تناسخ از نگاه قرآن و برهان

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم قرآن دانشگاه قم

چکیده

از دیرباز نظریه تناسخ و بازگشت ارواح پس از مرگ و انتقال آن از بدنی به بدن دیگر، در مکاتب خاور دور مطرح بوده است.
این نظریه که ازحکیمان مشرق زمین به جا مانده، و زیربنای عقیده آیین­هایی چون «هندوئیسم» «بودیسم» و «جینیزم» گشته و مقبول گروهی از ساکنان مغرب زمین و برخی فرق منسوب به اسلام نیز شده است.
دانش مندانی بزرگ نیز این ایده را مورد بحث و انتقاد قرار داده­اند که از میان آنان تلاش حکیمان و عالمان مسلمان یادکردنی است.
این مقاله ضمن تبیین این ایده، بطلان آن از دیدگاه حکیمان و عالمان مسلمان و ناسازگاری آن با آموزه‌های دینی را بررسی می کند .
 
 
 
 
 

تازه های تحقیق

نتیجه

1. ایده تناسخ از نظر تاریخی موروث حکیمان مشرق زمین بوده و زیربنای عقیدتی آیین­های هندو، برهمایی و بودایی است.

2. تناسخ در اشکال گوناگون، با اعتقاد به معاد و جهان پس از مرگ ناسازگار و در تضاد است.    

3. اندیشه‌وران مسلمان در ادوار مختلف به نقد و ابطال این نظریه پرداخته­اند و آن راناپذیرفتنی دانسته­اند.

4. تناسخ از نظر تاریخ تفکر مذهبی در معارف و آموزه­های دینی جایگاهی ندارد و آیات نورانی قرآن با آن ناسازگار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Incarnation from the Lookout of the Koran and Argumentation

نویسنده [English]

  • َAli Ahmad Naseh
چکیده [English]

 





I





ncarnation, which concerns the cyclical return of a soul to live another life in a new body, is among the beliefs of great antiquity; it is most characteristic of some Eastern philosophical thoughts as well as religions such as Hinduism, Buddhism, and Jainism. The idea of transmigration has also been adopted by some Western figures and groups. The doctrine of incarnation has also been part of the mystical thought of Sufism, which is considered as the mystical branch of Islam. In the meantime, the transmigration of souls was discussed and criticized by some great thinkers, among whom Muslim thinkers are outstanding. Explaining the age-old idea, the author attempts to show its refutation on the basis of the Islamic thinkers’ opinions and to discuss its incompatibility with the Koranic doctrines.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Incarnation
  • cyclical return
  • souls
  • bodies
  • reasoning
  • Koran
  1. قرآن
  2. نهج البلاغه
  3. ابن حزم اندلسی، ابومحمد علی بن سعید، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، بیروت، دارالجیل، بی تا.
  1. ابن سینا، الاشارات و      التنبیهات، بوستان کتاب، چاپ اول، قم، 1381.
  2. ابن عاشور، محمدطاهر، التحریر      و التنویر، تونس، دار سحنون للنشر و التوزیع.
  3. جرجانی، علی بن محمد، التعریفات،      با تصحیح محمد بن عبدالحکیم القاضی، چاپ اول، ناشرون دارالکتب مصری و      دارالکتب بیروت، 1991 م.
  4. چهاردهی، نورالدین، نوشته‌های      پراکنده در باده یارستان اهل حق یا اسرار فرق خاکسار، تهران، موسسه عطایی      1361.
  5. حر عاملی، محمد بن حسن، الایقاظ      من الهجعه، دارالکتب العلمیه، قم، بی‌تا.
  6. حسن زاده آملی، حسن، عیون      مسایل النفس، انتشارات امیرکبیر، تهران، چاپ اول، 1371.
  7. حکمت، علی اصغر، تاریخ      ادیان، تهران، چاپ گوته، چاپ پنجم، 1371.
  8. حلی، جمال الدین، کشف      المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تهران، انتشارات کتاب‌فروشی اسلامیه،      1351.
  9. خادمی شیرازی، کتاب      رجعت یا دولت کریمه خاندان وحی، موسسه الغدیر، چاپ دوم، ربیع الاول      1411هجری قمری.
  10. خواجه الدین، سید      محمدعلی، سرسپردگان، بی‌جا، بی‌چا.
  11. الزهیلی، وهبة، التفسیر المنیر فی      العقیدة و الشریعة النهج،      بیروت، دارالفکر المعاصر و دمشق دارالفکر، الطبعة      الاولی.
  12. شیرازی، قطب الدین، شرح      حکمت اشراق، قم، انتشارات بیدار، 1360.
  13. صدر المتألهین، صدرالدین      محمد بن ابراهیم الشیرازی، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، با      مقدمه جلال الدین آشتیانی، بوستان کتاب، قم ، چاپ سوم، سال1382. 
  14. صدرالمتألهین، صدرالدین      محمدبن ابراهیم الشیرازی، الأسفارالاربعه، تهران، مطبعه الحیدری،      1379هـ.
  15. __________ ، المبدأ و المعاد، با مقدمه و تصحیح      سیدجلال الدین آشتیانی، تهران، انتشارات انجمن فلسفه ایران، 1354.
  16. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان      فی تفسیر القرآن، قم، اسماعیلیان، چاپ سوم، 1393 هـ ق.
  17. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع‌البیان      فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفة، چاپ دوم، 1408ق.
  18. طوسی، نصیرالدین، ابی      جعفر محمدبن محمدبن الحسن، تجریدالاعتقاد، قم دفتر تبلیغات اسلامی،      چاپ اول، 1407 هـ.ق.
  19. __________ ، شرح اشارات، قم، مکتبه آیه الله      المرعشی، 1363.
  20. فرید وجدی، محمد، دائره      المعارف القرن العشرین، بیروت، دارالمعرفه، 1971م.
  21. القاضی مجید، آیین      یاری، بی‌جا، خرداد 1358.
  22. قزوینی، مجتبی، بیان      الفرقان فی میزان القرآن، چاپ زوّار، تهران 1373.
  23. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار،      دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، 1362.
  24. مغیثی، غلامرضا، رجعت      از نگاه عقل و دین، ناشر انتشارات قم، چاپ اول،1380.
  25. ناصح، علی احمد، دونادون      یا رجعت، قم، ستاد منطقه 2 کشوری سازمان تبلیغات اسلامی، چ اول.
  26. نوری، سید اسماعیل، کفایه      الموحدین، بی تا ، بی جا.
CAPTCHA Image