دوگانه‌هایِ ناسازگارِ میل: سَنجشِ «سازگاریِ» «فایده‌گرایی» و «لیبرالیزمِ» جِی‌. اِس‌. میل

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فلسفه دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)

چکیده

این مقاله «ناسازگاریِ» «فایده‌گراییِ» میل در «فلسفه اخلاق» با «لیبرالیزم» او در «فلسفه سیاست»‌‌‌، تلاش‌های تِن و دئورکین برای «سازگاری» آن‌ها و «تمایز» لئوب و درایور برای حل «ناسازگاری» آن دو را واکاوی می‌کند‌. این «تمایز»‌‌‌، میانِ «راه‌کار اجرایی» و «ملاک» «ارزیابی»‌‌‌، یا «متافیزیک» و «معرفت‌شناسیِ» عملِ «درست»‌‌‌، است‌. مقاله‌‌‌، در گامِ پَسین‌‌‌، «ناسازگاریِ» جدیدی را میان «فلسفه اخلاق» و «فلسفه سیاستِ» میل نشان می‌دهد‌. میل‌‌‌، از آنجا که خود در «فلسفه اخلاق» «پیامدگرا» است‌‌‌، ظاهراً نمی‌تواند تمایز «ناپیامدگرایانۀ» «انجام/اجازه آزار» را بپذیرد‌. همین عدم‌پذیرش با «اصل آزار» او و تمایز اصلی‌اش در «فلسفه سیاست» «ناسازگار» است: تمایز میان کارهای «مربوط به خود» و «مربوط به دیگران»‌. این نقدها نشان می‌دهند سازگار کردن «فایده‌گرایی» میل با «لیبرالیزم» و «فلسفه اخلاق» او با «فلسفه سیاست»اش‌‌‌، در چارچوب «سه‌گانه کلاسیک» (اخلاق فضیلت‌گرا،‌‌‌ وظیفه‌گرا و فایده‌گرا) در «اخلاق هنجاری»‌‌‌، دشوار است‌. از این رو‌‌‌، من برای حل این مسئله‌‌‌، آن سه‌گانه را با «سه‌گانه مدرن» (اخلاق حدأقل‌گرا‌‌‌، اعتدال‌گرا و حدأکثرگرا) در «اخلاق هنجاری» ترکیب کردم‌. بدین‌ترتیب‌‌‌، می‌توان میل را «فایده‌گرایی منسجم» دانست که «آزادی» را «شرط ضروریِ» «شکوفایی فرد» و «بیشینه‌سازی خیر» می‌داند و می‌کوشد‌‌‌، با کاهش «شمول» «فایده‌گرایی»‌‌‌، گونه‌ای «چندلایه» و «اعتدال‌گرایانه» از آن ارائه کند‌‌.

تازه های تحقیق

نتیجه‌گیری

دو ستون اصلی «فلسفه اخلاق» میل عبارت‌اند از (1) «فایده‌گرایی» و (2) رد دوگانه «انجام/اجازه» آزار و دو ستون اصلی او در «فلسفه سیاست» عبارت‌اند از (1) «اصل آزار» و (2) «دوگانه زرین».

1

فلسفه اخلاق

            فایده‌گرایی

رد دوگانه «انجام/اجازه» آزار

2

فلسفه سیاست

اصل آزار

دوگانه زرین

 

میل، با آگاهی از اینکه ستون‌های «فلسفه اخلاق» او با ستون‌های «فلسفه سیاست»اش «ناسازگار»ند، می‌کوشد آنها را دست‌کاری کند تا با ستون‌های «فلسفه سیاست»اش «سازگار» شوند. او از «شمول» «بیشینه‌سازی فایده» می‌کاهد و به‌ناچار تا اندازه‌ای دوگانه «انجام/اجازه» را می‌پذیرد و فقط در مواردی فرد را ملزم به کمک به دیگران می‌داند که بیشتر «لیبرال»ها، به‌جز لیبِرتَرین‌ها، نیز در آن موارد چنان می‌اندیشند. در نتیجه، میل در جدال میان ستون‌های «فلسفه اخلاق» با ستون‌های «فلسفه سیاست»اش، از یک سو «اصل آزار» و «دوگانه زرین» را اصل قرار می‌دهد و سفت‌وسخت از آنها دفاع می‌کند و از سوی دیگر اصل «بیشینه‌سازی فایده» را تعدیل می‌کند و از «شمول» آن می‌کاهد تا کمترین زاویه را با «لیبرالیزم» او داشته باشند. از این رو، مفسران جدید میل، مانند تِن و دئورکین، «فایده‌گرایی» او را «فایده‌گرایی چندلایه» و تنها گونۀ «منسجم» و «قابل‌دفاع» از «فایده‌گرایی» می‌دانند.

