جاودانگی نفس: تأملی در محاورة فایدون افلاطون

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی – واحد تهران مرکزی

چکیده

نوشتار حاضر شرحی مختصر بر محاورة زیبای افلاطون با عنوان فایدون است. مقدمة مقالهنشان می‌دهد که به اعتقاد افلاطون مرگ‌اندیشی از دغدغه‌های اصلی فیلسوف است و افلاطون با تصویر سقراط به عنوان فیلسوفی که در دم مرگ شاداب‌تر و شادمان‌تر از همیشه است، علت این شادابی و شادمانی را اعتقاد به حیات پس از مرگ می‌داند. حیاتی که برای نیکان به مراتب خوشایند‌تر از حیات دنیوی است. و بدین سان مسأله این است که آیا فیلسوفی چون سقراط فقط به یک خیال (یعنی خیال زندگی پس از مرگ) دل خوش داشته است یا نه حقیقتاً چنین حیاتی وجود دارد. اینجاست که مسأله جاودانگی نفس به طور جدی رخ می‌نماید. به علاوه دو تصور مختلف افلاطون از نفس به عنوان نفس بسیط و نفس سه جزئی مورد بحث قرار گرفته و ضمن یافتن توجیهی برای جمع میان این دو تصور نشان داده شده است که آنچه در فایدون موضوع بحث است، همان تصور نفس بسیط است.
در ادامه مقاله، براهین چهارگانه افلاطون بر اثبات جاودانگی نفس مورد بحث و بررسی انتقادی قرار گرفته و ضمن تفکیک مقدمات آن براهین، به قدر گنجایش فضای مقاله نشان داده شده است که چگونه مبانی آن براهین از دیگر اندیشه‌های افلاطون یا احیاناً از فیلسوفان سابق بر افلاطون اقتباس شده‌اند. به علاوه دو نقدی را که خود افلاطون در مورد مسأله وجود نفس و جاودانگی آن ایراد کرده است، مطرح شده و پاسخ‌های افلاطون به این نقدها نیز بررسی شده‌اند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Immortality of the Soul: A Reflection upon Plato’s Dialogue in Phaedo

نویسنده [English]

  • Inshā’allah Rahmatī
چکیده [English]

The present article – which is a deliberation upon Phaedo, a Plato’s notable writing in dialogue form – first, remarks that according to Plato, death-thinking is among the major concerns of a philosopher and the cause of joy and cheerfulness on the point of death, is the belief in the life after death, which is much more pleasant than worldly life in view of good men. Can one say that the life after death is a mere imagination hold by some philosophers like Socrates? It is here that one is seriously confronted with the question of the immortality of the soul. The paper, next, discusses two Platonic notions of the soul as simple soul and tripartite soul, and while finding an explanation for gathering these notions, it shows that what is discussed in Phaedo is the same simple soul. In the continuation of the paper, Plato’s four demonstrations on the immortality of the soul are examined critically. And finally it reconsiders and discusses Plato’s two objections to the immortality of the soul as well as his own answers to them.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • death-thinking
  • soul
  • body
  • Immortality
  • dualism
  • materialism
1-   افلاطون، دورة آثار افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفی، ج 1-4، انتشارات خوارزمی، چاپ سوم، 1380.
2-   گمپرتس، تئودور، متفکران یونانی، ترجمه محمدحسن لطفی، ج 2، انتشارات خوارزمی، چاپ اول، 1375.
3-   وایت، آلن. آر، روش‌های مابعدالطبیعه، ترجمه انشاءالله رحمتی، انتشارات حکمت، 1383.
4-   رازی، فخرالدین، المباحث المشرقیه، ج 2، انتشارات بیدار، 1411.
5-   کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، ترجمه سیدجلال‌الدین مجتبوی، ج 1، انتشارات علمی فرهنگی و سروش، چاپ دوم، 1368.
6-   تیلور، ریچارد، مابعدالطبیعه، ترجمه محمدجواد رضایی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1379.
7-   مک‌اینتایر، السدر، تاریخچه فلسفه اخلاق، ترجمه انشاءالله رحمتی، انتشارات حکمت، 1379.
8-   دکارت، رنه، تأملات در فلسفه اولی، ترجمه احمداحمدی، مرکز نشر دانشگاهی، 1369.
9-   تالیافرّو، چارلز، فلسفه دین در قرن بیستم، ترجمه انشاءالله رحمتی، انتشارات سهروردی، 1382.
10-  Fine Gail, "Inquiry in the Meno", The Cambridge Companion to Plato, ed. Richard Kraut, CambridgeUniversity press 1992
11-  Miller Fred D.,"Plato on the parts of the soul", Plato, Critical Assessments, ed. Nicholas D.Smith, Vol.3, Routhege, 1998.
12-  Frede Dorothea, "The Final proof of the Immortality of the soul in plato's phaedo 102a-107a", Critical Assessments, ed. Nicholas D.smith' Vol.3,Routlede, 1998
13-  Robert,Heinamen,"plato: metaphysics and epistemology", Routhedge History of philosophy, Vol.1, Routledge 1997.
14-  Johansen, karsten Friis, A history of Ancient philosophy, tr.Henrik Rosenmeir, Routlege, 1998.
15-  Flew, Antony, "Immortality" , The Incyclopedia of philosophy, ed. Paul Edwards, Vol.3 and 4, Macmillan 1996
 
CAPTCHA Image