TY - JOUR ID - 1107 TI - تبیین نفی خشونت‌‌گرایی در دین از منظر ذات‌شناسی و معرفت‌شناسی انسانی JO - پژوهش‌های فلسفی -کلامی JA - JPTR LA - fa SN - 1735-9791 AU - جمشیدی, محمد حسین AU - پروانه زاد, الناز AU - سلطانی نژاد, احمد AD - * استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه تربیت مدرس AD - دانشجوی دکترای علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس AD - استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه تربیت مدرس Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 20 IS - 1 SP - 115 EP - 138 KW - دین KW - انسان KW - عقلانیت KW - فطرت KW - خشونت‌ناپذیری DO - 10.22091/pfk.2017.1045.1371 N2 - بررسی دین از هرمنظری، بی‌‌‌گمان رابطه‌ای بسیار موسع با «وجود انسان» دارد و از دو منظر ذات‌شناسی نیاز آدمی به حضور و سیطرۀ خداوند و معرفت‌‌‌‌‌‌شناسی آدمی از فهم دین، اهمیت خود را باز می‌‌‌کند، اما از آن‌جا که طرح مقولۀ دین، قطع‌نظر از مؤلفه‌های انسانی تأثیرگذار، امری است که با تکیه بر آن به‌وضوح نمی‌‌‌توان به تبیین رابطۀ دین با خشونت‌‌گرایی دست یافت، از این‌رو، سؤال اصلی نوشتار این است که رابطۀ دین با خشونت‌‌‌گرایی از منظر ذات‌‌‌‌‌‌شناسی انسانی و معرفت‌‌‌‌‌‌شناسی چگونه قابل تبیین است؟ در پاسخ، فرضیه ما متوجه دو عنصر اساسی انسانی دین یعنی عقلانیت و فطرت است. یافته‌های پژوهش که با روش تحلیل کیفی محتوایی و رویکرد تحلیلی- تبیینی ومتکی بر روش کتابخانه‌‌‌ای جمع‌آوری داده‌‌‌ها به‌دست آمده است، بیانگر آن است که دین مشخصاً بخشی تفکیک‌ناپذیر از وجود انسان است و عقلانیت و فطرت سلیم انسانی دو رکن اصلی آن را تشکیل می‌‌‌دهند. در نتیجه، از هر نظر با خشونت‌‌گرایی واجبار و تحمیق، رابطۀ امتناعی داشته و تنها با گرایش ناب عقلانی و فطری انسان محقق می‌‌‌شود و در تحقق، از انواع خشونت، ارعاب و اجبار و تروریسم - در هر سطحی - بی‌نیاز است. UR - https://pfk.qom.ac.ir/article_1107.html L1 - https://pfk.qom.ac.ir/article_1107_99b055521526e4e6a45887c5a05b28dc.pdf ER -