده مکتب رمانتیک بودند. برنامه وی برای تحلیل حیات بشری و مفهومسازی وی از حیثیت تاریخی انگیزه مهمی را برای هایدگر به وجود آورد تا هرمنوتیک هستیشناسی خود را در انسان و زمان به وجود آورد. دیلتای کوشید برای روششناسی علوم انسانی بالاترین درجه ممکن را تضمین کند. او معتقد بود علوم انسانی نباید روشهای خود را از علوم طبیعی وام بگیرد. رویکرد دیلتای ارتباط وثیقی با اندیشههای کانت و هگل دارد و آنها را با هم جمع میکند. دغدغه مهم دیلتای هجمه پوزیتیویستها در آن زمان بود. پوزیتیویستها معتقد بودند اگر بخواهیم به علوم، تعین یا واقعیت ببخشیم، باید از روش تجربی واقعنما و به یک معنا ارزشگذار استفاده کنیم. در چنین شرایطی بود که دیلتای میکوشید نوعی ملاک برای عینی کردن یا تعین بخشیدن به علوم انسانی بیابد. در این مقاله میکوشیم چگونگی تأثیرگذاری مسائل هرمنوتیکی در برجستهسازی علوم انسانی و دفاع از عینیت آن در برابر علوم تجربی را نشان دهیم.
https://pfk.qom.ac.ir/article_15_12cc7ad3ff8f360e610efc70ae533712.pdf
2014-08-23
45
60
10.22091/pfk.2014.15
هرمنوتیک
علوم انسانی
علوم طبیعی
تجلی حیات
تجربه زنده
تاریخنگاری
محمدحسین
مختاری
1
عضو هیات علمی موسسه امام خمینی
LEAD_AUTHOR
1.الخزاز القمی، علی بن محمد، 1401، کفایه الاثر فی النص علی الائمه الاثنی عشر، قم، بیدار.
1
2.صدوق، محمد بن علی، 1405، کمال الدین و تمام النعمه، تصحیح علی اکبر الغفاری، قم، موسسه النشر الاسلامی.
2
3.ــــــــــــــ، 1404، عیون اخبار الرضا، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات.
3
4.طباطبائی، سیّدمحمّدحسین، 1354، شیعه در اسلام، مقدمه سیّدحسین نصر، تهران، کتابخانه بزرگ اسلامی، چاپ ششم.
4
5.کوربان، هنری، 1414، الشیعه الاثنیعشریه، ترجمه ذوقان قرقوط، قاهره، مکتبه مدبولی، ط. الثانیه.
5
6.مادلونگ، ویلفرد، 1387، مکتبها و فرقههای اسلامی در سدههای میانه، ترجمه جواد قاسمی، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، چاپ دوّم.
6
7.ــــــــــــــ، 1388، جانشینی حضرت محمّد
پژوهشی پیرامون خلافت نخستین، ترجمه احمد نمایی، جواد قاسمی، محمّد جواد مهدوی و حیدررضا ضابط، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، چاپ چهارم.
7
8.ولهاوزن، یولیوس، 1375، تاریخ سیاسی صدر اسلام؛ شیعه و خوارج، ترجمه محمودرضا افتخارزاده، قم، دفتر نشر معارف اسلامی.
8
Anawati, Georges, 1995, ˝ʿIṢMAH˝, The Encyclopedia of Religion, ed. Mircea Eliade, vol. 7, p. 465, New York, Macmillan.
9
Chittick, William, 1987, The Psalms of Islam Al-ṢṢaḥīifat Al-Sajjadiyya, translated with an introduction and annotation, Qum, Ansarian.
10
Clarke, Linda, 2001, Shi’ite Heritage, Editor and translator, Linda Clarke, New York, Global Publication.
11
_________, 2005, ˝IṢMAH˝, The Encyclopedia of Religion, ed. L. Jones, New York, Macmillan.
12
Goldziher, Ignaz, 1981, Introduction to Islamic Theology and Law, translated by Andras and Ruth Hamori, Princeton, Princeton University Press.
13
Hodgson, G. S. Marshal, 1991, ˝DJAʿFAR AL-ṢĀDIḲ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 2, Leiden ,Brill.
