نقش عقل در معرفت از دیدگاه علامه مجلسی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشجوى دکترى علوم قرآن وحدیث دانشگاه قم.

چکیده

بحث درباره جایگاه عقل در ادراک وگفتگو از گستره اعتبار آن در حوزه تحصیل معارف الهى واحکام آن نفیاً یا إثباتاً از مهمترین ومطرح ترین مباحث جارى تاریخ بشر است. ودر برهه خاصى از تاریخ فکر اسلامى به کانونى از جذب ودفع افکار واندیشه‌ها مبدل گشته است. اخباریون ومحدثین که مرحوم مجلسى در میان آنان جایگاه ویژه دارد به نفى مطلق اعتبار وارزش عقل وجایگزین‌کردن تمسک به اخبار وکلام معصومین منسوب گشته‌اند. مقاله اى که فرا روى شما خواننده محترم قرار دارد به بررسی و تحلیل کلماتى از علامه مجلسى پرداخته که ادعا شده است  در راستاى مطالب فوق قرار دارد. در پرتو تحلیل وارزیابى کلمات ایشان به حدود اثرگذارى عقل در کسب معرفت وارزش واعتبار احکام عقلى آشنا خواهید شد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Function of Reason in Knowledge from Majlesi’s Viewpoint

نویسنده [English]

  • Heydar Noor od-din
چکیده [English]

Among the major current discussions is the discussion about the status of reason in
cognition, the scope of its validity in the acquisition of religious doctrines and rules,
negatively or affirmatively. In certain stage of Islamic thought history, such a
concept came to be a criterion in acceptance or rejection of thoughts and ideas. It is
said that the validity of reason was rejected by Hadith scholars, among whom is
Allameh Majlesi, and as a result, the emphasis was focused upon the Infallible’s
words and traditions. The present essay is going to analyze Allameh Majlesi’s
words, which is claimed that they indicate denial of the validity of reason. In the
light of such an analysis, it makes clear the role of reason in the acquisition of
knowledge as well as the value of rational judgments.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Reason
  • Majlesi
  • knowledge
  • cognition
  • understanding of hadith
- قرآن کریم.
2- نهج البلاغة: خ 49.
3- تهرانى، آقا بزرگ،‏1408هـ ، الذریعة إلى ‏تصانیف‏ الشیعة، قم، اسماعیلیان وکتابخانه اسلامیه تهران،   ج‏20.
4- جعفریان، رسول، 1378هـ.ق، رویاروئی فقیهان وصوفیان در عصر صفویان، شناخت نامه علامه مجلسی، طهران، سازمان چاپ وانتشارات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامى، ط1، ج2.
5- خمینی، روح الله موسوی،1419، آداب الصلاة، طهران، مؤسسة نشر آثار الإمام الخمینی، ط7 ،  ج1.
6- الصدر، محمد باقر،1410، المجموعة الکاملة لمؤلفات السید الصدر، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ج3.
7- صفار، محمد بن الحسن، 1404، بصائر الدرجات، قم، مکتبة آیة الله مرعشی، ط2،
8- کدیور، محسن، 1371هـ.ش، عقل ودین از نگاه محدث وحکیم، کیهان اندیشه، العدد: 44.
9- کلینى، محمد بن یعقوب، 1407، الکافی، طهران، دار الکتب الإسلامیة، ط4، ج1.
10- محمد صالح مازندرانى، 1421، شرح أصول کافى، ج7، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ص291، تعلیقات میرزا أبو حسن شعرانى.
11- مجلسی، محمد باقر، 1404، بحار الأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ط4 ،
12- __________،1404، مرآة العقول، طهران، دار الکتب الإسلامیة، ط2،
13-  __________، 1399هـ.ق، الأربعین، قم، دار الکتب العلمیة، إسماعیلیان،
14- __________، 1409، حق الیقین، طهران، دار الکتب الإسلامیة، ط2،
15-__________، 1373هـ.ش. الاعتقادات، 1409، أصفهان، مکتبة العلامة المجلسی، ط1،16- مطهری، مرتضى، تعلیم وتربیت در اسلام، طهران، انتشارات صدرا، ط23،
17- نصیری، علی، 1381هـ.ش، علامه مجلسى ونقد دیدگاههاى فلاسفه، علوم حدیث، 26.
 
CAPTCHA Image