بررسی انتقادی دیدگاههای سلبی جان دیویی از ایده‌آل‌های اخلاقی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری فلسفه از دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار فلسه دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

 
 
رویکرد دیویی در اخلاق «ابزارانگاری» نامیده می شود.  از نظر دیویی ملاک‌ها و اصول اخلاقی «قوانین» نیستند بلکه ایده های کلی هستند که حاصل تجربه‌اند. این ایده‌ها، ابزارها یا روش هایی برای سر و کار داشتن با موقعیتهای جدید است. به اعتقاد دیویی تفکر ابزاری برای گذشتن از یک موقعیت مفروض آکنده از ابهام و ناهماهنگی به یک موقعیت جدید و بهتر است. لازمه این رویکرد پراگماتیستی این است که شرایط تضمین احکام ارزشی در رفتار خود بشر باشد و نه در یک مرجع ثابت پیشین مثل فرامین الهی یا صور افلاطونی و یا عقل محض. دیدگاه دیویی در خصوص انکار ایده‌آل‌های اخلاقی را می توان به چالش کشید. از آنجا که دیویی منکر شناخت مطلق‌هاست، جامعه‌ای که به لحاظ دموکراتیک اخلاقی باشد، اساس عقلانی خود را از دست می‌دهد.
 


1- این مقاله برگرفته از رسالة دکتری با عنوان «بررسی انتقادی مبانی فلسفی دیدگاههای اخلاقی جان دیویی و هیلاری پاتنام» است.




 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Critical Examination of John Dewey's Position on Ethical Ideals

نویسندگان [English]

  • Azam Qāsemi 1
  • Hamidreza Āyatollāhi 2
چکیده [English]

John Dewey's attitude in ethics is called instrumentalism, which is a kind of pragmatism. In his view, moral principles and criterions are not rules but 'general ideas' acquired through experience. These ideas are in fact instruments or devices for dealing with new situations. Dewey considers thinking as a tool for transition from a given ambiguous situation to a better one. Such a pragmatistic attitude presupposes the conditions of ensuring value judgments in the very behavior of human beings, rather than in a fixed prior authority such as divine commands or platonic ideas or pure intellect. Dewey's view, suggesting the rejection of ethical ideals, can be challenged. He holds that knowledge is relative; as a result, the society which is democratically moral loses its rational foundation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dewey
  • moral principles
  • moral philosophy
  • ethical ideal
  • democracy

مراجع

1. ارسطو. اخلاق نیکوماخس. ترجمه سید ابوالقاسم پورحسینی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 2536.
2. توماس، هنری. بزرگان فلسفه. ترجمه فریدون بدره ای. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1348.
3. خاتمی، محمود. «پراگماتیسم و اومانیسم». از فلسفه شماره 4و5. بهار و تابستان 1381. صص 112-97، 1381.
4. دورانت، ویل. تاریخ فلسفه ترجمه عباس زریاب خویی. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی، 1351، ج 2.
5. دیویی، جان.  اخلاق و شخصیت. ترجمه مشفق همدانی. تهران: صفی علی شاه، 1334.
6. دیویی، جان. بنیاد نو در فلسفه. ترجمه صالح ابوسعیدی. تهران: اقبال، 1337.
7. دیویی، جان. مقدمه‌ای بر فلسفة آموزش و پرورش یا دموکراسی و آموزش و پرورش. ترجمه امیر حسین آریان پور. تبریز: دانشسرای پسران، 1339.
8. دیویی، جان. منطق تئوری تحقیق. ترجمه علی شریعتمداری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1369.
9. رورتی، ریچارد.  فلسفه و امید اجتماعی.  ترجمه عبدالحسین آذرنگ. تهران: نشر نی، 1384.
10. سروش، عبدالکریم. دانش و ارزش پژوهشی در ارتباط با علم و اخلاق. تهران: چاپ و صحافی سیستمافرم، 1359.
11. کلانتری، پریوش. ترجمه و تفسیر کتاب فلسفه افلاطون نوشته فیلد.رساله کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. دانشکده ادبیات و زبان های خارجی. 217ص. به راهنمایی دکتر اصغر دادبه، 73-1372.
12. لطفی، محمد حسن. افلاطون. دوره آثار افلاطون. تهران: شرکت سهامی انتشار، 1380، ج 2.
13. Dewey, John. Human Nature and Conduct.New York: Henry Holt and Company Publishers. Eight printing 1928.
14. Dewey, John. Reconstruction in Philosophy.New York: Henry Holt and Company  Publishers, 1924.
15. Dewey, John. Art as Experience. New York: Putnam sun’s, 1958.
16. Dewey, John. “Creative Democracy”. from Sidney Ranter, Secretary Conference on  Methods in Philosophy and Science. The Philosophy of the Common Man. P 220-228, 1968.
17. “Dewey’s Moral Philosophy, (first published 20 jan, 2005). Stanford   Encyclopedia of Philosophy(as SEP in text). from: http://plato.stanford.edu/entries/dewey-moral/
18. Gouinlock, James. The Moral Writhings of John Dewey. New York:   Prometheus Books, 1994.
19. Jarrett, James L. The Teaching of Values.London and New York: 1991, Routledge.
“Garrett, Garth. Jan. ”John Dewey Reconstructs Ethics,” (February 7, 2001).From :http://www.wku.edu/~jan.garrett/dewethic.htm#histback
20. Maxy J. “The Philosophy of John Dewey (with critical notes)”from:
               http://www.radicalacademy.com/phildewey.htm, 2007.
21. Putnam,Hilary. Renewing Philosophy. U.S.A: President and Fellows of HarvardCollege, 1992.
22. Spencer J. Maxcy. “John Dewey’s Ethiccal Theory”, (acces date: 2006)
The Cambridge Dictionary of Philosophy (1999). genenal editor: Robert Audi. CambridgeUniversity Press.
23. Willis, Wayne, (Access Date: 11,june, Morehead State University 2007),
             “Dewey and Virtue Ethics”. Journal of Philosophy and History of Eduction, Vol 49. from: http://hometown.aol.com/jophe99/willis.htm.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار