نظریه مثل و صدور کثرات از واحد حقیقی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه قم

2 استادیار گروه فلسفه و حکمت دانشگاه شاهد

چکیده

ایده مثل افلاطونی که راهی برای رهایی از برخی اشکالات پیرامون شناخت اشیاء، توجیه کثرات و یافتن مبدا نهایی ثابت  برای موجودات متغیر بود، چندان طول نکشید که در عرصه معرفت شناسی و شناخت اشیاء دشواری های بسیاری را پدید آورد. در دنیای اسلام نظریه مثل افلاطونی مخالفان و موافقان نامداری دارد.سه فیلسوف بزرگ عالم اسلام ابن سینا،سهروردی و ملاصدرا هر یک به طور مفصل به این مسئله پرداخته اند.ابن سینا به طور جد آنرا نادرست دانسته و دو فیلسوف دیگر تلاش بسیاری در اثبات آن نموده اند. از آنجا که نظریه مثل افلاطونی پیوندی وثیق با نظریه صدور کثرات از واحد حقیقی دارد، پژوهش حاضر کوشیده است ضمن ارائه دلایل مخالفان و موافقان ؛چالشهای پیش روی نظریه صدور کثرات از واحد حقیقی، با توجه به ایده مثل افلاطونی؛ تبیین نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Theory of Archetypes and Emanation of Multitudes from the Real One

نویسندگان [English]

  • Mohammad Zabihi 1
  • mahmood Sayyadi 2
1 Associate professor of department of philosophy, Qom University
2 Assistant professor of department of philosophy, Shahed University
چکیده [English]


The idea of Platonic archetypes, which was a solution for some problems related to knowledge of things, a justification for multitudes and a way of finding stable ultimate beginning for variable creatures, soon caused many problems in epistemology and knowledge of things. In Islamic world, the idea has famous proponents and opponents. Three great Muslim philosophers- Avicenna, Sohrevardi and Mulla Sadra- have discussed the issue in detail. Avicenna has firmly rejected the idea while Sohrevardi and Mulla Sadra have greatly tried to prove it. Since the theory of Platonic archetypes is strongly connected with the theory of emanation multitudes from a real One, the present paper seeks to elaborate on the dilemmas faced by the theory of emanation multitudes from a real One with regard to the idea of Platonic archetypes, and reviewing arguments of proponents and opponents.

 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Platonic archetypes
  • emanation of multitudes
  • Sohrevardi
  • Mulla Sadra

مراجع

  • ابن‌سینا، حسین بن عبداللَّه (1379). الاشارات والتنبیهات، تصحیح الخاتمی، تهران: دفتر نشر الکتب حیدری، ج2 و 3.
  • ابن‌سینا، حسین بن عبداللَّه (1385). الالهیات من کتاب الشفاء، تصحیح: حسن حسن‌زاده آملی، قم: انتشارات بوستان کتاب.
  • سهروردی، شهاب‌الدین یحیی (1380). مجموعه آثار شیخ اشراق، تصحیح و مقدمه: هانری کربن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم، ج1 و 2.
  • صدرالدین شیرازی، محمد ابن ابراهیم (1382). شواهد الربوبیة، مصحح: سید جلال‌الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب، چاپ سوم.
  • صدرالدین شیرازی، محمد ابن ابراهیم (1383). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، تصحیح: ابراهیم امینی و فتح‌اللَّه امید، تهران: حیدری، چاپ دوم، ج1-8.
  • طباطبایی، محمدحسین (1383). تعلیقات اسفار، تصحیح: ابراهیم امینی و فتح‌اللَّه امید، تهران: حیدری، چاپ دوم، ج2 و 3.
  • طباطبایی، محمدحسین (1423). نهایة الحکمة، تصحیح: عباس‌علی زارعی سبزواری، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
  • طباطبایی، محمدحسین (1427). نهایة الحکمة، تصحیح: عباس‌علی زارعی سبزواری، قم: مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ دوم، ج2.
  • فخر رازی، عمر (1429). المباحثالمشرقیه، محمد المعتصم باللّه بغدادی، بیروت: ذوی القربی، الطبعة الثانیة، ج1.
  • کاپلستون، فردریک چارلز (1368). تاریخ فلسفه؛ یونان و روم، ترجمه: جلال‌الدین مجتبوی، تهران: مرکز اندیشه، ج1.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار