TY - JOUR ID - 351 TI - قاعده الواحد و فاعلیت الهی JO - پژوهش‌های فلسفی -کلامی JA - JPTR LA - fa SN - 1735-9791 AU - شانظری, جعفر AD - استادیار دانشگاه اصفهان Y1 - 2003 PY - 2003 VL - 5 IS - 17-18 SP - 29 EP - 40 KW - واحد KW - بسیط KW - علیت KW - سنخیت KW - فاعل KW - مفیض KW - وجود DO - 10.22091/pfk.2003.351 N2 - از جمله قواعد فلسفی در باب علیت، قاعده معروف «الواحد» است که با اصل سنخیت علت و معلول ارتباط تنگاتنگ دارد. در منظر بسیاری از حکیمان، این قاعده بدیهی تلقی شده، در عین این که از منظر برخی با اشکالها و پرسشهای جدی در خصوص قلمرو آن روبه رو شده است، از جمله اینکه: قاعده الواحد با فاعلیت و قدرت مطلقه الهی تعارض دارد، بهگونه ای که برخی علیت الهی را از شمول قاعده خارج کرده اند. این مقاله ضمن تبیین اصل قاعده و قلمرو آن، به اشکال محدودیت قدرت الهی پرداخته و پاسخ حکیمان را در این خصوص نقد و تحلیل میکند و سرانجام به این نتیجه می رسد که نه تخصیص در قاعده عقلی «الواحد» صحیح است و نه محدودیت در قدرت مطلقه الهی رواست، بنابراین، هیچ تناقضی میان مفاد قاعده الواحد و براهین دال بر اطلاق فاعلیت الهی وجود ندارد. UR - https://pfk.qom.ac.ir/article_351.html L1 - https://pfk.qom.ac.ir/article_351_22c12da776affc1b82881636b6373713.pdf ER -