تجربه دینی و رابطه آن با تجربه عرفانی و وحی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده الاهیات دانشگاه فردوسی مشهد.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام

چکیده

تجربه دینی یکی از موضوعاتی است که در کلام جدید و فلسفه دین و در فضای دین‌پژوهی جدید رشد پیدا کرده است. تجربه دینی در حیات مؤمنانه نقش ویژه‌ای دارد و گستره وسیعی را در بر می‌گیرد که شامل دعا، مناجات، استجابت دعا، شهودهای روحانی و ... می‌شود. تجربه عرفانی نیز که نسبت نزدیکی با تجربه دینی دارد، به زندگی اهل عرفان معنا می‌بخشد. در این تجربه شخص عارف به وحدت با حقیقت غایی می‌رسد و به مقامی دست پیدا می‌کند که وصف‌ناپذیر است. این وحدت مهم‌ترین عامل انفکاک میان تجربه دینی و تجربه عرفانی است. تجربه دینی متفاوت از تجربه عرفانی است و لزوماً هر تجربه دینی، تجربه عرفانی نیست. اما از آنجایی که هر دو از سنخ تجربه هستند در این مقاله به مقایسه هر دو پرداخته شده است. وحی نیز نوعی تجربه مخصوص پیامبر است که ویژگی‌هایی دارد که در دو نوع تجربه دیگر یافت نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Religious Experience and Its Relationship with Mystical Experience and Revelation

نویسندگان [English]

  • Ali Haqqi 1
  • Souri Wahid Ahmadian 2
چکیده [English]

 
Religious experience is one of the issues developed in the fields of new theology and philosophy of religion and in the context of new religious studies. Religious experience has a special role in pious life and consists of a vast scope including prayer, supplication, answering supplication, spiritual intuitions, etc. Mystical experience, which is closely related to religious experience, gives meaning to mystics’ life. In this kind of experience, the mystic unites with ultimate reality and attains an indescribable state. This unity is most important distinction between religious experience and mystical experience. Religious experience is different from mystical experience and every religious experience is not necessarily a mystical experience. However, since both are a kind of experience, the present paper compares them. Revelation is also an experience exclusive to prophet, with features not found in the two other experiences.
Ali Haqqi[1]
Souri Wahid Ahmadian[2]
 



[1] . Associate professor of theology college, Mashhad Firdausi University 


[2] . MA of Islamic philosophy 

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious experience
  • mystical experience
  • revelation
  • ultimate reality
  • sensual perception
  • فهرست منابع

    • آلستون، ویلیام و دیگران (1383). درباره دین، ترجمه: مالک حسینی و دیگران، تهران: نشر هرمس، چاپ اول.
    • ابن منظور،محمد بن مکرم، (1414ق) لسان العرب، دار صادر.
    • اسمارت، نینیان (1383). تجربه دینی بشر، ترجمه: محمد محمدرضایی و ابوالفضل محمودی، تهران: انتشارات سمت، ج2.
    • آملی سید حیدر (1368). جامع الاسرار، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
    • ابن سینا، حسین بن علی (1381). الاشارات و التنبیهات، قم: بوستان کتاب قم.
    • استیس، والتر ترنس (1380). برگزیده‌ای از مقاله‌های استیس، ترجمه: عبدالحسین آذرنگ، تهران: انتشارات هرمس، چاپ دوم.
    • استیس، والتر (1383). عرفان و فلسفه، ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، تهران: انتشارات سروش.
    • انصاری، عبدالله بن محمد (1350). منازل السائرین، مترجم و شارح: عبدالغفور روان فرهادی، تهران: نشر مولی.
    • باربور، ایان (1384). علم و دین، ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ چهارم.
    • پترسون، مایکل و دیگران (1383). عقل و اعتقاد دینی، ترجمه: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: طرح نو، چاپ چهارم.
    • پراودفوت، وین (1377). تجربه دینی، ترجمه: عباس یزدانی، قم: مؤسسه فرهنگی طه.
    • جلال‌الدین مولوی، محمد بن محمد )1378(. مثنوی معنوی، تهران: انتشارات ناهید، چاپ دوم.
    • جوهری،اسماعیل بن حماد، (1363) المختار من صحاح اللغه، انتشارات ناصرخسرو.
    • جیمز، ویلیام )1376(. دین و روان، ترجمه: مهدی قائنی، قم: انتشارات دارالفکر.
    • ریچاردز،گلین، (1381) به سوی الهیات ناظر به همه ادیان،ترجمه رضا گندمی نصرآبادی و احمدرضا مفتاح، چ اول، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب،.
    • شبستری، محمود )1382(، گلشن راز، تهران: زوار، چاپ اول.
    • شوان، فریتیوف،(1384)، اسلام و حکمت خالده،ترجمه فروزان راسخی، چ اول، تهران: نشر هرمس.
    • شیروانی، علی )1381(. مبانی نظری تجربه دینی: مطالعه تطبیقی آرای ابن‌عربی و رودلف اتو، قم: مؤسسه بوستان کتاب قم، چاپ اول.
    • طباطبایی، محمد حسین (1363(. تفسیر المیزان، ترجمه: محمد باقر موسوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    • عطار، فریدالدین محمد )1374(. منطق الطیر، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ یازدهم.
    • قائمی‌نیا، علیرضا) 1381(. تجربه دینی و گوهر دین، ، قم: بوستان کتاب قم، چاپ اول.
    • القونوی، صدر الدین )1362(. رساله النصوص، به اهتمام: سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
    • قیصری، شرف الدین محمد )1363 .(شرح الفصوص الحکم، قم: انتشارات بیدار.
    • کتز، استیون )1383(. «زبان، معرفت‌شناسی و عرفان»، در: ساخت‌گرایی، سنت و عرفان، ترجمه و تحقیق: سید عطا انزلی، قم: انجمن معارف اسلامی، چاپ اول.
    • گنون،رنه(1379)،نگرشی به حقایق باطنی اسلام و تائوئیسم،ترجمه دل آرا قهرمان، چ اول، تهران، انتشارات سروش.
    • لاهوری،اقبال (1346). احیای فکر دینی، ترجمه: احمد آرام، موسسه فرهنگی منطقه ای.
    • نراقی، احمد )1378(. رساله دین‌شناخت، تهران: طرح نو، چاپ اول.
    • نصر، سید حسین (1341). نظری به ادیان عالم، تهران: چاپ سربی.
    • نصر سید حسین )1380(. نیاز به علم مقدس، ترجمه: حسن میانداری، قم: کتاب طه، چاپ دوم.
    • هجویری، علی بن عثمان )1336(. کشف المحجوب، تصحیح: والنتین ژوکوفسکی، تهران: امیرکبیر.
      • § Alston, William P. (1991). Perceiving God, the Epistemology of Religious Experience, Ithaca: Cornell university press.
      • § Alston, William P. (1993). "Religious Experience", in: Routledge Encyclopedia of Philosophy.
      • § Buber, Martin (1937). I and thou, trans R. G., Smith.
      • § Hempel, Carl G. (1965). Aspects of Scientific Explanation9s, New York: The Free Press.
      • § Katz, Steven (1978). Language, Epistemology and Mysticism, Oxford University press.
      • § Proudfoot, Wayne (1984). Religious Experience of Mankind, Berkeley: University Of California American Library.
      • § Smart, Ninian (1986). The Religious Experience of Mankind, New York: Scribner.
      • § Swinbrn, Richard (1992). Revelation, cgrendon press, oxford
CAPTCHA Image