نسبت پدیده وحی با معرفت‌های نشئت‌گرفته از ضمیر ناخودآگاه انسان

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه پیام نور.

چکیده

دیدگاه صحیح درباره پدیده وحی این است که وحی حقیقتی است الاهی که از سوی خداوند تعالی بر برخی از بندگان برگزیده‌اش نازل شده است تا راهنمای دورافتادگان قافله کمال باشند. رهیافت دیگری نیز در تفسیر وحی ارئه شده که عبارت است از وحی نفسی. بر اساس این دیدگاه، وحی پدیده‌ای است برآمده از نفس و وجود انسان و انعکاسی است از ضمیر ناخودآگاه بشر. صاحبان این تفکر به علت عدم درک وحی حقیقی و منشأ الاهی آن به این دیدگاه روی آورده‌اند که گروهی از دانشمندان غربی از جمله معتقدان به این تفکر هستند. البته این گروه از اندیشمندان برای این تفسیر از وحی هیچ دلیل عقلی و نقلی‌ای ارائه نکرده‌اند و صرفاً به ادعا اکتفا کرده‌اند. از سوی دیگر، دلایل قطعی و خردپسند برای اثبات وحی قرآنی ارائه شده است. همچنین رویکرد وحی نفسی لوازم و پیامدهای منفی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between the Phenomenon of Revelation and Knowledge Resulting from Man’s Unconsciousness

نویسنده [English]

  • Yadullah Dadjoo
چکیده [English]

 
A true view about the phenomenon of revelation is that revelation is a divine reality revealed by God to some of His chosen servants in order that they lead those going astray from evolution path. In the interpretation of revelation, another approach is proposed which is called soul revelation. According to this view, revelation is a phenomenon resulting from man’s soul and existence and a reflection of man’s unconsciousness. Proponents of this view, some of whom are western thinkers, have accepted it due to their lack of understanding the real revelation and its divine origin. No doubt, these thinkers have provided no intellectual and transmitted proof for this interpretation of revelation and have only sufficed to claim it. On the other hand, there are clear-cut and intellectual proofs proving Quranic revelation. Furthermore, the approach of soul revelation has negative outcomes and implications.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • revelation
  • unconsciousness
  • knowledge
  • interpretation
  • soul revelation

مراجع

  • قرآن کریم.
  • ابن‌سینا، حسین بن عبداله (1375). اشارات و تنبیهات با شرح خواجه نصیر الدین طوسی و شرح شرح قطب الدین رازی، قم: نشر بلاغه.
  • اقبال لاهوری، محمد (بی‌تا). احیای فکر دینی در اسلام، ترجمه: احمد آرام، تهران: رسالت قلم.
  • استیس، والتر ترنس (1377). دین و نگرش نوین، ترجمه: احمدرضا جلیلی، تهران: انتشارات حکمت.
  • استرکر، ادوارد؛ آپل، کنت؛ آپل، جون (1345). روان‌شناسی برای همه، ترجمه: مشفق همدانی، تهران: بنگاه مطبوعاتی صفی‌علی‌شاه.
  • إلیاده، میرچا (1372). دین‌پژوهی، ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  • الشیخ آل نوح، کاظم (1323). زندگانی حضرت محمد از زبان فلاسفه اروپا، ترجمه: محمدعلی خلیلی، انتشارات روزنامه آیین اسلام.
  • آریان‌پور، امیرحسین (1357). فرویدیسم، با اشاراتی به ادبیات و عرفان، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی با همکاری مؤسسه انتشارات امیرکبیر.
  • پالس، دانیل (1382). هفت نظریه در باب دین، ترجمه و نقد: محمد عزیزی بختیاری، قم: مؤسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی (ره).
  • جیمز، ویلیام (2536). دین و روان، ترجمه: مهدی قائنی، تهران: بنگاه نشر و ترجمه کتاب.
  • حلی، حسن بن یوسف (1407). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
  • دژاکام، علی (1377). تفکر فلسفی غرب از دیدگاه استاد شهید مطهری، تهران: مؤسسه فرهنگی اندیشه معاصر.
  • رشید رضا، محمد (1421). الوحی المحمدی، قاهره: مؤسسه دار الشعب للصحافه والطباعه والنشر.
  • ژیلسون، اتین (1380). نقد تفکر فلسفی غرب، ترجمه: احمد احمدی، تهران: انتشارات سمت.
  • سبحانی، جعفر (1416). محاضرات فی الالهیات، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
  • ------- (1375). مدخل مسائل جدید در علم کلام، قم: انتشارات توحید.
  • دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (1380). مکتب‌های روان‌شناسی و نقد آن، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1367). شرح اصول کافی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  • طباطبایی، محمد حسین (1393). المیزان، قم: اسماعیلیان.
  • طوسی، خواجه نصیر الدین (1405). تلخیص المحصل، بیروت: دار الاضواء.
  • طاهری، حبیب‌الله (1384). درس‌هایی از کلام جدید، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • فروم، اریک (1363). روان‌کاوی و دین، ترجمه: آرسن نظریان، تهران: پویش.
  • فروید، زیگموند (1382). تفسیر خواب، ترجمه: شیوا رویگردان، تهران: نشر مرکز.
  • ------- (1386). روان‌شناسی فراموشی، ترجمه: مهوش قویمی، تهران: نشر علم.
  • کریمی، مصطفی (1387). وحی‌شناسی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
  • کارل، الکسس (1354). انسان موجود ناشناخته، ترجمه: پرویز دبیری، اصفهان: انتشارات تأیید.
  • گلشنی، مهدی (1385). علم و دین و معنویت در آستانه قرن بیست و یکم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • لگنهاوسن، محمد (1385). «تجربه دینی اسلامی»، در: فصل‌نامه حوزه و دانشگاه، ش8، س10، ص11
  • لاهیجی، عبدالرزاق (1362). سرمایه ایمان، قم: انتشارات الزهرا.
  • مطهری، مرتضی (بی‌تا). مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، قم: صدرا.
  • مفید، محمد بن محمد (1413). النکت الاعتقادیه، قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید.
  • مورنو، آنتونیو یونگ (1376). خدایان و انسان مدرن، ترجمه: داریوش مهرجویی، تهران: نشر مرکز.
  • مک کواری، جان (1375). تفکر دینی در قرن بیستم، ترجمه: عباس شیخ‌شعاعی، محمد محمدرضایی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  • نصری، عبدالله (1379). کلام 2 (رشته الاهیات و معارف اسلامی)، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  • وات، مونتگمری (1344). محمد پیامبر و سیاست‌مدار، ترجمه: اسماعیل ولی‌زاده، تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه.
  • وجدی، محمد فرید (بی‌تا). دائره المعارف القرن العشرین، بیروت: دار المعرفه للطباعه والنشر.
  • هیک، جان (1372). فلسفه دین، ترجمه: بهرام راد، تهران: الهدی.
  • یونگ، کارل گوستاو (1372). روان‌شناسی و دین، ترجمه: فؤاد روحانی، تهران: امیرکبیر.
  • یونگ، کارل گوستاو و دیگران (1387). انسان و سمبول‌هایش، ترجمه: ابوطالب صارمی، تهران: امیرکبیر.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار