معنا و مفهوم حکمت مشرقی ابن‌سینا

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هییت علمی دانشگاه باتمان (ترکیه)

2 دانشیار دانشکده الهیات دانشگاه تهران

چکیده

ابن‌سینا در آثار مختلف خود به کتاب الحکمة المشرقیة اشاره کرده است. برخی متفکران اسلامی نیز به این کتاب استشهاد کرده¬اند. وی در این کتاب دیدگاه¬های خاص خود را با صراحت بیان کرده است. بنا بر روشی که ابن‌سینا داشت، و برخی آثار خود را در آثار دیگر خلاصه می‌کرد، این کتاب نیز خلاصه‌ای از کتاب شفاء است. درباره معنا و مفهوم «مشرقی» در اندیشه¬های ابن‌سینا نیز دیدگاه‌های مختلفی بیان شده است، ولی نگارنده معتقد است «مشرقی» به معنای «اسلامی» است. در بخش ماهیت حکمت مشرقی هم باید گفت که ابن‌سینا، چنان‌که یک فیلسوف مشایی به معنای ارسطویی نیست، همان‌طور که هانری کربن و پیروان او معتقدند یک فیلسوف خسروانی هم نیست. لذا منظور ابن‌سینا از حکمت مشرقی همان حکمت اسلامی بودن آن است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ibn Sina's concept of oriental wisdom

نویسندگان [English]

  • sadat Baran 1
  • Ghasem ali Kvchnany 2
  • ابن سینا، شفاء، منطق، چاپ افست، قم،1331، ج 1
  • ابن سینا، منطق المشرقیین، کتابخانه حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی، قم 1364
  • ابن سینا، المباحثات، انتشارات بیدار، قم، 1371
  • ابن‌ سینا، حسین‌بن علی، الشفا، تحقیق: چورچ قنواتی و سعید زاید، القاهره، المکتبه العربیه، 1395ه‍،
  • ابن طفیل، حیّ بن یقظان، چاپ احمد امین،مصر،1333
  • ابوالولید محمد بن رشد، تهافت التهافت،  ترجمه حسن فتحی، انتشارات حکمت، تهران، چاپ اول، 1387 ش
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین، سخن ابن سینا و بیان بهمنیار، نشر موئسس پژوهشی حکمت و فلسفه ایرا ن، 1392
  • ابن خلدون، مقدمه، چاپ حجر عاصی، بیروت، 1402
  • بدوی، عبدالرحمن، ارسطو عند العرب، الناشر و کالة المطبوعات، الطبعة الثانیة ، الکویت،  1978
  • بیهقی، ظاهرالدین،  تتمة صوان الحکمة، نشر محمد شفی، لاهور، 1932
  • رازی،  فخرالدین محمد بن عمر بن الحسن، شرح عیون الحکمة، تصحیح: احمد حجازی احمد سقا، موسسه الصادق تهران، 1373 ش، ج 3
  • رازی، فخرالدین، شرح الاشارات، للخواجه نصیرالدین طوسی و للامام فخرالدین الرازی، منشورات مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، قم، 1403 ه. ق، ج 1-2
  • سهروردی، شهاب­الدین یحیی، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح: هنری کربن، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، 1380 ش، ج 1
  • ملا صدرا، محمد بن ابرهیم صدر­الدین شیرازی، تعلیقات علی الحکمة الاشراق قطب الدین شیرازی، تهران، 1313
  • ملا صدرا،  محمد بن ابرهیم صدر­الدین شیرازی، تعلیقات علی الهیات شفاء، تهران، 1313
  • کربن، هنری، ابن سینا و تمثیل عرفانی، ترجمه: انشاءالله رحمتی، انتشارات سوفیآ، همدان، چاپ دوم، 1389
  • کربن، هنری، تاریخ فلسفه اسلامی، انتشارات کویر، مترجم: جواد طباطبایی، تهران، 1373
  • کربن هنری، مجموعه مقالات، جمع آوری و تدوین: محمد امین شامجویی، انتشارات حقیقت، تهران، 1384
  • نصر، سید حسین، نظر متفکران مسلمان درباره طبیعت، انتشارات خوارزمی، تهران، 1359
  • نصر، سید حسین، سه حکیم مسلمان، مترجم: احمد آرام، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1388
  • نصر، سید حسین، سنت عقلانی اسلامی در ایران، ترجمه: سعید دهقانی، انتشارات قصیده سرا، چاپ سوم، تهران، 1389
  • قنواتی ، جورج،  مولفات ابن سینا، دارالمعارف، قاهره، 1950
  • صفآ، ذبیح­الله، تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی، انتشارات دانشگاه تهرا ن، 1371، ج 1
  • صفآ، ذبیح­الله، مجله مهر، سال 8، ش 1 (فروردین 1331)
  • غنی، قاسم، ابن سینا، چاپخانه فرهنگستان، تهران، 1313
  • مهدوی، یحیی، فهرست نسخه­های مصنفات ابن سینا، انتشارات دانشگاه تهران، تهران،1332
  • Hüseyin Sarıoğlu, İbni Rüşt Felsefesi, Klasik      Yayınları, İstanbul, 2003
  • Hasan Ayık, İslam Mantık Geleneği ve Doğuluların      Mantığı, Ensar Yayınları, İstanbul, 2007
  • Dimitri      Gutas, İbni Sina’nın Mirası,  Ter:      M. Cüneyt Kaya, Klasik Yayınları, İstanbul, 2010
CAPTCHA Image