باوجوداین، از این نکته نیز نباید غافل بود که «فایده‌گرایی» نظریه‌ای برخاسته از شاخه «دیگری‌گرا»ی «اخلاق اَنگلوساکسن» است و سرشتش با «خودگرایی» و «فردگراییِ» «لیبرال» چندان «سازگار» نیست. از این رو، نظریه‌پردازی که بیشتر دل در گرویِ «لیبرالیزم» دارد ناچار است مدام «فایده‌گرایی» را بتراشد تا از دام نقدهای بنیادین و همیشگی، که برخاسته از سرشت «دیگری‌گرایانه» «فایده‌گرایی»اند، بِرَهَد. به همین دلیل، بیشترِ فیلسوفان «لیبرال» ترجیح می‌دهند سقف «لیبرالیزم» را، به‌جای «فایده‌گرایی»، بر ستون «قراردادگرایی» بنا کنند تا از دام چالش‌های بنیادین «ناسازگاری» «لیبرالیزم» با «فایده‌گرایی» بِرَهَند و مدام مجبور نباشند نظریه‌ای را در «اخلاق هنجاری» بتراشند که سرشتش با سرشت «لیبرالیزم» «ناسازگار» است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Mill’s Inconsistent Distinctions: An Analysis of the Consistency of J‌. S‌. Mill’s Utilitarianism and Liberalism

نویسنده [English]

  • Shirzad Peik Herfeh
Assistant Professor of Philosophy, Imam Khomeini International University (IKIU), Iran
چکیده [English]

This paper analyzes the inconsistency of Mill’s utilitarianism in moral philosophy and his liberalism in political philosophy, the efforts of Ten and Dworkin for their consistency and the distinction that Leob and Driver use for reconciling them‌. The distinction is between decision-procedure and criterion of evaluation or the metaphysics and epistemology of right‌. In the next step, it shows a new inconsistency between Mill’s moral and political philosophy‌. It seems that Mill cannot accept the non-consequentialist ‘doing/allowing harm’ distinction in moral philosophy because he himself is a consequentialist‌. The rejection of this distinction makes it inconsistent with his harm principle and his main distinction in political philosophy: the distinction between ‘self-regarding’ and ‘other-regarding’ actions‌. These criticisms show the difficulty of reconciling Mill’s utilitarianism with his liberalism and his moral philosophy with his political philosophy in the framework of the classic triple (virtue, deontological and consequentialist ethics) in normative ethics‌. Therefore, in order to solve this problem, I combined the classic triple with the modern triple (minimalist, moderate, and extremist morality) in normative ethics. In this way, we can regard Mill as a consistent utilitarian who regards liberty as the essential condition for personal development and maximization of the good, and tries to raise a moderate and sophisticated version of utilitarianism by decreasing its pervasiveness‌‌.

کلیدواژه‌ها [English]

  • J‌. S‌. Mill
  • utilitarianism
  • liberalism
  • inconsistency
  • C‌. L‌. Ten‌‌
References
-  Bentham, J‌. ([1785] 1978)‌. “Offenses against Oneself, ” in Louis Crompton (Ed‌‌. )‌. Journal of Homosexuality 4 (1): 91-107‌‌.
-  Bentham, J‌. ([1789] 2000)‌. An Introduction to the Principles of Morals and Legislation‌. Kitchener, Ontario: Batoche Books‌‌.
-  Berlin, I‌. (1969)‌. Four Essays on Liberty‌. Oxford: Oxford University Press‌‌.
-  Chappel, T‌. (2007)‌. “Integrity and Demandingness‌‌. ” Ethical Theory and Moral Practice‌. 10 (3): 255-265‌‌.
-  Crisp, R‌‌. S‌. (1997)‌. Mill on Utilitarianism‌. London: Routledge‌‌.
-  Driver, J‌. & Loeb, D‌. (2008)‌. “Moral Heuristics and Consequentialism: A Comment on Gigerenzer, ” in Walter Sinnott-Armstrong (ed‌‌. ), Moral Psychology (vol‌. 2), The Cognitive Science of Morality: Intuition and Diversity‌. Cambridge: MIT Press‌. 31-40‌‌.
-  Driver, J‌. (2012)‌. Consequentialism‌. London: Routledge‌‌.
-  Dworkin, R‌. (1978)‌. Taking Rights Seriously‌. London: Duckworth‌‌.
-  Green, L‌. (2012)‌. “Introduction‌‌. ” in H‌‌. L‌‌. A‌. Hart, The Concept of Law, 3rd edition‌. Oxford: Oxford University Press‌‌.
-  Harris, J‌. (1975)‌. “The Survival Lottery‌‌. ” Philosophy‌. 50: 81-87‌.
-  Hart, H‌‌. L‌. A‌. (1961)‌. The Concept of Law‌. Oxford: Oxford University Press‌‌.
-  Hart, H‌‌. L‌. A‌. (1963)‌. Law, Liberty, and Morality‌. Oxford: Oxford University Press‌‌.
-  Howard-Snyder, F‌. (2016)‌. “Doing vs‌. Allowing Harm, ” in Edward N‌. Zalta (ed‌‌. ), Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2016 Edition)‌. (Open Document, URL = <http://plato‌‌. stanford‌‌. edu/archives/sum2016/entries/doing-allowing/>, accessed 06‌‌. 06‌‌. 2016)
-  Hutcheson, F‌. (1725] 1971)‌. An Inquiry into the Original of Our Ideas of Beauty and Virtue‌. Hildesheim: Olms‌‌.
-  Kagan, S‌. (1989)‌. The Limits of Morality‌. Oxford: Oxford University Press‌‌.
-  Lacewing, M‌. (2010)‌. “Mill’s Harm Principle‌‌. ” in Michael Lacewing (ed‌‌. ), Philosophy for A2‌. London: Routledge‌. (Open Document, URL = <http://www‌‌. routledgetextbooks‌‌. com/textbooks/9781138793934/unit4‌‌. php>, accessed 06‌‌. 06‌‌. 2016)
-  LaFollette, H‌. (2007)‌. The Practice of Ethics‌. Malden: Blackwell‌‌.
-  McCloskey, H‌. J‌. (1971)‌. John Stuart Mill: A Critical Study‌. London: MacMillan & Co‌. Ltd‌‌.      
-  Mill, J‌. S‌. ([1859] 1998)‌. On Liberty‌. Pennsylvania: Pennsylvania State University‌. (Open Document, URL = <http://www2‌‌. hn‌‌. psu‌‌. edu/faculty/jmanis/jsmill/liberty‌‌. pdf>, accessed 06‌‌. 06‌‌. 2016)‌‌.
-  Mill, J‌. S‌. ([1863] 2001)‌. Utilitarianism‌. Ontario: Batoche Books Limited‌‌.
-  Marmor, A‌. (2012)‌. “The Endless Search For Truth: Richard Marshall interviews Andrei Marmor‌‌. ” in 3: AM Magazine‌. (Open Document, URL = <http://www‌‌. 3ammagazine‌‌. com/3am/the-endless-search-for-truth/>, accessed 06‌‌. 06‌. 2016)‌‌.
-  Mulgan, T‌. (2001)‌. The Demands of Consequentialism‌. Oxford: Oxford University Press‌‌.
-  Mulgan, T‌. (2006)‌. Future People‌. Oxford: Oxford University Press‌‌.
-  Riley, J‌. (1998)‌. Mill on Liberty‌. London: Routledge‌‌.
-  Ryan, A‌. (1964)‌. “Mr‌. McCloskey on Mill's Liberalism‌‌. ” The Philosophical Quarterly‌. 14 (56): 253-260‌‌.
-  Simpson, A‌‌. W‌‌. B‌. (2011)‌. Reflection on ‘The Concept of Law‌‌. ’ Oxford: Oxford University Press‌‌.
-  Ten, C‌. L‌. (1980)‌. Mill on Liberty‌. Oxford: Clarendon University Press‌. (Open Document, URL = <http://www‌‌. victorianweb‌‌. org/philosophy/mill/ten/>, accessed 06‌‌. 06‌‌. 2016)‌‌.
-  Ten, C‌. L‌. (1995)‌. “Mill’s Place in Liberalism‌‌. ” The Political Science Reviewer‌. 24: 179–204‌‌.
-  Ten, C‌. L‌. (1999)‌. Mill's Moral, Political and Legal Philosophy‌. Aldershot: Ashgate Pub Ltd‌‌.
-  Ten, C‌. L‌. (2004)‌. A Concept of Toleration: Application In Everyday Life‌. New York: Cavendish Square Publishing‌‌.
-  Ten, C‌. L‌. (2004)‌. Was Mill A Liberal? New York: Cavendish Square Publishing‌‌.
-  Ten, C‌. L‌. (2005)‌. “Mill’s Place in Liberalism‌‌. ” Political Science Reviewer‌. 24: 179-204‌‌.
-  Ten, C‌. L‌. (2006)‌. Theories of Right‌. Aldershot: Ashgate Pub Ltd‌‌.
-  Ten, C‌. L‌. (2009)‌. Mill’s On Liberty: A Critical Guide‌. Cambridge: Cambridge University Press‌‌.
-  Wolfenden, J‌‌. F‌. (1957)‌. The Wolfenden Report‌. London‌‌.
CAPTCHA Image