قوه و فعل از اوصاف واحکام موجود مطلق است،موجودنسبت به فعلیتی که میتواند واجد آن شود بالقوه نامیده میشود،هرچندبه لحاظ فعلیتی که هم اکنون داردموجودی بالفعل است. موجود مطلق که موضوع فلسفه اولی است به قوه وفعل تقسیم میشود، غالب مسایل فلسفی به شکل قضایای مرددة المحمول مطرح میشوند که اطراف تردید مساوی با موضوع فلسفه است .قوه یک امر وجودی است، منتهی یک وجود ضعیف که آن را از عدم ممتازمی گرداند. وجود از جهت شدت وضعف دوطرف داردیک طرفش اعلی مراتب وجوداست، طرف دیگرش هیولای اولی است که فعلیتی جزعدم فعلیت ندارد.مقاله حاضر ابتدا به طریقۀ ورود مسئله قوه وفعل به فلسفه اولی وضرورت بحث از آن میپردازد و در ادامه رابطه قوه وفعل باموضوع فلسفه اولی ونحوه صدق وجود بر آن و تناظر آن دو با خیر و شر و طرح شبهات وپاسخ به آنها از دیدگاه حکمت متعالیه را مورد بررسی وتحلیل قرار میدهد.
The Relation between “Potentiality and Actuality”
and “Absolute Existent” in Transcendent Theosophy
نویسندگان [English]
Jamshid Sadri
چکیده [English]
“Potentiality and actuality” is among the qualities of the absolute existent, which is
the subject of First Philosophy. An existent is “potential” with respect to the
actuality it can possess, though it is an “actual existent” by attention to the actuality
it now possesses. It should be mentioned that potentiality is an existential thing,
however a weak existence which is distinguished from nonexistence. The present
essay initially deals with the question how ‘potentiality and actuality’ entered First
Philosophy. Then it proceeds to analyze the relation between such an issue and the
subject of first philosophy as well as the how of application of existence to it. And
finally, the paper propounds some dubious things and then responds to them.
کلیدواژه ها [English]
potential existent, actual existent, gradation of being, Good and Evil, absolute existent
مراجع
ابراهیمی دینانی، غلامحسین، 1366، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی،جلد سوم، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ دوم.
ابو علی سینا، شیخ الرنیس، بی تا، الهیات شفا، راجعه و قدم الدکتور ابراهیم مدکور، تحقیق الاستاذین الادب قنواتی، سعید راید، «بی جا »
الشیرازی، صدر المتألهین، 1404، الحکمه المتعالیه فی الاسفارالعقلیه الاربعه جلد اول، دوم وسوم قم، مکتبه المصطفوی
----------------، 1377،رسالة الحدوث العالم، ترجمه و تصحیح محمد خواجوی، نهران انتشارات مولی، چاپ دوم.
----------------، 1362، مبدا و معاد، ترجمه احمد بن محمد بن حسینی اردکانی، به کوشش عبد ا... نورانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی
جوادی آملی، عبد ا...، 1375، رحیق مختوم، جلد 1 بخش چهارم، مرکز نشر السراء، چاپ اول
خواجوی، محمد،1366، لوامع العارفین. انتشارات مولی
زنوزی، ملا عبد ا...، 1361، لمعات الهیه، با مقدمه و تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران چاپ دوم.