هستی لنفسه در فلسفه سارتر و نقد آن

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه مفید

چکیده

 به نظر سارتر هستی دارای سه ساحت است: هستی فی‌نفسه، که از هیچ آگاهی برخوردار نیست و به تمامی، داده شده و بالفعل است. هستی لنفسه، که آگاهی می‌باشد و امکان پویایی دارد, و هستی لغیره. اصلی که سارتر، تفکر خود را با آن آغاز می‌کند، تقدم وجود بر ماهیت است که آزادی، انتخاب، مسئولیت و شکل گیری هویت انسان در را آینده ممکن می‌سازد. لنفسه همان انسان است، اما نه از حیث بدن و جسم؛ بلکه از جهت آگاهی، آزادی، عمل و قدرت بر نفی. آگاهی هیچ محتوایی ندارد، و تنها در ارتباط با متعلقات خود معنا پیدا می‌کند. انسان همواره امکان نفی یا طرح اموری را دارد، از این رو آزادی نیز همواره همراه اوست.آزادی هر چند مطلق است، با موقعیت و وضعیت‌های بشری محدود می‌شود. آزادی مطلق و مسئولیت کلی و هراسِ حاصل از آن، انسان را به سوء نیت و خود فریبی سوق می‌دهد. آزادی و آگاهی در عمل چهره می‌گشایند، و انسان عبارت است از مجموع اعمال خود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Being for-Itself in Sartre’s Philosophy: A Critical Examination

نویسنده [English]

  • Reza Amiri
چکیده [English]

In Jean-Paul Sartre’s view, being is subdivided into three regions: being-in-itself which lacks self-consciousness and is massive, full and actual; being for-itself or consciousness which is dynamic and spontaneous; and finally being-for-others. The principle which is the starting point of Sartre’s thought is the notion of man’s existence preceding his essence, which paves the way for man’s liberty, free choice, responsibility, and realization of his identity in future. The ‘for-itself’ is the same as man but not in regard to his body but with respect to his awareness, freedom, actions, and power to negate. Consciousness alone is meaningless; it is always shaped through relationships with the world and other consciousnesses. Man can always negate some affairs, so he is totally free; his freedom although is total but is within a set of human circumstances. Awareness of this total freedom and responsibility is accompanied by ‘anguish’; and such freedom opens up a range of possibilities which may result in bad faith and self-deception. Freedom and self-consciousness are manifested in our actions and our actions constitute ourselves.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • being for-itself
  • consciousness
  • Freedom
  • Responsibility
  • bad faith
  • self-deception

مراجع

  1.  

    1. استیونس، لسلی، هفت نظریه در باره طبیعت انسان، بهرام محسن پور، انتشارات رشد، تهران:  1368.
    2. بارنز، هیزل، مجموعه مقالات همایش جهانی حکیم ملاصدرا، مقاله‌ی« نظرسارتر در باره‌ی ذهنیت، آگاهی و خود: برخی پیامدهای فلسفی و علمی» ج 7، انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا، تهران، 1382.
    3. بهاندری، دی. آر.، مجموعه مقالات همایش جهانی حکیم ملاصدرا، مقاله‌ی «سارتر، آزادی و مسئولیت» ج 7، صدرا. انتشارات بنیاد حکمت اسلامی، تهران: 1382.
    4. تایشمن، جنی، فلسفه اروپایی در عصر نو، محمد سعید حنایی کاشانی، نشر مرکز، تهران: 1379.
    5. سارتر، ژان پل، تهوع، جلال الدین اعلم ، امیر کبیر، تهران: 1355.
    6. __________ ، ادبیات چیست، ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی ، کتاب زمان، تهران:  1348‌.
    7. __________ ، اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، مصطفی رحیمی، انتشارات مروارید، چاپ پنجم، تهران:  1355.
    8. سولومون، ک. رابرت، فلسفه اروپایی از نیمه دوم قرن هیجدهم تا واپسین دهه قرن بیستم: طلوع و افول خود, محمد سعید حنایی کاشانی، انتشارات قصیده، تهران:‌ 1379.
    9. علوی‌ تبار، هدایت، «وجود فی‌نفسه در فلسفه سارتر» نامه مفید، سال نهم، شماره36، خرداد- تیر 1382.
    10. کاپلستون، فردریک، فلسفه معاصر، علی اصغر حلبی، کتابفروشی زوار، 1361.
    11. کرنستون، موریس، تحلیلی از آزادی، جلال الدین اعلم، مؤسسه انتشارات امیر کبیر، چاپ سوم، تهران:‌ 1370.
    12. __________ ، موریس، ژان پل سارتر، منوچهر بزرگمهر، خوارزمی، تهران: چاپ دوم، 1354.
    13. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار،  ج اول، انتشارات صدرا، تهران: چاپ هشتم، 1377.
    14. __________ ،  مجموعه آثار، ج 2، انتشارات صدرا، تهران:  چاپ هشتم، 1378.
    15. مک کواری، جان، فلسفه وجودی، محمد سعید حنایی، انتشارات هرمس، تهران: 1377.
    16. ملاصدرا، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، دار احیاء التراث العربی، چاپ چهارم و ششم، بیروت:  1410.
    17. ملکیان، مصطفی، تاریخ فلسفه غرب، ج 4، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1379.
    18. __________ ، «رویکردی وجودی(اگزیستانسیالیستی) به نهج‌البلاغه« علامه، سال اول، ش 1، آذر 1380.
    19. هابز، توماس، لویاتان، حسین بشیریه، نشر نی‌، تهران: 1380.
    20. وارنوک، مری، اگزیستانسیالیسم و اخلاق، مسعود علیا،  انتشارات ققنوس، تهران:  1379.
    21. وال، ژان، نگاهی به پدیدار شناسی و فلسفه های هست بودن، یحیی ههدوی، انتشارات خوارزمی، تهران: 1372.
      1. Baggini, Julian, philosophy: key texts, New YORK, Palgrave Macmillan, 2002.
      2. Collins, James, The Existentialists, A Critical Study, Chicago, 1952.
      3. Coopr, D. E., Existentialism, Blackwell, 1955.
      4. Kant, Immanuel. Critique of Pure Reason, Paul Guyer, New York, CambridgeUniversity, 1997.
      5. Kearney, Richard, Routledge History of Philosophy, London, Routledge, 1994, volume VIII.
      6. Sartre, Being and Nothingness, Hazel Barnes, New YORK, 1956.
      7. Sartre, Existentialism and Humanism, Philip Mairet, London, 1975.
      8. Warnock, Mary, Ethices Since 1900, New YORK, Oxford, 1990.
      9. Warnock, Mary, Existentialism,New YORK, oxford, 1970.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
پژوهش‌های فلسفی -کلامی
دوره 8، 3-4 - شماره پیاپی 31
خرداد 1386
صفحه 293-319

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار