بررسی دو رویکرد اساسی در حوزه مطالعات اسلامی درباره گزارش قرآنی از عیسی (ع)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه الزهرا

چکیده

در سه دهة اخیر بحث از روشها و رویکردها در مطالعات اسلامی، در پی طرح این مباحث درمطالعات تاریخ ادیان در محافل دین­شناسی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعة اسلام، دو رویکرد اساسی رامی توان سراغ گرفت: رویکرد الهیاتی و رویکرد تاریخی. در این مقاله کوشیده ایم به کار گیری این رویکردها را در دو اثر مهم باموضوع گزارش قرآنی از عیسی علیه­السلام (با نظر به تصویرکلی مسیحیت و مسیحیان در قرآن) بررسی کنیم. در اهمیت این موضوع باید گفت این گزارش از سویی، مبنا و هستة شناخت مسلمانان از مسیحیت و مسیحیان است و از سوی دیگر، از همان نخستین مواجهة مسیحیان و عالمان مسیحی در سده‌های نخست هجری تاکنون این موضوع قرآنی از جمله مهمترین و در عین حال مناقشه­آمیزترین مباحث به شمار می­آید.در تبیین رویکردهاومسائل روش شناسی،  آثار دو محقق تاثیرگذار در این حوزه، یعنی  ریچارد بل و جفری پاریندر ،بررسی شده  و به مقایسه پیش فرضها،مبانی روشی و نتایج حاصل از این پژوهشها پرداخته شده است.همچنین با مشخص کردن سنت تحقیقی هر یک از این دو پژوهش، و طرح نکات اصلی و مفاهیم اساسی مورد نظر آنها ،بیشتر بر جایگاه و کارکرد خاص متن مقدس در مواجهه با این سنتهای تحقیقی تاکید شده است.
 

تازه های تحقیق

جمع­بندی

باری، ضرورت آگاهی از روشها و رویکردها برای پژوهشگران حوزه مطالعات اسلامی و قرآنی و نیز مطالعات تاریخ ادیان امری بدیهی است. همچنین با اطلاع از پیشینه و سیر تکوین و شکل­گیری این مطالعات می­توان به دسته­بندی آثار این حوزه برحسب رویکردها دست یافت. این دسته­بندیها در آشنایی با نقد و نقادی روشها و رویکردها بسیار مفید و موثر است. به این ترتیب، از یک سو می­توان از ارائه کارهای تکراری، بی­ثمر وصرفاًً در سطح یک گزارش ساده و گردآوری اطلاعات جلوگیری کرد، و از سویی دیگر، با ارتقاء سطح آگاهی و به کارگیری روشهای نوین، می­توان راهگشای پژوهشهای جدید بود و گام نهادن در عرصه­های جدی و جدید را ممکن ساخت.

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Two Approaches to the Koranic Account of Jesus

نویسنده [English]

  • Leylā Hooshangi
چکیده [English]

Among major research approaches are theological and historical approaches, which have been applied in two important recent works written by influential scholars, Richard Bell and Jeffrey Pinder. These two works concentrate on the Koranic account of Jesus, which is the basis for Muslim’s awareness, and which has been a controversial issue between Muslim and Christians from the first century A. H. Based on the above-mentioned works, the present paper is going to compare their presuppositions, methodological basics and conclusions, which, as a result, elucidates the function of the holy texts.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic studies
  • Jesus in the Koran
  • methodology
  • Richard Bell
  • Jeffrey Pinder

مراجع

- بلاشر، رژی، 1378، در آستانه قرآن، ترجمه محمود رامیار، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
2- جفری، آرتور، 1374  واژگان دخیل در قرآن، ترجمه فریدون بدره­ای. تهران.
3- الخالدی، طریف، 2003،   الانجیل بروایه المسلمین، بیروت، دارالنهار.
4- فرامرز قراملکی،احد، 1380،  روش­شناسی مطالعات دینی، مشهد،  دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
5-وات، مونتگمری، 1373،  برخورد آرای مسلمانان و مسیحیان، ترجمه محمدحسین آریا، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
6- Ayoub,Mahmud M., 1995,  "Jesus the son of God", in Christian – Muslim Encounters, ed. . Haddad ,Y.Z & W.Z. Haddad, Florida,, pp. 65-81;
7- Bell,Richard , 1968, The origion of Islam in its Christian Environment, Frank Cass & Co. LTD, London, (F.E) 1926, (N.E), impression;
8- Firestone,Reuven, 2003, "The Quran & the Bible: Some Modern studies of their Relationship", in Bible & Quran, 1938,  Essays in Scriptural Intertextuality, ed. John C. Reeves, Atlanta, , pp. 1-22;
9- Jeffry,  Arthur , The Foreign Vocabulary of the Quran, Baroda,;
10- Marshall, David, 2001,  "Christianity in the Quran", in Islamic Interpertations of Christianity, ed. Lioyd Ridgeon,  Curzon, Britain, , pp. 3-29;
11- Martin, Richard C. , 2001,  "Islam & Religious studies: An Introductory Essay", in Approaches to Islam in Religious Studies, ed. R.C. Martin, one world, oxford, , pp. 1-18;
12- McAuliffe,Jane Dammen, 1991,  Quranic Christians, An Analysis of classical & Modern Exegesis, Cambridge university press, New York,;
13- New man, N.A. 1993, (ed. & translator), The Early Christian – Muslim Dialogue, IBRI, Pennsylvania,;
14- Parrinder,  Geoffrey, 1996, Jesus in the Quran, One world, oxford, (F.E) 1965, 1995, Reprinted;
15- Rabinson,Neal, 2003,  "Jesus" in Encyclopaedia  of Quran, Brill, Leiden,;
16- Rahman,Fazlur , 2001, "Approaches to Islam in Religious Studies, Review Essay" in Approaches to Islam in Religious Studies, ed. R.C. Martin, One world, oxford,. pp. 189-202;
17- Watt,M. & R. Bell, An Introduction to the Quran, Edinburgh, university press, Edinburgh, 1970 (First ed.), 1997.

مقالات

18- رابینسون، نیل،1383،   «عیسی در قرآن، عیسای تاریخی و اسطوره تجسد خدا»، ترجمه محمدکاظم شاکر، هفت آسمان، سال ششم، شماره 24، زمستان، ص 147-163.
­19-  ریپین، آندرو، 1380،   «تحلیل ادبی قرآن، تفسیر و سیره: نگاهی به روش­شناسی جان ونزوبرو»، ترجمه مرتضی کریمی­نیا، بولتن مرجع (6) مطالعات قرآنی در غرب، الهدی، تهران،، ص 129-151
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار