دفاع از ادله ضرورت عصمت امام در مواجهه با اشکالات فخر رازی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تهران (نویسنده مسئول)

2 کارشناس ارشد دانشگاه تهران

چکیده

ازنظر علمای امامیه، برخلاف اهل سنت، عصمت ومصونیت جانشین رسول خدا صلی‌الله علیه وآله ازهر نوع لغزش، گناه وخطاازشروط لازم وضروری است. براین اساس ائمه سلام‌الله علیهم باید معصوم ومصونازگناه وخطاباشند.
                متکلم‌ها و علمای امامیه، به‌ویژهخواجه‌نصیرالدین طوسی، ادلۀ متعدد عقلی ونقلی بر لزوم عصمت امام علیه‌السلام که جانشین پیامبراکرمصلی‌الله علیه وآله است، ارائه کرده‌اند.براین اساس، هرگونه عدم توجه به احکام و دستورات الهی، عمدی یاسهوی، آشکار یانهان باتصدی منصب امامت وجانشینی پیامبرصلی‌الله علیه وآله درتضاد است،امافخررازی و پیروان او لزوم شرط عصمت برای جانشین پیامبر را مورد تردید وحتی انکار قرارداده‌اند ونهایتاً عصمت را به عدالت تقلیل می‌دهند.
دراین مقاله، اهم ادلۀ متکلم‌های اسلامی به‌ویژه محقق طوسی بروجوب و ضرورت عصمت تبیین شده است وسپس اهم ایرادات وشبهات فخر رازی برآن ادله، نقد و رد شده است و نتیجه گرفته می‌شود که عصمت شرط لازم و ضروری برای جانشینی پیامبر اکرم صلی‌الله علیه وآله است.

تازه های تحقیق

ادلۀ متکلمین شیعه بر لزوم عصمت ومصونیت جانشین پیامبر(ص) تام است وایرادات فخر رازی براین ادله ناتمام است و نمی‌تواند ادلۀ محکم متکلمین شیعه را تضعیف کند. بنابراین عصمت یکی ازشرایط ضروری برای جانشین پیامبر(ص) و امام (ع) است؛ چون فقط خداوند متعال آگاه از تحقق شرط عصمت در افراد است و مردم نمی‌توانند تحقق این شرط را درکسی احراز کنند، امام باید از جانب خداوند متعال منصوب شود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Defending The Arguments for the Necessity of Infallibility of Imam to Clear up Fakhr-E- Razi’s Doubts

نویسندگان [English]

  • Ali Asgari Yazdi 1
  • Behnam Javanmard 2
1 Corresponding Author, Associate Professor of Tehran University
2 MA of Tehran University ,
چکیده [English]

Contrary to Sunny scholars, Shia scholars believe that infallibility and immunity of Holy Prophet's successors (peace be upon him and his progeny) from any mistake, sin, error, and fault is a necessary and essential condition. Therefore, Imams (peace be upon them) must be infallible and immune from any sin and error. Shia theologians and scholars, particularly Khawja Nasir al-din Tusi, have provided several transmitted and rational arguments for the necessity of infallibility of Imams (peace be upon them) who are the successors of Holy Prophet. Therefore, any neglect of divine injunctions and commands, whether intentionally or unintentionally, overt or covert, is inconsistent with taking the position of Imam and succeeding Holy Prophet.  Fakhr Razi and his followers, however, cast doubt on and even denied the necessity of the condition of infallibility for Holy Prophet's successors and finally reduced infallibility into justice. The present paper elaborates on the most important arguments of Muslim theologians, particularly Mohaqqeq Tusi, for the necessity and exigency of infallibility of Imams, criticizes and rejects Fakhr Razi's most important doubts and objections, and finally concludes that infallibility is a necessary and essential condition for Holy Prophet's successors.   

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infallibility of Imam
  • the necessity of infallibility
  • Lotf
  • Fakhr Razi
  • Tusi
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه، تصحیح صبحی صالح.
آلوسی بغدادی، شهاب الدین سید محمد. (1405 ه ق ). روح المعانی فی تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ابن اثیر، مبارک بن محمد. (1367). النهایة فی غریب الحدیث. محقق: طناحی، محمود احمد. قم: موسسه اسماعیلیان.
اردبیلی، المولی احمد. (1377). الحاشیه علی الهیات الشرح الجدید للتجرید. محقق: احمد عابدی. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.
تفتازانی، سعد الدین. (1409 ه ق). شرح المقاصد فی علم الکلام. تحقیق و تصحیح دکتر عبد الرحمن عمیره. قم: منشورات شریف رضی.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر. (1413 ه ق). کشف الفوائد فی شرح قوائد العقائد. بیروت: انتشارات دار الصفوه.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر. (1405 ه ق).  الالفین فی امامه امیر المومنین علی بن ابی طالب علیه السلام. کویت: مکتبه الافین بنید القار.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر. (1386). الباب الحادی العشر. ترجمه محسن غرویان. قم: دارالعلم.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر. (1408 ه ق). نهج الحق و کشف الصدق. تحقیق و تعلیقه عین الله الحسنی الارموی. قم: موسسه دار الهجره.
حلی، نجم الدین ابی القاسم جعفر بن الحسن بن سعید. (1421 ه.ق). المسالک فی اصول الدین. تحقیق رضا استادی. مشهد: آستان قدس رضوی.
حمصی الرازی، سدید الدین محمود. (1414 ه ق). المنقذ من التقلید. قم: موسسه نشر اسلامی.
رازی، محمد بن عمر الخطیب فخر الدین. (1404 ه ق). الاربعین فی اصول الدین. تعلیقه ومقدمه طه عبد الرووف سعد. بیروت: دار الکتاب العربی.
رازی، محمد بن عمر الخطیب فخر الدین. (1420ه.ق). مفاتیح الغیب(تفسیر کبیر). بیروت: دار احیاء التراث العربی.
رازی، محمدبن عمر‌بن الحسین. (1418ه.ق). المحصولفیعلمالأصول.  تحقیق طه جابر فیاض العلوانی. (ج 6).  بیروت:  مؤسسةالرسالة.
رشید رضا، محمد. (1414 ه.ق). تفسیر المنار. بیروت: دار المعرفه، دار الفکر لطباعه و النشر و التوزیع.
طباطبایی ، محمدحسین. (1374 ش). المیزان فی تفسیر القرآن، 20 جلدی. قم: دفتر انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبری آملی، محمد بن جریر. (1380 ه.ق). دلائل الامامه. قم: دارالذخایر.
طوسی، خواجه نصیر. (1407 ه.ق). تجرید الاعتقاد. تحقیق محمد جواد حسینی جلالی. قم: مرکز نشر مکتب اعلام الاسلامی.
طوسی، خواجه نصیر. (1405 ه.ق). رساله الامامه. چاپ در کتاب تلخیص المحصل. بیروت: دار الضواء.
طوسی، خواجه نصیر. (1372 ه.ش). قوائدالعقائد. بیروت: دار الصفوه.
طوسی، خواجه نصیر. (1335 ش). رساله امامت. بیروت: دار الاضواء.
طوسی، محمد بن حسن. (1351 ه.ش). رساله شرح العبارات المصطلحه عند المتکلمین. تحقیق محمد تقی دانش پژوه. مشهد: الذکری الالفیه للشیخ المفید.
علم الهدی، علی بن حسین سید مرتضی. (1411 ه.ق). الذخیره فی علم الکلام. تحقیق سید احمد حسینی. قم: موسسه نشر اسلامی.
علم الهدی، علی بن حسین سید مرتضی. (1410 ه.ق). الشافی فی الامامه. تحقیق و تعلیقه سید عبد الزهراءالحسینی الخطیب. تهران: موسسه الصادق.
فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله. (1379 ه.ش). النافع یوم الحشر فی شرح الباب الحادی العشر. مترجم قاسمعلی کوچنانی. تهران: قاسمعلی کوچنانی.
مراغی، احمد مصطفی، تفسیر المراغی. دار احیاء التراث العربی، بیروت: بی تا.
نسفی، عمربن محمد.نسفی، ترجمه محمد امینی. شرح مسعود ابن عمر تفتازانی.    (      1388). دیدگاه کلامی اهل سنت.مریوان: امام ربانی.
نوبخت، ابراهیم. (1363). انوار الملکوت فی شرح الیاقوت. شارح علامه حلی، حسن بن یوسف، تحقیق محمد نجمی زنجانی. قم: انتشارات رضی بیدار.
یزدی، محمد جواد. (1375 ش). پاسخ به شبهات فخر رازی در مساله امامت. مجله کیهان اندیشه، مهر و آبان 1375، شماره 68.
CAPTCHA Image