تعبیرهای ارسطو از اصل تناقض

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادیار دانشگاه تربیت مدرس

3 دانش‌آموخته گروه فلسفه دانشگاه تربیت مدرس ودستیار علمی دانشگاه پیام نور مرکز تویسرکان

چکیده

 اصل تناقض در فلسفه ارسطو جایگاه بالایی دارد. ارسطو این اصل را « اول الاوایل» خوانده و در برخی از آثار خود به ویژه در متافیزیک از آن بحث کرده است .او در سرآغاز بحث های خود پیرامون این اصل همواره کوشیده است تا آن را تعریف کند.دراین مقاله، نشان داده ایم که اولا این تعریف ها مضمون واحدی ندارند؛ ثانیا دارای لوازمی هستند که با برخی دیدگاههای دیگر ارسطو در زمینه‌های «مساله  سلب»، « نظریه تعداد اجزاء قضایا» و ... ناسازگاری دارند؛ ثالثا تعبیر ارسطو از اصل تناقض یا  به دلیل عدم ذکر تمام وحدت ها و یا به دلیل عدم ذکرتمام اختلاف های متناقضان، به جای این که «گزاره»ای تعریفی باشد «گزاره نما»یی است که تا جای خالی آن با عبارت معناداری پر نشود نمی توان آن را تعریف لفظی مانعی از اصل تناقض قلمداد کرد.
 


*  برگرفته ازپایان  نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر علی اکبر احمدی افرمجانی

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Aristotle’s Expressions of Contradiction Principle

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Ahmadi 1
  • sayyad mohammad ali Hojati 2
  • Ali Asghr Morawwat 3
چکیده [English]

Principle of Contradiction has of high importance in philosophy. Aristotle calls this principle “First of the First” and has discussed it in some of his works, particularly in the Metaphysics. In the beginning of his discussions on this principle, he has attempted to define it. The present article shows that Firstly, the definitions of this principle have not the same components. Secondly, they have prerequisites which are inconsistent with Aristotle’s other opinions on the problem of “negation” and the theory of the “number of the parts of a proposition” and so on. Thirdly, Aristotle’s expression of contradiction principle is not a “statement” indicating a definition, because it consist neither of all unities nor of all differences logically valid in contradictory propositions; in fact, his expression is a “pseudo-statement” which may not be considered as a proper literal definition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aristotle
  • principle of contradiction
  • negation
  • unities in contradictory propositions
  • pseudo-statement
  1. ابن سینا.  الاشارات والتنبیهات  مع شرح نصیرالدین طوسی  القسم الاول فی المنطق. تحقیق: الدکتور سلیمان دنیا. بیروت: موسسه النعمان، 1413.
  2. ارسطو،  سماع طبیعی. ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو، 1385.
  3. _________ ،  منطق ارسطو (ارگانون). ترجمه میرشمس‌الدین ادیب سلطانی. تهران: نگاه، 1378.
  4. _________ ، متا فیزیک (مابعد الطبیعه). ترجمه شرف‌الدین خراسانی، تهران: حکمت، 1384.
  5. اکریل، جی، ال. ارسطوی فیلسوف؛ ترجمه علیرضا آزادی. تهران: حکمت،1380.
  6. بدوی، عبدالرحمان. منطق ارسطو. بیروت: دارالقلم، 1980.
  7. شهابی، محمود. رهبر خرد. تهران: خیام، 1360.
  8. کاپلستون، فردریک. تاریخ فلسفه. ج  1 (یونان و روم)، ترجمه سید جلال الدین مجتبوی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی- سروش، 1368   .
  9. گمپرتس، تئودور. متفکران یونانی.ترجمه محمدحسن لطفی. تهران: خوارزمی، 1375.
  10. لالاند، آندره. فرهنگ علمی و انتقادی فلسفه. ترجمه دکتر غلامرضا وثیقی. تهران: فردوسی ایران،1377.
  11. ماکوولسکی، آ . تاریخ منطق. ترجمه فریدون شایان. تهران: پیشرو، 1366.
  12. مظفر، محمدرضا. المنطق. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، 1402.
  13. مگی، برایان.  فلاسفه بزرگ(آشنایی با فلسفه غرب). ترجمه عزت الله فولادوند. تهران: خوارزمی، 1377.
  14. نوسباوم، مارتا. ارسطو. ترجمه عزت الله فولادوند. تهران: طرح نو،  1380.
  15. وال،  ژان. بحث در مابعدالطبیعه. ترجمه یحیی مهدوی و همکاران. تهران: خوارزمی، 1370.
    1. Floy  ,E.Androws ; “The principle of excluded middle Then and Now: Aristotle and Principia mathematica”  ; oxford ; 2005
    2. Pasquale , Gianluigi  ; “Aristotle and the Principle of Non-Contradiction” ; Academia Verlag ; 2006
    3. Jaegwon Kimn and Ernest Sosa (ed) ; “A Companion to Metaphysics”, Blacwell ;  1994  
    4. Ross , sir David ; Aristotle ; London and New york ; 1995
CAPTCHA Image