فرایند معناجویی زندگی و نقش آن در ایجاد حیات اجتماعی مؤمنانه «از منظر جهان‌بینی اسلامی»

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی شیعیان دانشگاه قم

2 دانشیار فلسفه و کلام دانشگاه قم

چکیده

تبیین ماهیت و الگوی مناسبات میان فرد و جامعه، یکی از مباحث بنیادین علوم اجتماعی است که قدمتی طولانی دارد.محقق امیدوار است در پرتو این تحقیق،‌ به تبیین چگونگی اتخاذ «رویکردی مؤمنانه به حیات اجتماعی از سوی کنشگر،در پرتو فرآیند کشف معنای واقعی زندگی»پرداخته، الگوی مناسبی از مناسبات فرد و جامعه را از منظر جهان‌بینی اسلامی ترسیم کند. بدین منظور تحقیق حاضر به دو بخش تقسیم می‌شود. ابتدا برای رسیدن به یک مفهوم عملیاتیِ روشن از عنوان تحقیق، به ترسیم چارچوب مفهومی بحثمی‌پردازد و سپس به تبیین فرآیند معناجویی زندگی و نقش آن در ایجاد حیات اجتماعی توجه می‌کند. در پایانبا توجّه به اثبات وجود فرآیند معناجویی درانسان،به منظور قرار گرفتن وی در قلمرو «حیاتی معنادار» و انطباق با آموزه‌ها و لوازم آن، در مقام نظر و عمل، تمهیدات لازم را برای خروج وی از تسلسل پرسش‌هاییهمچون: «چگونه زیستن در حیات دنیوی در عین فناپذیری آن»و نیز «نحوه اتخاذ رویکردی مؤمنانه به حیات اجتماعی» فراهم می‌آورد. این واقعیت، ضرورت زندگیمعنادار مبتنی بر معرفت وحیانی را اثبات می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Process of Meaning-seeking of Life and Its Role in Making a Faithful Social Life, from the View of Islamic World View

نویسندگان [English]

  • Muslim Taheri Kal Kheshvandi 1
  • ALI Allah Bedashti 2
1 . MA of sociology of Shias, Qom University
2 Associate professor of philosophy and theology department, Qom University
چکیده [English]

Explanation of the nature and model of relationships between individual and society is a fundamental issue in social sciences, with a long history. In the light of the present research, the researcher wishes to explain how actor should adopt "a faithful approach to social life, in the light of the process of discovering real meaning of life" and obtain and provide a proper model for the relationships between individual and society from the view of Islamic worldview. To this end, this research is divided into two parts. First, it develops a conceptual framework for the issue in order to achieve a clear operational concept of the research topic. Then it explains the "process" of meaning-seeking of life and its role in making a faithful social life. Finally, it theoretically and practically provides necessary strategies to relieve man from such continuous questions as "how to live in this worldly life while it is mortal" and "how to adopt a faithful approach to social life", considering the fact that the existence of the process of meaning-seeking in man is approved, he is in the domain of "a meaningful life" and conforms to teachings and their consequences. This fact proves the necessity of a meaningful life based on revealed knowledge

کلیدواژه‌ها [English]

  • life
  • Meaning of Life
  • social life
  • faithful social life
  1. قرآن کریم.
  2. ابن سینا (1404). الشفاء، تصحیح و مقدمه: ابراهیم مدکور، قم: مکتبة آیه الله ‌العظمی المرعشی النجفی، چاپ دوم.
  3. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414). لسان ‌العرب، بیروت: دار صار.
  4. بستانی، محمود (1389). اسلام و جامعه‌شناسی، ترجمهٔ: موسی دانش، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
  5. پاینده، ابوالقاسم (1382). نهج الفصاحة، مجموعه کلمات قصار حضرت رسول، تهران: دنیای دانش، چاپ چهارم.
  6. جعفری تبریزی، محمدتقی (1375). فلسفه و هدف زندگی، ویراستار سیروس صدوقی، تهران: قدیانی.
  7. جوادی آملی، عبدالله (1379). فطرت در قرآن، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم: اسراء، ج12.
  8. راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین ‌بن‌ محمد (1404). المفردات فی غریب القرآن، تهران: دفتر نشر کتاب، چاپ دوم.
  9. زهره، احمد علی، رسائل اخوان‌الصفاء و خلّان ‌الوفاء(2004). دمشق: نینوی للدراسات ،ج1.
  10. سجادی، سید جعفر (1373). فرهنگ معارف اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ج2.
  11. صالح، صبحی (بی‌تا). شرح نهج‌البلاغه، قم: مؤسسه دارالهجره، ج1.
  12. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1354). المبدأ و المعاد، تهران: انجمن حکمت و فلسفه، چاپ اول.
  13. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1360). الشواهد الربوبیه، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ دوم.
  14. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1361).تفسیر القرآن ‌الکریم (تفسیر سورهٔ یس)، قم: انتشارات بیدار، چاپ اول.
  15. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1379). الحکمة المتعالیه فی الاسفار الاربعه، قم: مطبعة مصطفوی، چاپ اول، ج9.
  16. طباطبایی، سید محمدحسین (1397 ه ق). المیزان فی ‌التفسیر القرآن، طهران: دارالکتب الاسلامیة، ج2.
  17. طباطبایی، سید محمدحسین (1374). المیزان، ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعهٔ مدرسین حوزه علمیه قم، ج12.
  18. عبده، محمد (بی‌تا). شرح نهج‌البلاغه، مصحح: محمد محیی الدین عبد الحمید، قاهره: مطبعة الاستقامة، ج3.
  19. فارابی، ابونصر محمد (1366). السیاسة المدنیة، چاپ اول، تهران: انتشارات‌ الزهراء.
  20. فلسفی، نصرالله (1337)فرهنگ فلسفی، ته‍ران‌ : بنگاه ترجمه و نشر کتاب‏‫
  21. فیض‌الاسلام (1351).شرح نهج‌البلاغه، تهران: بی نا، ج1.
  22. قمی، شیخ عباس (1375). شرح حکم نهج ‌البلاغه، تهران: بنیاد نهج‌البلاغه، ج1.
  23. کلینی، محمد بن یعقوب (1365). اصول کافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم.
  24. کوئن، بروس (1382). مبانی جامعه‌شناسی، ترجمه: رضا فاضل، تهران: انتشارات سمت.
  25. مطهری، مرتضی (۱۳۶۹). جامعه و تاریخ، قم: صدرا.
  26. مطهری، مرتضی (1369). مجموعه آثار، تهران: انتشارات صدرا، چاپ اول، ج6.
  27. موسوی خمینی، روح‌الله (1369 ).صحیفه نور، ج19، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی - سازمان چاپ و انتشارات.
  28. وبر، ماکس (1387). دین، قدرت، جامعه، ترجمه: احمد تدین، تهران: هرمس.
  29. رشاد، علی‌اکبر (1388). معنا منهای معنا، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشهٔ اسلامی.
    1. Bell, c., (1992). Ritual theory, ritual practice. New York, oxford: oxford university press.
    2. Berger, Peter (1967). The Sacred Canopy, New York: Doubleday (Also Published In England By Faber And Faber, 1969, Under The Title The Social Reality Of Religion).
    3. Geertz, Clifford (1966). “Religion as a Cultural System”, In: Banton, M. (Ed.) Anthropological Approaches To Religion, London: Tavistock.
    4. Heidegger, Martin (1962). Being and Time, tr. J. Macquarrie and Edward Robinson, New York: Harper San Francisco.
    5. Robertston, Roland (1974).“Basic Problems of Definition” In: Thompson, Kenneth and Tunstall, Jeremy (Eds.).
    6. Weber, Max (1966). The Sociology of Religion, Tr. By E. Fischoff, Introduction By Talcott Parsons, London: Methuen.
    7. Wolf, Susan (1998). "Meaning of Life", In: Graiy Edward (Ed.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, London and New York: Routledge, Vol. 5, pp. 630-633.
    8. www.Ostad-Jafari.com
CAPTCHA Image