14
Kohlberg, Etan, 1993,.˝Muḥammad B. ʿAli (Al-BAḲIR)˝. The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 7, P. 397-400, Leiden: Brill.
15
Kohlberg, Etan; Mohammad Ali Amir-Moezzi, 2009, Revelation and Falsification, The Kitāb al-qirā’āt of Ahmad b. Muhammad al-Sayyārī, Leiden, Brill.
16
Madelung, Wilferd, 1976, "The sources of Isma'ili law" Journal of Near Eastern Studies", vol. 35, p. 29-40.
17
ــــــــــــ, 1986 (a), ˝AL-KULAYNĪ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition vol. 5, P.362-363, Leiden, Brill.
18
ــــــــــــ, 1986 (b), ˝HISHĀM B. AL-ḤAKAM˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol.3, Leiden, Brill.
19
ــــــــــــ, 1986 (c), ˝IMĀMA˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol.3, Leiden, Brill.
20
ـــــــــــــ, 1989, ˝The Hāshimiyyāt of al-Kumayt and Hāshimī Shiʿism˝, Studia Islamica, No. 70, p. 5-26.
21
ـــــــــــــ, 1991, ˝MAYMŪN B. AL-ASWAD AL-ḲADDAḤ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 6, P. 917, Leiden, Brill.
22
ــــــــــــــ, 1993 (a), ˝AL-MUFĪD˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol.7, P. 312-313, Leiden, Brill.
23
ـــــــــــــ, 1993 (b), ˝MUḤAMMAD B. ʿALĪ AL-RIḌĀ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition vol. 7, Leiden, Brill.
24
ـــــــــــــ, 1993 (c), Muḥammad B. ʿAli (Al-BAḲIR)˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 7, P. 397-400,Leiden, Brill.
25
ــــــــــــــ, 1995, ˝IMAMATE˝, Encyclopedia of Religion, 2nded. Jones Lindsay, vol. 7, p.114-119, Detroit, Macmillan Reference.
26
ــــــــــــــ, 1997 (a), ˝AL-KARAKĪ˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition vol. 4, P. 610, Leiden, Brill.
27
ـــــــــــــ, 1997, (b)˝ʻIṢMA˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 4, Leiden, Brill.
28
ــــــــــــــ, 1997 (c), ˝KASHSHI˝ ,The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition vol. 4, P. 711, Leiden, Brill.
29
ـــــــــــــ, 1997 (d), ˝SHĪʿA˝,The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol.9, Leiden, Brill.
30
Momen, Moojan, 1985, An Introduction to Shiʿi Islam, Oxford, Oxford University Press.
31
Morris, James Winston, 1995, ˝TAQIYAH˝, The Encyclopedia of Religion, ed. Mircea Eliade, New York, Macmillan.
32
Pinault, David, 1968, What Is Islam?, London, Longmans.
33
ــــــــــــــ, 1992, The Shiites, New York, St. Martin’s Press.
34
Schmidtke, Sabine, 2001, "an Interview", Shi‘a Studies, no. 1, April-June.
35
Vaglieri, L. Veccia, 1986, ˝ʿALĪ B. ABĪṬĀLIB˝, The Encyclopaedia of Islam, 2nd edition, vol. 1, Leiden, Brill.
36
Watt, William Montgomery, 1999, Islam A Short History, Oxford, one world.
37
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی تبیین عرفا از ضرورت خلافت الاهی بر اساس روایات اهل بیت (ع)
کی از مباحث مهمی که در بحث خلافت الاهی انسان، در متون دینی مطرح شده است، ضرورت وجود خلیفه در عالم است. در هستیشناسی عرفانی، به تبع متون دینی، به تبیین ضرورت وجود خلیفه، که همان انسان کامل است، پرداخته شده است. علاوه بر عرفان اسلامی، در علوم مختلف اسلامی، همچون کلام و فلسفه نیز در این باره مباحث مختلفی مطرح شده است و هر کدام از زوایای فکری خاص خود و با توجه به مبانی مخصوص آن علم، به این بحث پرداختهاند. در این نوشتار پس از بررسی روایات اهل بیت (ع) در باب ضرورت وجود خلیفه الاهی، به تبیین ضرورت خلافت از منظر عرفان اسلامی میپردازیم و میزان مطابقت تبیین عرفا را با مکتب اهل بیت (ع) روشن میکنیم.
https://pfk.qom.ac.ir/article_16_361089282e0faec952367ba7ad06fd6c.pdf
2014-08-23
61
87
10.22091/pfk.2014.16
خلیفةالله
ضرورت خلافت الاهی
انسان کامل
اهل بیت (ع)
عرفان اسلامی
رضا
نوروزی
1
عضو هیات علمی دانشگاه قم
AUTHOR
القرآن الکریم.
