ابتکارات صدرالمتألهین و برخی فیلسوفان متأخر در حل معمای شناخت

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان

چکیده

مسئله چگونگی امکان‌پذیر بودن معرفت همواره از مهم‌ترین مسائل فلسفی درباره معرفت بوده است که از دیرباز فیلسوفان بدان توجه کرده و راه‌حل‌های متفاوتی برای آن ارائه داده‌اند. فیلسوفان مسلمان نیز در بحث وجود ذهنی تلاش کرده‌اند تا ضمن تعریف علم به تمثل حقیقت شی‌ء یا حضور ماهیت شی‌ء در نزد مدرک، چگونگی مطابقت ادراک را با شی‌ء ادراک شده، تبیین کنند.سرانجام در این تلاش‌ها ملاصدرا با عنایت به حصول مفهوم شی‌ء در ذهن، نه ذات و حقیقت آن و نه فرد و مصداق آن و تفکیک بین حمل اولی و حمل شایع، به حل معما و پاسخ‌گویی به شبهات مربوط پرداخته است. علاوه بر این، تلاش دیگری نیز از طرف برخی فیلسوفان متأخر بر پایه انتزاع مفاهیم فلسفی از تأمل حضوری در رویدادهای نفسانی و شکل‌گیری قضایای اولی از آن مفاهیم، صورت گرفته و چنین قلمداد شده که صدق این قضایا قطعی است و آنچه با رعایت اصول و ضوابط منطقی از آنها به دست آید تابع ارزش آنها بوده و بنابراین، صدق آن قطعی خواهد بود. در این مقاله برآنیم تا ضمن بررسی و تحلیل نظر ملاصدرا در بحث وجود ذهنی، بر اساس برداشت‌های مختلفی که از آن شده است، و نیز نظر برخی فیلسوفان متأخر در حوزه مفاهیم فلسفی، میزان توفیق آنها را در مسئله چگونگی امکان‌پذیر بودن معرفت و دست‌رسی به واقع تعیین کنیم.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mulla Sadra initiatives and some late philosophers in solving the riddle of recognition

نویسنده [English]

  • Morteza Haj Hosseini
چکیده [English]

It has been one of the most important philosophical questions about knowledge of how knowledge is possible, which has long been noted and philosophers have proposed different solutions. There is also talk of Muslim philosophers have tried to define the mental representation of the true nature of the object or the object in the document, how to match perception with the object perceived, explainFinally, in these efforts with regard to the acquisition of Sadra object in mind, not the essence of truth and apply it, not the person carrying it and a separation between the first and common carriers, to solve the riddle and respond to relevant deals. In addition, other efforts by some contemporary philosophers on the basis of abstract philosophical concepts of personal reflectionNatural events and the formation of the first cases of the concepts, such as has been done and that the truth of the case is certain and what is achieved with the principles and criteria of the value of the logical and therefore, the truth of the firm

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge and understanding
  • scientific knowledge
  • the mental
  • physical science
  • philosophical concepts
  • Qzayayavly
  • formation process
  • explain the process
  • apply process
CAPTCHA Image