TY - JOUR ID - 840 TI - عذاب جاویدان: عدالت و عشق الهی JO - پژوهش‌های فلسفی -کلامی JA - JPTR LA - fa SN - 1735-9791 AU - حجتی, غزاله AD - دانشجوی دکتری فلسفة دین، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 19 IS - 1 SP - 215 EP - 236 KW - عذاب جاویدان KW - عدالت الهی KW - عشق الهی KW - آنسلم KW - آدامز KW - آکویناس KW - مطهری DO - 10.22091/pfk.2017.840 N2 -   براساس آموزه‌هایِ دینیِ ادیان بزرگ توحیدی، خداوند در جهان دیگر و در روز داوری بر اعمال و نیات همگان داوری خواهد کرد و این داوری عادلانه است. او به هر عملی، حتی کوچک‌ترین آن‌ها، رسیدگی خواهد کرد و جزای همگان را خواهد داد و از جمله، برخی گناهکاران را به عذاب جاویدان محکوم خواهد کرد. در مورد این آموزة دینی دست‌کم دو اشکال مهم طرح شده است: 1. عذاب جاویدان با عدالت الهی ناسازگار است؛ 2. عذاب جاویدان با عشق الهی ناسازگار است. متفکرانی چون آنسلم و جاناتان ادواردز سعی کرده‌اند سازگاری عذاب جاویدان با عدالت خدا را نشان دهند و آکویناس هم بر سازگاری عذاب جاویدان و عشق الهی استدلال کرده است. در سنت اسلامی نیز تلاش‌هایی برای طرح بحث از امکان سازگاری عذاب جاویدان اخروی با عدل الهی شده است که از نمونه‌های برجسته و متأخر آن دیدگاه مرتضی مطهری در عدل الهی است. در این مقاله، استدلال می‌کنم که گرچه همة این استدلال‌ها میزان قوت و ضعفشان یکسان نیست، همة آن‌ها در پاسخ اخلاقی موجه به اشکال‌های طرح‌شده، ناکام می‌مانند. UR - https://pfk.qom.ac.ir/article_840.html L1 - https://pfk.qom.ac.ir/article_840_30104b7e9a9ddb84e44688c06c491dd4.pdf ER -