بررسی دیدگاه امام خمینی دربارۀ اخبار طینت

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشجو/دانشگاه تهران

چکیده

در منابع حدیثی شیعه، روایاتی وجود دارد که بر اساس آن ها، دو نوع طینت به نام «علّیّین» و «سجّین» یا «جنّت» و «نار» وجود دارد: مومنان و پیروان اهل بیت از طینت علّیّین یا جنّت آفریده شده اند و کفّار و دشمنان اهل بیت از طینت سجّین یا نار. بر این اساس، گروه نخست بواسطۀ طینت خوبشان، صالح و نیکوکار خواهند بود و نهایتا وارد بهشت خواهند شد و گروه دوّم بواسطۀ طینت ناپاکشان، بدکار و جهنّمی خواهند شد. این روایات که شمار آن ها معتنابه است شبهاتی را در پی داشته از جمله تضادّ آن ها با مسالۀ اختیار و عدل و لطف الهی. محدّثان و متکلّمان شیعه، برای رفع این تضادّ، دیدگاه های مطرح کرده اند. در مقالۀ حاضر، پس از نقل بعضی از این روایات، اجمالا به دیدگاه های متقدّمین اشاره خواهد شد و از میان متاخّرین، دیدگاه امام خمینی (ره) به تفصیل، تبیین، نقد و بررسی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Review and Criticism of Imam Khomeini's View about the Narrations of Tinat (Nature or Inborn Disposition)

نویسنده [English]

  • Murteza Karimi
PhD student of Imamiyyah theology, Tehran University
چکیده [English]

  Shi’a collections of hadith include narrations according to which there are two types of tinat (nature or inborn disposition) called "'elliyyin (the most exalted)" and "sijjin (the lowest depth)" or "jannat (paradise)" and "nar (hellfire)." Believers in God and the followers of the Holy Prophet's household have been created from the former while disbelievers and the enemies of the Holy Prophet's household have been created from the latter. Thus, the first group will finally go to paradise because of that good Tinat while the second group will end up in hellfire as a result of their wicked Tinat. Such numerous narrations have caused some doubts including their contradiction with free will, Divine justice and grace. Shi’a scholars of hadith and theology have proposed different views to resolve this contradiction. Citing some of these narrations, the present paper briefly refers to the views of early Shi’a scholars. Then among contemporary scholars, it explains, reviews and criticizes Imam Khomeini's view in detail. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tinat
  • narrations of tinat
  • 'elliyyin
  • Sijjin
  • free will
  • divine justice
  • Divine grace
  • Imam Khomeini
  1. برقی، احمد بن محمد بن خالد (1371). المحاسن، تحقیق: جلال الدین محدث، قم: دار الکتب الاسلامیة.
  2. حلی، حسن بن سلیمان (1421). مختصر البصائر، تحقیق: مشتاق مظفر، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
  3. ذاکری، مهدی؛ منتظری، محمدحسین (1393). «تحلیل و ارزیابی رمزگشایی علامه طباطبایی از مسئله طینت»، در: پژوهش‌نامهٔ ثقلین، ش2، ص207-240.
  4. سبحانی، جعفر (1418). لب الاثر فی الجبر والقدر، قم: مؤسسة الامام الصادق (ع).
  5. صدوق، محمد بن علی بن بابویه (1385). عللالشرایع، قم: کتاب‌فروشی داوری.
  6. صفار، محمد بن حسن بن فروخ (1404). بصائرالدرجات، قم: انتشارات کتاب‌خانه آیت‌الله مرعشی.
  7. فیض کاشانی، محمد محسن بن شاه مرتضی (1406). الوافی، اصفهان: کتاب‌خانه امیرالمؤمنین (ع).
  8. قمی، قاضی سعید (بی‌تا). شرح الاربعین، بی‌جا: بی‌نا.
  9. کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
  10. مازندرانی، محمد بن صالح بن احمد (1382). شرحالکافی، تحقیق: ابوالحسن شعرانی، تهران: المکتبة الاسلامیة.
  11. مجلسی، محمدباقر (1403). بحار الانوار، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  12. مجلسی، محمدباقر (1404). مرآة العقولفیشرحاخبارآل الرسول، تحقیق: هاشم رسولی محلاتی، تهران: دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم.
  13. مروارید، حسنعلی (1418). تنبیهاتحولالمبدأوالمعاد، مشهد: آستان قدس رضوی، چاپ دوم.
  14. ملکی میانجی، محمد باقر (1415). توحیدالامامیة، تحقیق: محمد بیابانی اسکویی، تهران: مؤسسة الطباعة والنشر لوزارة الثقافة والارشاد الاسلامی.
  15. موسوی خمینی، روح الله (1421). الطلب والارادة، بی‌جا: مؤسسة نشر آثار الإمام الخمینی.
CAPTCHA Image