رابطه طبیعت و مابعدالطبیعه در حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد سابق دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری فلسفه تطبیقی، دانشگاه قم

چکیده

در این پژوهش به دو مسئله محوری پرداخته شده است: (1) ارائه تصویری از چالش عمیق بین طبیعت و مابعدالطبیعه در آثار بنیان‌گذاران فلسفه و حکمت یونان، یعنی افلاطون و ارسطو؛ (2) ترمیم و بازسازی این نقیصه با استمداد از آموزه‌های حکمت متعالیه و ارائه تبیین رضایت‌بخش و معقول از ارتباط وثیق بین طبیعت و مابعدالطبیعه در اندیشه‌های ملاصدرا. در این نوشتار، زمینه‌ها و بستر‌هایی که با توجه به مبانی حکمت صدرایی می‌تواند ارتباط بین طبیعت و مابعدالطبیعه را تبیین و تحلیل کند به صورت «پنج اصل» طراحی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Physics (Nature) and Metaphysics in Transcendent Theosophy

نویسندگان [English]

  • ahmad ahmadi 1
  • ziyaghol rezaei 2
چکیده [English]

The present paper deals with two main points: 1- depicting the big challenge between physics (nature) and metaphysics in Plato and Aristotle's works, who are the founders of philosophy and theosophy in Greece; 2- reconstructing and remedying this defect by using the teachings of transcendent theosophy and providing a satisfactory and reasonable explanation of the strong relationship between physics and metaphysics in Mulla Sadra's thoughts. The grounds and contexts which can contribute to explain and analyze the relationship between physics and metaphysics by taking into consideration the principles of Sadrian theosophy are organized into "five principles" in this paper.
Ahmad Ahmadi, Zia'gol Rezaii

کلیدواژه‌ها [English]

  • nature (physics)
  • metaphysics
  • transcendent theosophy
  • Mulla Sadra
  • fundamentality of existence
  • oneness of existence
  • substantial motion
  •           احمدی، احمد (1388). بن‌لایه‌های شناخت، تهران: سمت، چاپ اول.

    • ارسطو (بی‌تا). مابعدالطبیعه، ترجمه: شرف‌الدین خراسانی، تهران: نشر گفتار.
    • انصاری شیرازی، یحیی (1387). دروس شرح منظومه ملاهادی سبزواری، قم: بوستان کتاب، چاپ دوم، ج2.
    • پاپکین، ریچارد ایچ و استرول، آوروم (1375). متافیزیک و فلسفه معاصر، ترجمه: سید جلال‌الدین مجتبوی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ دوم.
    • جوادی آملی، عبدالله (1386). رحیق مختوم، قم: اسرا، ج1.
    • جوادی آملی، عبدالله (1387). فلسفه صدرا، قم: اسراء، ج2.
    • رحمانی، غلامرضا (1389)، هستی‌شناسی فلسفی شرح تحفة الحکیم، قم: بوستان کتاب، چاپ دوم.
    • ذبیحی، محمد (1386). فلسفه مشاء با تکیه بر اهم آراء ابن‌سینا، تهران: سمت.
    • الشیرازی، صدرالمتألهین (1340). مشاعر، ترجمه: غلامحسین آهنی، اصفهان: انتشارات مولی.
    • --------- (1366). الشواهد الربوبیه، ترجمه و تفسیر: جواد مصلح، تهران: انتشارات سروش.
    • --------- (1382). الشواهد الربوبیه، تهران: انتشارات حکمت اسلامی صدرا.
    • --------- (1383). الحکمۀ المتعالیة فی الاسفار الاربعه، تهران: بنیاد حکمت صدرا، ج1-8.
    • --------- (1389). مجموعه رسائل فلسفی، تهران: بنیاد حکمت صدرا، ج1.
    • طباطبایی، سید محمدحسین (1380). نهایة الحکمة، شرح و ترجمه: علی شیروانی، تهران: انتشارات الزهرا، چاپ پنجم.
    • فخر رازی، محمد بن عمر (1407). المطالب العالیة فی العلم الالهی، بیروت: دار الکتاب العربیه، ج6.
    • ---------- (1410). المباحث المشرقیة، بیروت: دار الکتاب العربیه، ج2.
    • قوام صفری، مهدی (1382). نظریه صورت در فلسفه ارسطو، تهران: حکمت.
    • کاپلستون، فردریک چارلز (1388). تاریخ فلسفه، مترجم: جلال‌الدین مجتبوی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ج1.
    • لاهیجی، رزاق (1372). گوهر مراد، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    • اللاهیجی، عبد الرزاق (بی‌تا). شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام، اصفهان: انتشارات مهدوی.
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1376). شرح نهایة الحکمة، تحقیق و نگارش: عبدالرسول عبودیت، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ج1.
    • --------- (1380). شرح اسفار، تحقیق و نگارش: محمدتقی سبحانی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ج1.
    • مطهری، مرتضی (1387). مجموعه آثار، قم: صدرا، چاپ هشتم، ج8.
    • مطهری، مرتضی (1369). حرکت و زمان در فلسفه اسلامی، تهران: انتشارات حکمت، چاپ سوم، ج1.
    • معلمی، حسن (1387). حکمت متعالیه، قم: نشر هاجر، چاپ اول.
    • هارتناک، یوستوس (1387). نظریه معرفت در فلسفه کانت، ترجمه: غلامعلی حداد عادل، تهران: هرمس، چاپ دوم.

CAPTCHA Image