TY - JOUR ID - 189 TI - روانشناسی اخلاقی غزالی JO - پژوهش‌های فلسفی -کلامی JA - JPTR LA - fa SN - 1735-9791 AU - ناجی, زهره سادات AU - جوادی, محسن AD - دانشجوی دکتری فلسفه تطبیقی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی AD - دانشیار گروه فلسفه دانشگاه قم Y1 - 2009 PY - 2009 VL - 11 IS - 1 SP - 129 EP - 148 KW - اخلاق فضیلت KW - غزالی KW - روان شناسی اخلاق KW - انگیزش اخلاقی DO - 10.22091/pfk.2009.189 N2 - این مقاله اندیشه‌های اخلاقی امام محمد غزالی را برای یافتن پاسخ به پرسش‌های مربوط به روانشناسی اخلاقی بازخوانی می‌کند. غزالی در مباحث اخلاقی خود علاوه بر برشمردن فضایل و چگونگی شناخت آنها، به بررسی ریشه‌های روانشناختی آراستگی آدمی به آنها و نیز عمل به اقتضای آنها می‌پردازد. وی با تأسی به فیلسوفان یونانی و اسلامی بحث مفصلی در باره نفس و جان آدمی دارد تا از این طریق ربط و نسبت هر فضیلت و رذیلت را به قوه خاصی در نفس انسان معلوم کند. اما از سوی دیگر با تأسی به رویکرد اشاعره در باره حسن و قبح اخلاقی، و به این جهت که اخلاق او بیشتر از شریعت اخذ شده، مبنای حسن و قبح را دینی می‌داند.همین طور این نوشته ضمن ارایه توضیح درباره نگاه اخلاقی واقع گرا و غیر واقع گرا و با اشاره به آراء غزالی و هیوم روشن خواهد کرد که به چه دلیل با این که عقل از نظر هر دو اندیشمند ادراک گر و فاقد قدرت عمل است، در بحث انگیزش اخلاقی غزالی با اشکالات هیوم درباره این موضوع مواجه نشده است.در بخش پایانی مقاله، به معرفی اموری که در انجام فضیلت و رذیلت مؤثرند پرداخته و تفاوت دیدگاه غزالی را با فیلسوفان یونان درباره نقش توفیق الهی در انجام فضایل وترک رذایل توضیح می‌دهیم.     UR - https://pfk.qom.ac.ir/article_189.html L1 - https://pfk.qom.ac.ir/article_189_6c4b16c6a7e0d150772aa4cb562c8050.pdf ER -