لذت زیبایی شناختی و تمایز آن با لذت زیستی از دیدگاه توماس آکویناس

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر موسسه آموزش عالی هنر و اندیشه اسلامی و موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

چکیده

توماس آکویناس یکی از دو چهره ی پیشگام قرون وسطی بعد از آگوستین است که در مقام متنفذترین فیلسوف دوره جدید کلیسا، صاحب آثار نظام یافته ای است که می توان از دل آن، گزاره های فلسفی درخوری در حوزه هنر و زیبایی شناسی استحصال کرد. بر این اساس جستار حاضر با پیش رو گذاشتن این فرضیه که تمایز موجّهی میان لذت بر آمده از ادراک زیبایی و لذت حاصله از ارضاء تمایلات زیستی مبتنی بر اشارات و اظهارات توماس وجود دارد، با روش توصیفی و تحلیلی، اقدام به بررسی و توضیح عناصر این ادعا در ذیل مسائل جزیی تری کرده است. در دو بخش نخست این مقاله، ماهیت لذت زیبایی شناختی با تکیه بر سایر مولفه های موثّر فلسفی در این رابطه، تبیین گشته است که از جمله آن؛ بررسی فرایند ادراک زیبایی مبتنی بر نظریه شناخت آکویناس، کیفیت حرکت «میل» در ادراک امر خیر، مقاطع مختلف حرکت میل و تمایز آن با لذتی که از ادراک زیبایی حاصل می شود و در دو بخش نهایی با تاکید بر مقدمات قبل، تمایز لذت زیبایی شناختی و لذت زیستی تبیین گشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Aesthetic Pleasure and Its Distinction with Corporal Pleasure from Thomas Aquinas's View

نویسنده [English]

  • Mahdi Amini
Researcher of the institute of higher education of Islamic art and thought and Imam Khomeini education and research institute
چکیده [English]

After Augustine, Thomas Aquinas is one of the two leading figures in the middle ages and, as the most influential philosopher in the new period of the church, has systematic works from which valuable philosophical propositions about art and aesthetics can be extracted. Hence, the present paper hypothesizes that there is a justified distinction between pleasures resulted from perceiving beauty and pleasures resulted from corporal appetites on the basis of Thomas’s statements, and uses a descriptive- analytical method to examine the elements of the hypothesis under minor issues. In the first two chapters, the nature of aesthetic pleasure has been explained, relying on other related influential philosophical components which include the review of the process of the perception of beauty based on Aquinas's theory of cognition, the quality of the movement of "appetite" in perceiving goodness, different stages of this movement and its distinction with pleasures resulted from the perception of beauty. In the two final chapters, the distinction between aesthetic pleasure and corporal pleasure is explained, with emphasis on previous preliminaries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • aesthetic pleasure
  • corporal pleasure
  • aesthetic perception
  • good
  • appetite
  1. کاپلستون، فردریک (1387). تاریخ فلسفه؛ فلسفه قرون وسطا از آگوستینوس تا اسکوتوس، ترجمه: ابراهیم دادجو، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ج2.
  2. ربیعی، هادی (1390). «مفهوم زیبایی نزد توماس آکوئینی»، در: فصل‌نامه اندیشه دینی، ش40، ص69-92.
    1. Aertsen, Jan (1991). "Beauty in the Middle Ages: A Forgotten Transcendental", in: Medieval Philosophy and Theology, I: 68-97.
    2. Aquinas, Thomas (1981). The Summa Theologica (ST), Translated by Fathers of the English Dominican Province, Westminster: Christian Classics.
    3. ----------- )2013 .(Questiones Disputatae de Veritate, http://dhspriory.org/thomas/QDdeVer.htm.
    4. Margolis, Joseph (2001). The Routledge Companion to Aesthetics, B. Gout and D. M, Lopes (eds.), London and New York: Routledge, First published.
    5. Maritain, Jacques (1930). Art and Scholasticism, trans. J. F. Scanlan, New York: Charles Scribner’s Sons.
    6. Miner, Robert (2009). Thomas Aquinas on the Passions: A Study of Summa Theologiae 1a2ae 22-48, Cambridge: Cambridge University Press.
    7. Gilson, Etienne (2002). The Philosophy of Thomas Aquinas, A translation of Le Thomism, sixth and final edition by Laurence K. shook and Armand Maurer, Canada.
      1. Sevier, Christopher Scott (2012), Thomas Aquinas on the Nature and Experience of Beauty, https://escholarship.org/uc/item/7d25w3x9.
      2. Tatarkiewicz, W. (2005). History of Aesthetics, Vol. 2 & 3, Edited by C. Barrett, London: Continuum International Publishing Group.
CAPTCHA Image