فیلسوف- پیامبر به عنوان زمامدار آرمانی در اندیشه سیاسی ایران میانه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه مطالعات خارجی هنکوک، کره جنوبی

چکیده

 اگر بخواهیم مهم‌ترین وجه مشخصه اندیشه سیاسی ایرانی را در سده‌های میانه شناسایی کنیم باید به نظریه زمامداری رجوع کنیم. نظریه زمامداری محور اندیشه سیاسی ایران در سده‌های میانه است، چنان‌که زمامدار آرمانی، به نوبه خود، محور نظریه زمامداری است. این نوشته می‌خواهد با نگاهی تحلیلی به نظریه زمامداری آرمانی مهم‌ترین مشخصه‌های زمامداری را در اندیشه سیاسی ایران شناسایی و معرفی کند. فرضیه اصلی این نوشته آن است که فیلسوف - پیامبر نقطه ثقل اندیشه سیاسی ایران در دوره یاد شده است. این نوشته بر آن است که با جست‌و‌جو در اندیشه‌های نمایندگان اصلی جریان‌های فکری در ایران میانه، کسانی چون فارابی، ابن‌سینا، سهروردی و ملاصدرا، زمامدار مورد نظر آنها را جست‌و‌جو کرده و چهره اصلی آنها را بازسازی کند. به نظر نگارنده، چهره اصلی زمامدار در نوشته‌های این نمایندگان اصلی تفکر ایرانی فیلسوف - پیامبر است. یعنی کسی است که خصوصیات شاه آرمانی ایرانی، فیلسوف افلاطونی، پیامبر اسلامی و امام شیعی را در خود جمع دارد. نگارنده کوشیده است با بازسازی چهره زمامدار آرمانی در جریان‌های اصلی تفکر ایرانی در عین حال محور مشترک این جریان‌های فکری را شناسایی و معرفی کند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Philosopher-Prophet as the Ideal Ruler in the Political Thought of the Medieval Iran

نویسنده [English]

  • Dal Seung Yu
چکیده [English]

 The theory of ideal ruling is the central idea of the medieval Persian political thought; as the ideal ruler, in turn, is at the center of this theory. This paper intends to identify and introduce, with an analytic view, the most important features of the ideal ruler in the medieval political thought of Iran. The focal thesis of this article is to introduce the philosopher-prophet as the central idea of the political thoughts in medieval Iran. We will investigate the ideas of the principal representatives of this thought in medieval Iran such as Al-Farabi, Avicenna, Suhrewardi, and Mulla Sadra, and recreate their intended ruler. In the author's view, the philosopher-prophet introduced as the real ruler in the works of these representatives of Iranian thought has the characteristics of the ideal Iranian king, the platonic philosopher, the prophet of Islam, and the Shi'te Imams. Besides recreating the features of the ideal ruler in the main streams of Iranian thought, the author has tried to find and introduce the common foundation of these thoughts.
.

کلیدواژه‌ها [English]

  • political philosophy
  • divine wisdom
  • illuminative philosophy
  • prophethood
  • eschatology
  • transcendent philosophy
  • active intellect
  • substantial motion

مراجع

1. ابراهیمی دینانی، غلامحسین، 1376 ، ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، تهران، ‌طرح نو.
2. امین رضوی، مهدی، سهروردی و مکتب اشراق، مجدالدین کیوانی، ‌تهران، انتشارات مولا.
3. داوری، ابوالفضل، 1384، اندیشه‌های سیاسی اخوان صفا، تهران، مؤسسه انتشاراتی ایران.
4. داوری، رضا، 1374، فارابی، تهران، طرح نو.
5. زنر، آر. سی.، 1375، طلوع و غروب زردشتیگری، تیمور قادری، تهران، نشر فکر روز.
6. ---------- ، 1385، زروان، تیمور قادری، تهران، فکر روز.
7. طباطبایی، جواد، 1373، زوال اندیشه سیاسی در ایران، تهران، ‌انتشارات کویر.
8. فارابی، ابونصر، 1361، اندیشه‌های اهل مدینه فاضله، جعفر سجادی، تهران، کتابخانه طهوری.
9. کاویانی، شیوا، 1375، خرد زیبا (مجموعه مقاله)، «سهروردی فیلسوف یا عارف؛ مثلث جهان‌بینی او» تهران، سی گل.
10. کربن، هانری، 1384، بن‌مایه‌های آیین زردشتی در اندیشه سهروردی، محمود بهفروزی، تهران، انتشارات جامی.
11. ---------- ، 1387، تاریخ فلسفه در اسلام، جواد طباطبایی، تهران، ‌نشر کویر، چاپ ششم.
12. گیمن دوشن، آرتور، 1385، اهورامزدا و اهریمن، عباس باقری، تهران، انتشارات فرزان.
13. گئو ویدن، گرن، 1377، دین‌های ایرانی، منوچهر فرهنگ، تهران، ‌آگاه، ایده.
14. مجتبایی، فتح‌الله، 1352، شهر زیبای افلاطون و شاهی آرمانی ایرانی، تهران، انجمن ایران باستان.
15. محمد شریف، میان (ویراستار)، 1362، تاریخ فلسفه در اسلام، جمعی از مترجمان، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
16. نصر، سید حسین، 1362، «شهاب‌الدین سهروردی مقتول» در: میان محمدشریف، تاریخ فلسفه در اسلام، ، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، ج1، ص529- 559.
17. ---------- ، 1387، صدرالمتألهین، حسین سوزنچی، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
18. Nanji, Azim, 1975, "Ismaili Philosophy" in: Nassr, Seiyyed Hoseine, and Oliver Leaman (eds.), History of Islamic Philosophy, Part 1, Tehran, Araya, pp. 144-161.
19. Netton, Ian Richard, Muslim Neoplatonists: an Introduction to the Thought of Bretheren of Purity, London, Edin Brugh.
20. Rosenthal, Ervin, 1958, Political Thought in Medieval Islam, an Introductory Outline, Cambridge, Cambridge University Press.
21. Seiyed Hoseine Nassr and Oliver Leaman (eds.), History of Islamic Philosophy, Tehran, Araya.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار