ماهیت وحی از منظر شیخ مفید

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

2 استاد دانشگاه تهران

چکیده

متکلمان اسلامی بر جنبه الاهی بودن وحی اتفاق نظر دارند، اختلاف آنان در خصوص چگونگی کلام خدا و حدوث و قدم کلام الاهی است. شیخ مفید معتقد به الاهی بودن وحی است. به نظر او، خداوند الفاظ وحیانی را خلق می‌کند و پیامبر به طور مستقیم یا باواسطه این الفاظ وحیانی را شنیده و بیان می‌کند. شیخ مفید منکر نزول معارف کلی وحیانی به طور دفعی و جمعی است. علاوه بر تصریح شیخ مفید بر اینکه وحی کلام خداست، اعتقاد وی به عصمت انبیا، اعجاز قرآن و خاتمیت پیامبر اسلام (ص) کاشف دیدگاه وی در خصوص الاهی بودن وحی است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Nature of Revelation from Shaykh Mufid's Perspective

نویسندگان [English]

  • Murtaza Keshawarz 1
  • Ahmad Beheshti 2
چکیده [English]

Muslim's theologians are unanimous in the divinity of revelation; they have only disputed about the nature of divine words: whether they are eternal or temporal created. Shaykh Mufid believes in the divinity of revelation. According to him, in the process of revelation, God creates the words and the prophet receives them directly or indirectly and then proclaims them to the people. Mufid, however, denies the collective descent of the revelation. His belief in the infallibility of the prophets, the miraculousness of the Qur'an, and Seal of the Prophethood show his view about the divinity of revelation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • revelation
  • the descent of revelation
  • divine words
  • Shaykh Mufid

مراجع

  1.  

    فهرست منابع

    1. قرآن مجید.
    2. ابن الاثیر، علی بن محمد، 1299، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر.
    3. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، 1954، مناقب الامام احمد بن حنبل، بیروت، دار الآفاق الجدیده.
    4. ابن حنبل، احمد، بی‌تا، السنن، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
    5. ------- ، بی‌تا، مسند احمد بن حنبل، بیروت، دار صادر.
    6. ابن فارس، احمد، 1410، مقاییس اللغه، بیروت، دارالجیل.
    7. ابن منظور، 1300، لسان العرب، بیروت، دار صادر.
    8. اشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل، 1369، مقالات الاسلامیه، قاهره، مکتبه النهضه المهریه.
    9. ------- ، 1480، الابانه عن اصول الدیانه، بیروت، دارالکتب العلمیه.
    10. ایجی، عضدالدین عبدالرحمان، 1370، شرح المواقف، قم، منشورات الشریف الرضی.
    11. باقلانی، محمد بن طیب، 1954، اعجاز القرآن، قاهره، دار المعارف.
    12. بدوی، عبدالرحمن، 1996، مذاهب الاسلامیین، بیروت، دار العلم للملایین.
    13. بغدادی، عبد القاهر، 1410، اصول الدین، بیروت، دارالکتب.
    14. ------- ، 1417، الفرق بین الفرق، بیروت، دار المعرفه، چاپ اول.
    15. تفتازانی، مسعود بن عمر، 1370، شرح المقاصد، قم، منشورات الشریف الرضی.
    16. جاحظ، ابو عثمان عمرو بن بحر، 1995، رسائل جاحظ، بیروت، دارالمکتبه الهلال.
    17. جرجانی، سید شریف علی، 1370، شرح المواقف، قم، منشورات الشریف الرضی.
    18. جرجانی، عبد القاهر، 1402، اسرار البلاغه، بیروت، دار المعرفه.
    19. حلی، حسن بن یوسف، 1382، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، قم، مؤسسه امام صادق (ع).
    20. ------- ، 1395، شرح باب حادی عشر، قم، مطبعه الاسلام.
    21. رازی، ابوالفتح، 1337، تفسیر ابوالفتح رازی، قم، چاپخانه محمد حسین علمی.
    22. ------- ، 1402، التفسیر الکبیر، بیروت، دارالفکر.
    23. ------- ، 1409، عصمه الانبیاء، بیروت، دار الکتب العلمیه.
    24. ------- ، 1412، نهایه الایجاز فی درایه الاعجاز، بیروت، دارالعلم الملایین.
    25. ------- ، 1404، المفردات فی غریب القرآن، تهران، دفتر نشر کتاب.
    26. رضایی، محمد، 1384، «متکلمان اسلامی و مناقشات کلامی پیرامون قرآن»، در: کلام اسلامی، س14، ش53، ص115-122.
    27. زمخشری، محمود بن عمر، 1415، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التاویل، قم، نشر البلاغه.
    28. سبحانی، جعفر، 1412، الالاهیات، قم، المرکز العالمی لدراسات الاسلامی، چاپ سوم..
    29. سعیدی مهر، محمد، 1370، «نگرشی دوباره بر نظریه کیفیت نزول قرآن»، در: کیهان اندیشه، س7 ش35، ص53-75.
    30. صبحی صالح، 1362، پژوهشی درباره قرآن و وحی، محمد مجتهد شبستری، قم، دفتر نشر فرهنگ اسلام.
    31. صدوق، محمد بن عیل بن حسین بن بابویه قمی، 1414‏، اعتقادات الإمامیة، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ دوم.
    32. طباطبایی، محمدحسین، 1973، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
    33. ------- ، بی‌تا، وحی یا شعور مرموز، قم، انتشارات الفکر.
    34. طبرسی، ابو علی فضل بن حسن، 1350، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات فراهانی.
    35. ------- ، 1371، جوامع الجامع، تصحیح ابوالقاسم گرجی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    36. طوسی، نصیرالدین، 1407، تجرید الاعتقاد، قم، مکتب الاعلام الاسلامی.
    37. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، 1420، القاموس المحیط، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم.
    38. قاضی عبدالجبار، ابوالحسن، 1380، المغنی، بیروت، مطبعه دارالکتب، چاپ اول.
    39. ------- ، 1422، شرح اصول الخمسه، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
    40. ------- ، بی‌تا، الابانه، بیروت، مکتبه القاهره.
    41. قوشجی، شرح القوشجی، بی‌تا، کشف المراد فی شرح الاعتقاد، بی‌جا، چاپ سنگی.
    42. کلینی، محمد بن یعقوب، بی‌تا، اصول کافی، شرح و ترجمه سید جواد مصطفوی، تهران، انتشارات علمیه الاسلامیه.
    43. مادلونگ، ویلفرد، 1375، مکتب‌ها و فرقه‌های اسلامی در سده‌های میانه، ترجمه جواد قاسمی، قم، آستان قدس رضوی.
    44. مجلسی، محمدباقر، 1403، بحار الانوار، بیروت، مؤسسه الوفا.
    45. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، 1413الف، اوائل المقالات فی المذاهب المختارات، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید، چاپ اول.
    46. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، 1413ب، تصحیح الاعتقاد، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    47. ------- ، 1413ج، المسائل السرویة، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    48. ------- ، 1413ح، الإفصاح فی الإمامة، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    49. ------- ، 1413د، المسائل العکبریة، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    50. ------- ، 1413ز، الاختصاص‏، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    51. ------- ، 1413ط، الأمالی، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    52. ------- ، 1413و، النکت فی مقدمات الأصول من علم الکلام، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    53. ------- ، 1413هـ، النکت الاعتقادیة، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    54. مکدرموت، مارتین، 1384، اندیشه‌های کلامی شیخ مفید، احمد آرام، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار