نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانش آموخته دکتری فلسفه وکلام اسلامی دانشگاه قم وعضوهیئت علمی گروه الهیات دانشگاه رازی
2 استادیار رشته فلسفه وکلام اسلامی دانشگاه قم
چکیده
تازه های تحقیق
جوادی آملی در بحث علم دینی نظریه جدیدی دارد. وی معتقد است علم اگر علم باشد نه وهم و خیال، حتماً دینی خواهد بود و برای اطلاق علم دینی به همه علوم البته صحیح‌بودن و روشمندانه‌بودن، شرط عِلمیّت هر گزاره است. در نظر وی، عقل در برابر نقل قرار دارد نه در برابر دین. به این دلیل، نزاع دیرینه عقل و دین به نزاع عقل و نقل تبدیل می‌شود. دلیل نقلی در حقیقت قول خدا را به دست می‌دهد و دلیل عقلی، کاشف فعل خدا است. جوادی آملی، فلسفه را به الحادی و الاهی تقسیم می‌کند و معتقد است هر یک از این دو مبادی، فلسفه مضاف علوم جزئی را تبیین می‌کنند. فلسفه علم هر علمی که فلسفه مضاف است، به فلسفه مطلق تکیه می‌کند. فلسفه مطلق نیز در نهایت، امرش دایر میان نفی مبدأ و اثبات آن است؛ یعنی یا الاهی است یا الحادی. اما این نظریه علی‌رغم قوتش اشکالات عدیده‌ای دارد، از جمله: ایراد روشی نظریه؛ خروج از اصطلاح رایج و متداول دین بدون دلیل؛ منحل‌کردن تعارض علم و دین؛ ناروایی جایگزینی «خلقت» به جای «طبیعت»؛ ناکارآمدی راهکارهای نظریه؛ خدشه‌پذیربودن لوازم دینی‌دانستن همه علوم.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Muslim scholars have put forward various expositions pertaining to religious knowledge. One of the innovative viewpoints on this matter belongs to Ayatollah Javadi Amoli. As an advocate of religious knowledge, he maintains that for knowledge to be truly knowledge (not illusion or imagination) there should be a religiosity; knowledge is nothing but religious. To ascribe religiosity to all kinds of human knowledge is to meet the requisite of exactness and methodicality for any so-called scientific propositions. Authentic knowledge is to interpret the divine creation and acts, and giving explanation for divine act is an Islamic doctrine despite the fact that the knower is not able to grasp it and considers God’s creation to be nature itself. This viewpoint does have fundamental backgrounds and presuppositions with which the authors have proceeded by referring to and analyzing the elementary principles in his authored works. In the end, some criticisms of his view will be presented. In the realm of religious knowledge, this theory, despite its systematicity, encounters such serious problems as confused reasoning on divine, religious and Islamic concepts; internal inconsistency; methodological incompetency; admissibility of using “creation” instead of “nature”; objectionability of consequences of considering all branches of knowledge as religious. What impels this theory to be inefficient lies mostly in its whole reliance on the actual state (or substance level) than the apparent state (or assertion level).
کلیدواژه‌ها [English]
)
ارسال نظر در مورد این مقاله