نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دکتری فلسفه از دانشگاه تربیت مدرس
2 استاد فلسفه دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
تازه های تحقیق
نتیجه‌گیری
به همان میزان که تعیّن‌انگاریِ علّی تهدید جدّی‌‌ای برای فعل اختیاری تحت کنترل فاعل به حساب می‌آید، نامتعیّنانگاری با دو نگاه «عدم علّیّت» و «علّیّت نامتعیّن رخدادها» نیز اختیار را تهدید کرده و نمی‌‌توانند به‌درستی ترسیم‌کنندۀ جهانی باشند که فاعل در آن فعل خود را کنترل میکند؛ زیرا در جهانی فاقد ساختار علّی و یا با ساختار علّی نامتعین، تحقق هر رخدادی صرفاً اتفاقی و تصادفی است و به همان میزان که فعلِ متعیّن شده توسط رخدادها تحت کنترل فاعل نخواهد بود، رخداد تصادفی نیز حقیقتاً منتسب به فاعل و تحت کنترل او نیست.
در این میان تنها «علّیت فاعل» است که برخلاف دو دیدگاه رقیبش از قاعدۀ کلی علّیّت خارج نمی‌‌شود و می‌‌پذیرد که هر رخدادی علتی دارد و این علل متعّین‌کننده هستند، اما نکته این است که علّت متعیّن کنندۀ انتخاب فاعل، منحصر در رخدادهای خاصّی که از درون یا بیرون به فاعل تحمیل شده باشند، نیست، بلکه خودِ ذات فاعل، یعنی جوهر در زمان و مکانی که هم ویژگی‌‌های نفسانی دارد و هم ویژگی‌‌های مادّی و فیزیکی، جزء علل تأثیر‌گذار است.
بنابر این، «علّیّت فاعل» با تأکید بر این‌که راه حل مشکل اختیار و مسئولیت اخلاقی فاعل در به رسمیّت شناختن فاعل به عنوان نوعی متمایز از علّیّت رخدادهاست، دیدگاهی به‌مراتب معقول‌‌تر از دیگر ناسازگارباوران اختیارگرا ارائه میکند. دیدگاهی که دست‌کم فعل اختیاری را به رخداد تصادفی تقلیل نداده و می‌‌تواند نحوۀ کنترل حقیقی فاعل در جهان متعیّن را تبیین کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Liberal incompatibilism considers the causal determinism governing all events of the world (including free actions) as a serious obstacle to human freedom.Thus, they seek a way of protecting human freedom with one of these three different approaches: 1. Non-causal account or simple indeterminism, 2. Event causal account or indeterministic causation of events. 3. Agent causation account. In this research, we study the views of the main theorists of these three ideas and criticize them. Then, according to the definition of free will, based on two principles: possible alternatives at the moment of choice and active control of the agent in relation to the act, we will show that it only the agent causation account that succeeds in providing a sensible picture of man’s freedom in action; because the other two views have neglected the role of the agent in controlling and directing action, and have reduced voluntary action merely to an accidental and random event. Agent causation refutes the monopoly of the role of causality for phenomena and claims that the agent is not only passive and affected by events occurring around him but essentially and with his causal powers is at least the creational cause for one of the mental events that initiates the process of realizing the external act. Therefore, despite causal determination, he is truly free, and the direction and control of his actions is in his hands.
کلیدواژه‌ها [English]
)
ارسال نظر در مورد این مقاله