علم خدا

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانش‌یار گروه فلسفه دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

علم الهی یکی از چهار صفت مهم حقیقة واجب الوجود است که از اهمیت خاصی برخوردار است. در مقاله حاضر پس از مرور دیدگاه‌های مختلف در تعریف علم و ارائه دلایل عقلی و نقلی عالم بودن خداوند، به تفصیل دربارة کیفیت علم الهی بحث شده است. در میان موضوعات مختلفی که متعلق علم الهی قرار می‌گیرد موجودات مادی و حالت‌های وجودی آنها بیش از همه بحث‌انگیز بوده است. کیفیت علم الهی به حالات وجودی موجودات مادی قبل از ایجاد آنها و همزمان با ایجاد آنها و نیز بعد از فنای آنها متفاوت است. بیشترین اشکال در مورد علم الهی قبل الایجاد به حالات وجودی مادیات است که مقاله حاضر به تفصیل و با توجه به دیدگاه‌های مختلف در تعریف علم آن را بررسی کرده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Divine Knowledge

نویسنده [English]

  • Sayyed Hasan Sa`ādat Mostafavi
چکیده [English]

ne of the four real attributes of the Necessary Being is Divine Knowledge, which enjoys special significance. Reviewing various views in defining knowledge and giving the rational arguments as well as narrated proofs to establish divine knowledge , the present paper deals in detail with the objects and the how of divine knowledge. Among different things that are the objects of divine knowledge, that which is most controversial are material creatures and their ontological states. The how of divine knowledge of His creatures is different before creation, after creation, and after annihilation. Most of objections are in relation to His knowledge of creatures and their ontological states prior to their appearance, which the paper’s discussion on it is comprehensive.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • real attributes
  • God’s knowledge
  • knowledge of creatures prior to their appearance

مراجع

  1. قرآن کریم
  2. ابن‌سینا، الاشارات و التنبیهات، دفتر نشر کتاب، تهران، 1403.
  3. __________، الاهیات من الشفا، چ سنگی رحلی، انتشارات بیدار.
  4. __________، التعلیقات، تصحیح عبدالرحمن بدوی، مرکز نشر، قم، 1404.
  5. ایجی، عضدالدین، المواقف، منشورات الشریف الرضی، المطبعة الثانیه، 1415.
  6. بهمنیار، التحصیل، تصحیح مرتضی مطهری، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ دوم، 1375.
  7. سبزواری، منظومه، مراتب علم، چ ناصری قدیم، بی‌تا.
  8. سهروردی، شهاب‌الدین، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، حکمة الاشراق، تصحیح هانری کربن، موسسه مطالعاتی و تحقیقات فرهنگی، تهران، 1372.
  9. شهرستانی، ابوالفتح محمدبن عبدالکریم، الملل و النحل، المکتبة المصریة، بیروت، 2005.
  10. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، قم، المطبعة الثانیه، قم، 1390هـ .
  11. حلی، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، موسسه النشر الاسلامی، قم، 1407.
  12. طوسی، شرح الاشارات و التنبیهات، دفتر نشر کتاب، چ 2، 1403.
  13. __________، شرح مسألة العلم، تحقیق عبدالله نورانی، دانشگاه مشهد، 1345.
  14. فارابی، فصوص الحکم، تحقیق علی اوجبی، سلسله انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، 1381.
  15. مجلسی، محمدباقر، مرآت العقول، مطبعة الحیدری، الطبعة الثانیه، تهران، 1353.
  16. ملاصدرا، صدرالدین محمد، الحکمة المتعالیه فی الاسفار الاربعة، دار الاحیاء التراث الاسلامی، الطبعة الرابعه، بیروت، 1410.
  17. کاشانی، ملامحسن فیض، الوافی، مکتبة الامام امیرالمومنین، اصفهان، 1370.

 

ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار