تحلیل رابطه قوه وفعل با موضوع فلسفه اولی درحکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

چکیده

قوه و فعل از اوصاف واحکام موجود مطلق است،موجودنسبت به فعلیتی که می‌تواند واجد آن شود بالقوه نامیده می‌شود،هرچندبه لحاظ فعلیتی که هم اکنون داردموجودی بالفعل است. موجود مطلق که موضوع فلسفه اولی است به قوه وفعل تقسیم می­شود، غالب مسایل فلسفی به شکل قضایای مرددة المحمول مطرح می‌شوند که اطراف تردید مساوی با موضوع فلسفه است .قوه یک امر وجودی است، منتهی یک وجود ضعیف که آن را از عدم ممتازمی گرداند. وجود از جهت شدت وضعف دوطرف داردیک طرفش اعلی مراتب وجوداست، طرف دیگرش هیولای اولی است که فعلیتی جزعدم فعلیت ندارد.مقاله حاضر ابتدا به طریقۀ ورود مسئله قوه وفعل به فلسفه اولی وضرورت بحث از آن می‌پردازد و در ادامه رابطه قوه وفعل باموضوع فلسفه اولی ونحوه صدق وجود بر آن و تناظر آن دو با خیر و شر و طرح شبهات وپاسخ به آنها از دیدگاه حکمت متعالیه را مورد بررسی وتحلیل قرار می‌دهد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relation between “Potentiality and Actuality” and “Absolute Existent” in Transcendent Theosophy

نویسنده [English]

  • Jamshid Sadri
چکیده [English]

“Potentiality and actuality” is among the qualities of the absolute existent, which is
the subject of First Philosophy. An existent is “potential” with respect to the
actuality it can possess, though it is an “actual existent” by attention to the actuality
it now possesses. It should be mentioned that potentiality is an existential thing,
however a weak existence which is distinguished from nonexistence. The present
essay initially deals with the question how ‘potentiality and actuality’ entered First
Philosophy. Then it proceeds to analyze the relation between such an issue and the
subject of first philosophy as well as the how of application of existence to it. And
finally, the paper propounds some dubious things and then responds to them.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • potential existent
  • actual existent
  • gradation of being
  • Good and Evil
  • absolute existent
  1. ابراهیمی دینانی، غلامحسین، 1366، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی،جلد سوم، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ دوم.
  2. ابو علی سینا، شیخ الرنیس، بی تا، الهیات شفا، راجعه و قدم  الدکتور ابراهیم مدکور، تحقیق الاستاذین الادب قنواتی، سعید راید، «بی جا »
  3. الشیرازی، صدر المتألهین، 1404، الحکمه المتعالیه فی الاسفارالعقلیه الاربعه جلد اول، دوم وسوم قم، مکتبه المصطفوی
  4. ----------------، 1377،رسالة الحدوث العالم، ترجمه و تصحیح محمد خواجوی، نهران انتشارات مولی، چاپ  دوم.
  5. ----------------، 1362، مبدا و معاد، ترجمه احمد بن محمد بن حسینی اردکانی، به کوشش عبد ا... نورانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی
  6. جوادی آملی، عبد ا...، 1375، رحیق مختوم، جلد 1 بخش چهارم، مرکز نشر السراء، چاپ اول
  7. خواجوی، محمد،1366، لوامع العارفین. انتشارات مولی
  8. زنوزی، ملا عبد ا...، 1361، لمعات الهیه، با مقدمه و تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران چاپ دوم.
  9. سبزواری، ملا هادی، «بی تا»، غرر الفرائد (‌شرح منظومه)‌‌، انتشارات دارالعلم
  10. ----------------، حاشیه بر السفار جلد اول.
  11. سهروردی، شیخ شهاب الدین یحیی، 1361، حکمه الا شراق، ترجمه و شرح از دکتر سید جعفر سجادی، انتشارات دانشگاه تهران.
  12. طباطبایی، علامه سید محمد حسین، 1364، اصول فلسفه و روش رئالیسم جلد چهارم، با پاورقی استاد مطهری، انتشارات صدرا، تهران چاپ اول  .
  13. ----------------، 1364، رساله قوه و فعل، ترجمه آیت ا... محمدی گیلانی، موسسه مطالعات و تحقیقات  فرهنگی، تهران، چاپ اول
  14. ----------------، «بی تا»، نهایة الحکمه، مرکز الطباعة و النشر، فرع دار التبلیغ السلامی، قم
  15. مصباح  یزدی، محمد تقی، 1374، شرح نهایه الحکمه، تحقیق و نگارش، عبودیت، امیر کبیر، تهران.
  16. ----------------، 1372، آموزش فلسفه. جلد دوم.سازمان تبلیغات اسلامی
  17. مطهری، مرتضی، 1369، درسهای الهیات شفا،جلد سوم، انتشارات حکمت، تهران، چاپ  اول  .
  18. ----------------، 1366، حرکت و زمان در فلسفه اسلامی، جلد اول، انتشارات حکمت، تهران، چاپ اول جلد اول .
  19. ----------------، 1369، مقالات فلسفی، جلد سوم، انتشارات حکمت، تهران.

ملا عبدا...، 1363، حاشیه بتعلیقه مصطفی الحسینی الدشتی، ناشر اسماعیلیان

CAPTCHA Image