1
نهج البلاغه.
2
اصطلاحات الصوفیة، کاشانی، عبدالرزاق بن جلال الدین، تصحیح و تعلیق: مجید هادی زاده، تهران، حکمت، 1381.
3
الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد؛ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، بیروت، نشر دار الاضواء، چاپ دوم، 1406.
4
اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، الحوزی الشرتونی، سعید،منشورات مکتبه آیه الله العظمی المرعشی النجفی، قم، 1403 ق.
5
الالهیات علی هدی الکتاب والسنه و العقل، سبحانی، جعفر ، به قلم: محمد مکی العاملی، قم، مؤسسه الامام الصادق(ع)، چاپ چهارم، 1417 ق.
6
بحار الانوار، مجلسی، محمدباقر ، بیروت، موسسه الوفاء، 1404 ق.
7
البلد الامین، کفعمی، ابراهیم ابن علی ، چاپ سنگی، بیجا، بیتا.
8
تحریر تمهید القواعد؛ جوادی آملی، عبدالله،الزهرا، چاپ اول، 1372.
9
ترجمه ی شرح اصول کافی؛ صدرالدین شیرازی، محمد، ترجمه و تعلیق: محمد خواجوی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1383.
10
ترجمه و متن کتاب الفکوک؛ قونوی، صدرالدین، مقدمه و ترجمه و تصحیح: محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولی، 1371هـ.ش.
11
تسنیم، جوادی آملی، عبدالله ، تنظیم: احمد قدسی، ویرایش: علی اسلامی، قم، مرکز نشر اسراء، چاپ اول، جلد 3 ، 1380 ش.
12
تفسبر نور الثقلین؛ عروسی حویزی، عبد العلی بن جمعه، تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی، قم، انتشارات اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1415.
13
تفسیر القرآن الکریم؛ صدرالدین شیرازی، محمد، تصحیح: محمد خواجوی، قم، بیدار، چاپ سوم، 1415.
14
تفسیرالقرآن مجید برگرفته از آثار امام خمینی(ره)، خمینی، روح الله ، نگارش: محمد علی ایازی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) مؤسسه چاپ و نشر عروج،1385 ش.
15
تمهید القواعد، ترکه اصفهانی، علی بن محمد ، با حواشی محمدرضا قمشهای و محمود قمی، مقدمه، تصحیح و تعلیق: سیدجلال الدین آشتیانی، قم، بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، 1381 ش.
16
جامع الاسرار و منبع الانوار؛ آملی، سید حیدر، با مقدمه هانری کربن و عثمان اسماعیل یحیی، انتشارات علمی فرهنگی، چاپ دوم، 1368 ش.
17
جوادی آملی، عبدالله ، حیات حقیقی انسان در قرآن (تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج15)، قم، مرکز نشر اسراء، 1382 ش.
18
الذخیره فی علم الکلام؛ سید مرتضی، تحقیق: سید احمد حسینی، قم، موسسه نشر الاسلامی، 1411.
19
رسالة النصوص، قونوی؛ محمد بن اسحاق، با تعلیقات آقا میرزا هاشم اشکوری، مرکز نشر دانشگاهی، بدون تاریخ.
20
شرح المقاصد؛ التفتازانی، مسعود بن عمر بن عبدالله ، تحقیق، تعلیق و مقدمه: عبدالرحمن عمیره، تصدیر: صالح موسی شرف، قم، منشورات الشریف الرضی، چاپ اول، 1409 ق.
21
شرح فصوص الحکم؛ جندی، مؤید الدین، تصحیح: سید جلال الدین آشتیانی، مشهد، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه مشهد، 1361.
22
شرح فصوص الحکم؛ قیصری، داوود، تحقیق: حسن حسن زاده آملی، قم، بوستان کتاب قم، 1382.
23
عقلة المستوفز، (موجود در رسائل ابن عربی ابن عربی، محیی الدین ، ج 2، تحقیق و تقدیم: سعید عبدالفتاح)، بیروت، مؤسسه انتشارالعربی، چاپ اول، 2002 م.
24
علل الشرایع، صدوق، ابوجعفر محمد بن علی ، قم مکتبه الداوری، بیتا.
25
علم الیقین فی اصول الدین؛ فیض کاشانی، ملامحسن، تحقیق و تعلیق: محسن بیدارفر، قم، بیدار، چاپ اول، 1377ش.
26
عیون اخبار الرضا(ع)، صدوق، ابوجعفر محمد بن علی ، انتشارات جان، 1378 ق.
27
الفتوحات المکیة؛ ابن عربی، محییالدین، 4 جلدی، بیروت، دار صادر، بدون تاریخ.
28
فصوص الحکم، ابن عربی، محیالدین، تحقیق: عاصم ابراهیم الکیانی، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ دوم، 2009م.
29
الکافی، الکلینی، محمد بن یعقوب، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1365.
30
کتاب الانسان الکامل، نسفی، عزیز الدین، تصحیح و مقدمه فرانسوی: ماریژان موله، تهران، زبان و فرهنگ ایران، 1359.
31
کتاب التفسیر؛ عیاشی، محمد بن مسعود، تحقیق: سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران، چاپخانه علمیه،1380 ق.
32
کتاب العین، فراهیدی، خلیل بن احمد، قم، انتشارات هجرت، چاپ دوم، 1410 ق.
33
الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل، زمخشری، محمود بن عمر ، تصحیح: مصطفی حسین احمد، بیروت، دار الکتب العربی، چاپ سوم، 1407 ق.
34
کمالالدین و تمام النعمة؛ صدوق، محمد بن علی، قم، انتشارات جامعه مدرسین، 1405.
35
کمال الدین، صدوق، ابوجعفر محمد بن علی، قم، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوم.
36
لسان العرب، ابن منظور، 2000 م، بیروت، دار صادر، 1395 ق.
37
مبانی و اصول عرفان نظری، یزدانپناه، سید یدالله، نگارش: سید عطاء انزلی، قم، انتشارات موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، چاپ اول، 1388 ش.
38
مجموعه آثار؛ مرتضی مطهری، تهران، صدرا، 1378.
39
مشارق انوار الیقین فی اسرار امیرالمؤمنین(ع)؛ الحافظ رجب البرسی، بیروت، دارالاندرس، بدون تاریخ.
40
مصباح المتهجد، طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، مقدمه: علی اصغر مروارید، بیروت، مؤسسه فقهالشیعه، چاپ اول، 1411 ق.
41
المصباح المنیر، الفیومی، احمد بن محمد، قم، دارالهجره، چاپ اول، 1405.
42
معجم مقاییس اللغه، احمد بن فارسی، ابوالحسین، تحقیق و ضبط: عبدالسلام محمد هارون، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404 ق.
43
المغنی فی ابواب التوحید و العدل؛ قاضی عبدل جبار، تحقیق: جورج قنواتی، قاهره، نشر الدار المصریه، 1962.
44
المفردات فی غریب القرآن، راغب اصفهانی، حسین بن محمد، تحقیق: صفوان عدنان داود، دمشق، بیروت، دارالعلم ـ دارالشامیه، چاپ اول، 1412 ق.
45
المقدمات من نص النصوص؛ آملی، سید حیدر، انتشارات توس، چاپ دوم، 1367 ه.ش.
46
من لا یحضره الفقیه؛ صدوق، ابوجعفر محمد بن علی، قمع موسسه انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین قم، چاپ سوم، 1413.
47
منهاج السنه النبویه فی نقض کلام الشیعه و القدریه، ابن تیمیه الحرانی، احمد بن عبد الحلیم، تصحیح: عبد الله محمود محمد عمر، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول، 1420.
48
المواقف فی علم الکلام، الایجی، عبدالرحمن بن احمد ، بیروت، عالم الکتب، بیتا.
49
المیزان فی تفسیرالقرآن؛ طباطبائی، سید محمد حسین، قم، دفتر انتشارات اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1424 ق.
50
نسخه الحق، (موجود در رسائل ابن عربی، ابن عربی، محییالدین، ج1، تحقیق و تقدیم: سعید عبد الفتاح)، بیروت، مؤسسه انتشارا العربی، چاپ اول، 2001 م.
51
نقد النصوص فی شرح نقش الفصوص؛ جامی، عبدالرحمن بن احمد، مقدمه و تصحیح: ویلیام چیتیک ، پیشگفتار: جلالالدین آشتیانی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1370.
52
ORIGINAL_ARTICLE
پرسشهایی در باب «پرسشی در باب تکنولوژی
از دیدگاه هیدگر، ذات تکنولوژی جدید نوعی انکشاف است که آدمی را به تعرض به طبیعت فرا میخواند و از او میخواهد که طبیعت را در مقام منبع ذخیرهٔ انرژی نظم بخشد. در این نحو از انکشاف، وجود به محاق فراموشی میرود و خطر نیستانگاری و بیخانمانی، بشر جدید را تهدید میکند. از دیدگاه هیدگر، انسان معاصر با تأمل در ذات تکنولوژی میتواند از اسارت آن خارج شود و نیروی منجیای را در آن بیابد. نیروی منجی بشر از نیستانگاری، همان هنر است که شعر عالیترین مصداق آن است. راهی که هیدگر برای رسیدن به رهیافتهای فوق پیموده است در سخنرانی 1954 او با عنوان «پرسشی در باب تکنولوژی» ترسیم شده است. در نوشتار حاضر از موانعی سخن خواهد رفت که در راه مزبور، مانع از رسیدن مخاطبِ هیدگر به نتایج فکری او در باب ذات تکنولوژی میشود و در ادامه از تمام هیدگرشناسانی که این نوشته را میخوانند خواسته (پرسش) خواهد شد که اگر امکان برداشتن این موانع وجود دارد، با برطرف کردن آنها راه تفکر هیدگر را از طریق پاسخ راهگشا به این پرسشها، هموارتر سازند و اگر این موانع با امکاناتی که تفکر هیدگر در اختیار آنها قرار میدهد قابل کنار زدن نیست و راه تفکر او را بسته است، عقیم بودن راه هیدگر را در تأملاتش در باب تکنولوژی بپذیرند و اذعان کنند که از راهی که هیدگر ترسیم کرده است نمیتوان به نتایج مختار او رسید.
https://pfk.qom.ac.ir/article_17_35febd64c5523b440b1249b8ab5a4b48.pdf
2014-08-23
79
104
10.22091/pfk.2014.17
وجود
انکشاف
نیستانگاری
تکنولوژی
گشتل
هنر
علی اصغر
مروت
1
ستادیار فلسفه دانشگاه پیام نور همدان
LEAD_AUTHOR
. اباذری، یوسف: هیدگر و علم، فصلنامهی ارغنون، سال سوم، شمارهی 112-11، 1375؛
1
2. احمدی، بابک: ساختار و تأویل متن، نشر مرکز، تهران، 1378؛
2
3. احمدی، بابک، مدرنیته و اندیشهی انتقادی، نشر مرکز، تهران، 1373؛
3
4. احمدی، بابک: هیدگر و تاریخ هستی، نشر مرکز، تهران، 1381؛
4
5. اسمیث، گرگوری بروس: نتیجه هیدگر و گذرا به پسامدرنیته، ترجمهی علیرضا سید احمدیان، نشر پرسش، آبادان، 1379؛
5
6. آیدی، دُن: فلسفهی پدیدارشناختی هیدگر در باب تکنولوژی، ترجمهی شاپور اعتماد، فلسفهی تکنولوژی، ترجمهی شاپور اعتماد، نشر مرکز، تهران، 1386؛
6
7.بَرِت، ویلیام: تکنیک، وجود، آزادی (جستجوی معنا در تمدن تکنولوژیک)، ترجمه ی سعید جهانگیری، نشر پرسش، آبادان، 1387؛
7
8. بیمل، والتر: بررسی روشنگرانهی اندیشههای مارتین هیدگر، ترجمهی بیژن عبدالکریمی، انتشارات سروش، تهران، 1381؛
8
9. پالمر، ریچارد: علم هرمنوتیک، ترجمهی محمد سعید حنایی کاشانی، نشر هرمس، تهران، 1377؛
9
10. پیپین، رابرت ب: هیدگر و مفهوم مدرنیسم: عصر بیمعنایی تمام، ترجمهی محمد سعید حنایی کاشانی، فصلنامهی ارغنون، سال سوم، شمارهی 12ـ11، 1375؛
10
11. خاتمی، محمود: جهان در اندیشهی هیدگر، مؤسسهی فرهنگی دانش و اندیشهی معاصر، تهران، 1379؛
11
12. خاتمی، محمود: رأی هیدگر در باب نسبت تکنولوژی و هنر، نامهی فرهنگ، سال دوازدهم، دورهی سوم، شماره 46، زمستان 1381؛
12
13. ریختهگران، محمدرضا: منطق و مبحث علم هرمنوتیک (اصول و مبانی وعلم تفسیر)، نشر کنگره با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1378؛
13
14. کوکلمانس، یوزفی: هیدگر و هنر، ترجمهی محمد جواد صافیان، نشر پرسش، آبادان، 1381؛
14
15. مجتهدی، کریم: آشنایی با تفکر مارتین هیدگر، نگاهی به فلسفههای جدید و معاصر در جهان غرب (مجموعهی نوشتارات)، مؤسسهی انتشارات امیرکبیر، تهران، 1377؛
15
16. مصلح، علیاصغر، تقریری از فلسفههای اگزیستانس، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1384؛
16
17. مک کواری، جان: فلسفهی وجودی، ترجمهی محمد سعید حنایی کاشانی، انتشارات هرمس، تهران، 1377؛
17
18. مک کواری، جان: مارتین هیدگر، ترجمهی محمد سعید حنایی کاشانی، مجموعهی پدیدآورندگان کلام جدید (2)، انتشارات گروس، تهران، 1376؛
18
19. ورنو، وال و دیگران: نگاهی به پدیدارشناسی و فلسفههای هست بودن، برگرفته و ترجمهی یحیی مهدوی، شرکت سهامی انتشار ـ خوارزمی، تهران، 1372؛
19
20. هیدگر، مارتین: پرسش از تکنولوژی، ترجمهی شاپور اعتماد، فلسفهـی تکنولوژی، ترجمهی شاپور اعتماد، نشر مرکز، تهران، 1386؛
20
21. هیدگر، مارتین: خطابهی یادبود؛ گفتاری در تفکر معنوی، ترجمهی محمدرضا جوزی، نشریهی معارف ـ نشریهی مرکز جهاد دانشگاهی، دوره سوم، شماره 2، مرداد و آبان 1365؛
21
22. هایدگر، مارتین: گفتگوی اشپیگل با مارتین هیدگر، ترجمهی محمد مددپور، تفکری دیگر، تألیف و ترجمهی محمد مددپور، مرکز مطالعات شرقی فرهنگ و هنر، تهران، 1374؛
22
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی و نقد براهین عدل الاهی از دیدگاه محمدحسین طباطبایی
از نگاه محمدحسین طباطبایی، حقیقت عدل همان مساوات و موازنه بین امور است، به طوری که هر چیزی در جایگاهی که استحقاق آن را دارد، یعنی در جایگاه شایستهاش، قرار گیرد. ایشان عدل را مساوق و ملازم با حسن میدانند و از طرفی در تفسیر المیزان افعال الاهی را مبتنی بر حسن و قبح عقلی قرار دادهاند. پس از نگاه ایشان اوامر و نواهی الاهی مبتنی بر عدل نیز هست. برای اثبات عدل الاهی در کتب فلسفی و کلامی به براهین عقلی و نقلی متعددی تمسک شده که در این مقاله میکوشیم به بررسی برخی از براهین عدل الاهی بپردازیم، که از نظر طباطبایی میتوان در جهت اثبات عدل الاهی از آنها بهره جست؛ براهینی از قبیل واجبالوجود بالذات بودن خداوند، برهان صدیقین، و برهان عنایت
https://pfk.qom.ac.ir/article_18_a9329bd1e12fc17ce8e9cc2b9d551876.pdf
2014-08-23
105
124
10.22091/pfk.2014.18
عدل
عدل الاهی
واجبالوجود
براهین اثبات وجود خدا
طباطبایی
محسن
فتاحی اردکانی
1
مشغول به سطح چهار حوزه و دانشجوی دکتری شیعهشناسی (کلام شیعه) دانشگاه ادیان و مذاهب.
LEAD_AUTHOR
1- هج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، 1379، قم، لقمان، چ سوم.
1
2- ابن منظور، محمد بن مکرم، بی تا، لسان العرب، بیروت، بی جا.
2
3- ابی الحسین احمد بن فارس بن زکریا، 1404 ق، مقاییس اللغه، مکتب الاعلام الاسلامی.
3
4- بحرانی، ابن میثم، 1406، قواعد المرام فی علم الکلام، قم، مکتبه آیه الله المرعشی، چ دوم.
4
5- جوادی آملی، عبدالله، 1378، تبیین براهین اثبات خدا، قم، انتشارات اسراء، چ سوم.
5
6- حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، 1422، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، مصحح حسن زاده آملی، قم، موسسه نشر اسلامی، چ نهم.
6
7- راغب اصفهانی، بی تا، المفردات فی غریب القرآن، تهران، مکتبه المرتضویه.
7
8- شیرازی، صدرالدین محمد، 1428ق، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، همراه با تعلیقات و حواشی علامه طباطبایی، انتشارات طلیعه نور.
8
9- طباطبایی، محمد حسین، 1417ق، المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعهی مدرسین.
9
10- طباطبایی، محمد حسین، 1378، نهایهالحکمه، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چ اول.
10
11- طباطبایی، محمد حسین، 1382، اصول فلسفه و روش رئالیسم، قم، انتشارات صدرا، چ نهم.
11
12- طریحی، فخر الدین، 1985م، مجمع البحرین، بیروت، مکتبه الهلال، چ اول.
12
13- طوسی، خواجه نصیر الدین، 1407، تجرید الاعتقاد، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چ اول.
13
14- مجتهد خراسانی، میرزا محمود، 1382، رهبر خرد، قم، انتشارات عصمت.
14
15- مصباح یزدی، محمد تقی، 1405ق، تعلیقه علی نهایهالحکمه، قم، موسسه در راه حق.
15
16- مصباح یزدی، محمد تقی، 1378، آموزش فلسفه، قم، سازمان تبلیغات اسلامی، چ اول.
16
17- مطهری، مرتضی، 1386، عدل الهی، قم، انتشارات صدرا، چ بیست و هشتم.
17
18- مظفر، محمد رضا، 1375، المنطق، قم، اسماعیلیان، چ هفتم.
18
ORIGINAL_ARTICLE
معنا و مفهوم حکمت مشرقی ابنسینا
ابنسینا در آثار مختلف خود به کتاب الحکمة المشرقیة اشاره کرده است. برخی متفکران اسلامی نیز به این کتاب استشهاد کرده¬اند. وی در این کتاب دیدگاه¬های خاص خود را با صراحت بیان کرده است. بنا بر روشی که ابنسینا داشت، و برخی آثار خود را در آثار دیگر خلاصه میکرد، این کتاب نیز خلاصهای از کتاب شفاء است. درباره معنا و مفهوم «مشرقی» در اندیشه¬های ابنسینا نیز دیدگاههای مختلفی بیان شده است، ولی نگارنده معتقد است «مشرقی» به معنای «اسلامی» است. در بخش ماهیت حکمت مشرقی هم باید گفت که ابنسینا، چنانکه یک فیلسوف مشایی به معنای ارسطویی نیست، همانطور که هانری کربن و پیروان او معتقدند یک فیلسوف خسروانی هم نیست. لذا منظور ابنسینا از حکمت مشرقی همان حکمت اسلامی بودن آن است.
https://pfk.qom.ac.ir/article_24_1bc09faa6edf89bd50831c9c119ffaf2.pdf
2014-08-23
125
145
10.22091/pfk.2014.24
حکمت مشرقی
ابنسینا
حکمت خسروانی
حکمت مشاء
سادات
باران
1
عضو هییت علمی دانشگاه باتمان (ترکیه)
LEAD_AUTHOR
قاسمعلی
کوچنانی
2
دانشیار دانشکده الهیات دانشگاه تهران
AUTHOR
ابن سینا، شفاء، منطق، چاپ افست، قم،1331، ج 1
1
ابن سینا، منطق المشرقیین، کتابخانه حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی، قم 1364
2
ابن سینا، المباحثات، انتشارات بیدار، قم، 1371
3
ابن سینا، حسینبن علی، الشفا، تحقیق: چورچ قنواتی و سعید زاید، القاهره، المکتبه العربیه، 1395ه،
4
ابن طفیل، حیّ بن یقظان، چاپ احمد امین،مصر،1333
5
ابوالولید محمد بن رشد، تهافت التهافت، ترجمه حسن فتحی، انتشارات حکمت، تهران، چاپ اول، 1387 ش
6
ابراهیمی دینانی، غلامحسین، سخن ابن سینا و بیان بهمنیار، نشر موئسس پژوهشی حکمت و فلسفه ایرا ن، 1392
7
ابن خلدون، مقدمه، چاپ حجر عاصی، بیروت، 1402
8
بدوی، عبدالرحمن، ارسطو عند العرب، الناشر و کالة المطبوعات، الطبعة الثانیة ، الکویت، 1978
9
بیهقی، ظاهرالدین، تتمة صوان الحکمة، نشر محمد شفی، لاهور، 1932
10
رازی، فخرالدین محمد بن عمر بن الحسن، شرح عیون الحکمة، تصحیح: احمد حجازی احمد سقا، موسسه الصادق تهران، 1373 ش، ج 3
11
رازی، فخرالدین، شرح الاشارات، للخواجه نصیرالدین طوسی و للامام فخرالدین الرازی، منشورات مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، قم، 1403 ه. ق، ج 1-2
12
سهروردی، شهابالدین یحیی، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح: هنری کربن، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، 1380 ش، ج 1
13
ملا صدرا، محمد بن ابرهیم صدرالدین شیرازی، تعلیقات علی الحکمة الاشراق قطب الدین شیرازی، تهران، 1313
14
ملا صدرا، محمد بن ابرهیم صدرالدین شیرازی، تعلیقات علی الهیات شفاء، تهران، 1313
15
کربن، هنری، ابن سینا و تمثیل عرفانی، ترجمه: انشاءالله رحمتی، انتشارات سوفیآ، همدان، چاپ دوم، 1389
16
کربن، هنری، تاریخ فلسفه اسلامی، انتشارات کویر، مترجم: جواد طباطبایی، تهران، 1373
17
کربن هنری، مجموعه مقالات، جمع آوری و تدوین: محمد امین شامجویی، انتشارات حقیقت، تهران، 1384
18
نصر، سید حسین، نظر متفکران مسلمان درباره طبیعت، انتشارات خوارزمی، تهران، 1359
19
نصر، سید حسین، سه حکیم مسلمان، مترجم: احمد آرام، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1388
20
نصر، سید حسین، سنت عقلانی اسلامی در ایران، ترجمه: سعید دهقانی، انتشارات قصیده سرا، چاپ سوم، تهران، 1389
21
قنواتی ، جورج، مولفات ابن سینا، دارالمعارف، قاهره، 1950
22
صفآ، ذبیحالله، تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی، انتشارات دانشگاه تهرا ن، 1371، ج 1
23
صفآ، ذبیحالله، مجله مهر، سال 8، ش 1 (فروردین 1331)
24
غنی، قاسم، ابن سینا، چاپخانه فرهنگستان، تهران، 1313
25
مهدوی، یحیی، فهرست نسخههای مصنفات ابن سینا، انتشارات دانشگاه تهران، تهران،1332
26
Hüseyin Sarıoğlu, İbni Rüşt Felsefesi, Klasik Yayınları, İstanbul, 2003
27
Hasan Ayık, İslam Mantık Geleneği ve Doğuluların Mantığı, Ensar Yayınları, İstanbul, 2007
28
Dimitri Gutas, İbni Sina’nın Mirası, Ter: M. Cüneyt Kaya, Klasik Yayınları, İstanbul, 2010
29