ارائه طرحی نو در نظریه الاهیدانان مسلمان در تقسیم‌بندی صفات ثبوتی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه قم

چکیده

بحث صفات الاهی یکی از مباحث دامنه‌دار در تاریخ تفکر اسلامی است. الاهیدانان مسلمان برای فهم بهتر صفات الاهی آن را به اعتبارات مختلف تقسیم کرده‌اند. یکی از آنها تقسیم صفات به ذاتی و فعلی است. تأمل در صفات فعلی ما را به این نکته رهنمون می‌کند که صفات فعلی دو قسم‌اند؛ یک دسته صفاتی که به واسطه اضافه فعلی به خدای تعالی، بر او حمل می‌شوند؛ مانند محیی، خالق، رازق، و ...؛ اما دسته دیگری که به صفات فعلی مشهورند، در واقع صفات فعل پروردگار هستند و به واسطه آن فعل بر خدای سبحان حمل می‌شوند، مانند صدق، عدل و حکمت. در این مقاله صفات دسته دوم و تمایز آنها از صفات دسته اول اثبات می‌شود.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

To Submit a Proposal of New Division of Positive Attributes of God for Muslim Theologians’ Theory

نویسنده [English]

  • Ali Alah bedashti
چکیده [English]

The subject of divine attributes is one of the most extensive subjects in
history of Islamic thought. Muslim theologians have divided divine
attributes –looking for a better understanding of it-over different factors.
One of them is division of the divine attributes into Active and Essential.
Reflection on Active attributes helps to find two different groups of these
attributes. The first group predicated on The Supreme by means of addition
of actus; such as Reviver, Creator, Sustaining … .There is other wellknown
group called Actual Attributes. In fact, they are the attributes of
action of The Supreme and predicated on him-The Supreme by means of
that action, such as Veracity, Justice, and Wisdom. In this essay, we are to
prove the second group attributes besides its distinction with the first group
attributes.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • positive attributes
  • active attributes
  • actual attributes
  • veracity
  • justice
  • wisdom

مراجع

  1. قرآن.
  2. ابن‌سینا، 1375، الاشارات و التنبیهات، خواجه نصیر طوسی، قم، نشر البلاغة.
  3. –––––––، بی­تا، الشفاء (الاهیات)، حسن حسن‌زاده، قم، مکتبة آیة الله مرعشی.
  4. –––––––، 1363، المبدأ و المعاد، عبدالله نورانی، تهران.

5. ابی داوود، 1420، السُّنن، سلیمان بن اشعث، هیثم بن نزار تمیم، بیروت، دار الارقم.

6. اصفهانی، راغب، 1414، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داوودی، بیروت، دمشق.

7. بخاری، محمد بن اسماعیل، بی­تا، صحیح البخاری، محمد نزار تمیم، هیثم نزار تمیم، بیروت، دار الارقم.

  1. بحرانی، میثم بن علی، 1406، قواعد المرام فی العلم الکلام، تحقیق سید احمد الحسینی، قم، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی.

9. جرجانی، سید شریف علی بن محمد، بی­تا، شرح المواقف، قاضی عضد الدین ایجی، با حواشی السیالکوتی و الچلبسی، قم، منشورات الشریف الرضی.

10. حلّی، حسن بن یوسف، 1407، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، حسن حسن‌زاده آملی، قم، جامعه مدرسین.

11. دشتکی، صدر‌الدین محمد، 1385، رسالة فی اثبات الواجب تعالی، محسن چورمقی، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

  1. رازی فخرالدین، 1411، المباحث المشرقیه، قم، بیدار.
  2. –––––––، بی­تا، تفسیر طبری، بی­جا.

14. –––––––، بی­تا، شرح اسماء الحسنی (لوامع البینات)، عبدالرؤوف اسعد مصر، کلیات الازهریة.

15. زنوزی، ملاعبدالله، 1362، لمعات الالاهیه، تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، دانشگاه تهران.

16. سبحانی، جعفر، 1384، الاهیات علی الهدی الکتاب و السنة و العقل، تعریف حسن محمد ملکی العاملی، قم، مؤسسه امام صادق (ع).

17. –––––––، 1387، الاهیات و معارف اسلامی، قم، مؤسسه تحقیقاتی امام صادق (ع).

  1. سبزواری، ملاهادی، بی­تا، شرح المنظومه، قم، دارالعلم.
  2. سهروردی، 1387، مجموعه مصنفات، قم، نرم‌افزار کتابخانه حکمت اسلامی.
  3. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، 1418، الهدایة، قم، الهادی.
  4. صفایی، احمد، 1374، علم الکلام، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
  5. طباطبایی، سید محمدحسین، بی­تا، نهایة الحکمة، قم، دار التبلیغ اسلامی.

23. عبدالجبار معتزلی، 1416، شرح الاصول الخمسه، عبدالکریم عثمان، قاهره، مکتبة وهبه.

  1. عبده، محمد، 1413، شرح نهج البلاغه، بیروت، دارالبلاغه.

25. فارابی، ابونصر محمد بن محمد، 1381، فصوص الحکمة، علی اوجبی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.

  1. قمی، شیخ عباس، 1387، کلیات مفاتیح الجنان، مشهد، نور الکتاب.

27. کفعمی، تقی الدین ابراهیم، 1321، مصباح (جنة الامان الواقعیة و جنۀ الایمان الباقیة)، چاپ سنگی، تهران، مؤسسه فخریه.

  1. کلینی، محمدبن بعقوب، بی­تا، اصول کافی، سید جواد مصطفوی، تهران، دفتر نشر فرهنگ ‌اهل‌البیت.

29. لاهیجی، عبدالرزاق، 1383، گوهر مراد، تصحیح مؤسسه تحقیقاتی امام صادق (ع)، تهران، سایه.

30. مدرس زنوزی، آقا علی، 1376، بدایع الحکم، مقدمه احمد واعظی، قم، نشر علامه طباطبایی.

  1. مفید، محمد بن نعمان، بی­تا، اوائل المقالات فی المذاهب و المختارات و شرح عقائد الصدوق، قم، مکتبة الداوری.
  2. منتظری، حسینعلی، 1385، اسلام دین فطرت، تهران، سایه.
  3. مصباح یزدی، محمد‌تقی، 1371، تهران، سازمان تبلیغات.
  4. مطهری، مرتضی، 1357، عدل الاهی، تهران، انتشارات حکمت.
  5. مظفر، محمدرضا، 1400، المنطق، بیروت.
  6. شیرازی، محمد بن ابراهیم، 1410، اسفار، بیروت، دار احیاء التراث العربی.

37. میرداماد، محمدباقر، 1382، تقویم الایمان، علی اوجبی، تهران، مرکز نشر میراث مکتوب.

 

ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار