ارتباط وحی و رویای صادقه با عالم مثال از دیدگاه سهروردی و ملاصدرا

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه فلسفه و کلام، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران‌مرکز

2 استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه شیراز

چکیده

یکی از دغدغه‌های حکمای اسلامی این است که چگونه برخی افراد به وسیله رؤیای صادقه، الهام و وحی از حقایقی باخبر می‌شوند که مربوط به آینده است. در این جستار کوشیده‌ایم از منظر سهروردی و صدرالدین شیرازی با توجه به جایگاهی که در عرفان اسلامی دارند، به این پرسش پاسخ دهیم. سالک پس از طی مراحل سیر و سلوک و تحمل ریاضات، توانایی اتصال به ساحتی غیبی که حقایق در آن ثبت شده را پیدا می‌کند و در پرتو این اتصال می‌تواند از اموری که مربوط به آینده است و حقایقی که در دسترس افراد عادی قرار نمی‌گیرد آگاه شود. این ساحت غیبی همان عالم مثال است و فرد در حالت خواب یا بیداری می‌تواند به وسیله قوه خیال به این عالم متصل شود و حقایق بر او مکشوف گردد. رؤیای صادقه با سلوک نفس در عالم مثال رخ می‌دهد و جزئیاتی که انبیا و اولیا هنگام وحی از غیب دریافت می‌کنند همگی مربوط به عالم مثال است. لذا در این مقاله کوشیده‌ایم این امور را بر پایه عالم مثال تبیین کنیم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship of Revelation and Veridical with Imaginal World from the View of Sohrevardi and Mulla Sadra

نویسندگان [English]

  • 'Erfaneh Mohammadzadeh Haghighi 1
  • sayyed rahimiyan 2
1 Instructor of department of philosophy and theology, central Tehran Azad Islamic University, the unit for sciences and research, corresponding author
2 Assistant professor of department of philosophy and theology, Shiraz University
چکیده [English]

One of the concerns of Muslim philosophers is how some people take cognizance of some facts about the future via veridical dream, inspiration and revelation. The present paper seeks to answer the question from the viewpoint of Sohrevardi and Mulla Sadra, given their position in Islamic mysticism. Accordingly, it is argued that the wayfarer, passing various stages of spiritual journey and bearing ascetic practices, is able to connect to the hidden realm in which the truths have been recorded and take cognizance of the matters related to the future as well as the facts to which lay people have no access, in the light of such connection. This hidden realm is the very imaginal world and a person, whether awake or asleep, can connect to this world through imagination, and some truths are revealed to him. Veridical dream happens through spiritual journey of the soul in the imaginal world and the details that prophets and saints receive from the hidden world at the moment of revelation are all related to such a world. Therefore, the paper aims to explicate these matters on the basis of that world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mystical experience
  • Imaginal world
  • veridical dream
  • revelation
  • miracle

مراجع

. آشتیانی ، سید جلال الدین ، 1385 ، شرح مقدمه قیصری در تصوف اسلامی ، با مقدمه هانری کربن و دکتر سید حسین نصر ، دانشگاه مشهد ، کتابفروشی باستان
2. انصاری ، عبدالله ، 1295، منازل السائرین ،  تهران ، کتابخانه علمیه حامدی
3. انصاری ، محمدرضا ، 1383 ،  دایره المعارف تشیع، به کوشش احمد صدر و حاج سید جوادی و دیگران ، تهران  
4. حسن زاده آملی ، حسن ، 1387 ، شرح فارسی الاسفار الاربعه صدرالدین شیرازی ، قم ، موسسه بوستان کتاب
5. سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، 1375، مجموعه مصنفات، تصحیح هانری کربن ، تهران ، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی
6. شیرازی ، قطب الدین ، 1383 ، شرح حکمه الاشراق ، به اهتمام عبدالله نوری و مهدوی محقق ، تهران ، نشر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
7. شیرازی ، قطب الدین ، 1375 ، رساله فی تحقیق عالم مثال ، مشهد ، انتشارات استان قدس رضوی
8. صدرالدین شیرازی ، محمد بن ابراهیم ، 1990 ، اسفار ، بیروت ، نشر دارالاحیاء الترا ث العربی
9. صدرالدین شیرازی ، محمد بن ابراهیم ، 1368 ، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه ، قم ، منشورات مصطفوی ، چاپ دوم
10. صدرالدین شیرازی ، محمد بن ابراهیم ، 1360 ، رساله اصل ، انتشارات مولی
11. صدرالدین شیرازی ، محمد بن ابراهیم ، 1366 ، شواهد الربوبیه ، ترجمه تفسیر جواد مصلح ، انتشارات سروش
12. صدرالدین شیرازی ، محمد بن ابراهیم ، 1380 ، مبدأ و معاد ، تصحیح جلال الدین آشتیانی ، قم ، دفتر تبلیغات اسلامی
13. صدر الدین شیرازی ، محمد بن ابراهیم ، 1363 ، مفاتیح الغیب ، ترجمه و تعلیق محمد خواجوی ، تهران ، انتشارات مولی
14. فناری ، حمزه ، 1374 ، مصباح الانس ، ترجمه صدرالدین قونوی ، انتشارات مولی
15. قونوی ، محمد صدرالدین ، 1381 ،  اعجاز البیان فی تفسیر ام القرآن ، تحقیق سید جلال الدین آشتیانی ، قم ، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی
16. کاشانی ، عزالدین محمود ، 1367 ، مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه ، به تصحیح استاد علامه جلال الدین همایی ، تهران ، نشر هما
17. نسفی ، عزیز الدین ، 1362 ، مجموعه رسائل مشهور به انسان الکامل ، تصحیح و مقدمه فرانسوی ماریژان موله ، انتشارات زبان و فرهنگ ایران 
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار